W praktyce ubezpieczeniowej mówimy o dwóch rodzajach szkody — częściowej i całkowitej. Ich wymiar, ale także sposób obliczania jest całkowicie inny. Ma to też różne konsekwencje dla poszkodowanego.
Prawo ubezpieczeniowe określa, jak powinna wyglądać likwidacja szkody, wypłata odszkodowania oraz jak długo poszkodowany powinien czekać na odszkodowanie. Nie rozdziela jednak szkód na szkodę częściową i szkodę całkowitą.
Ubezpieczyciele jednak stosują dość wyraźne rozgraniczenie. To ważne, ponieważ w każdym z przypadków stosuje się inne procedury orzekania o szkodzie oraz inne sposoby obliczania odszkodowania.
Ostatecznie także likwidacja szkody wygląda zupełnie inaczej. Dlaczego tak się dzieje? Wynika to właśnie z przyjętych definicji obu szkód.
Różnica między szkodą częściową a całkowitą
Ostatnio na naszym profilu na Facebooku pojawiło się pytanie — Czy orzeczenie o szkodzie całkowitej jest legalne? Tutaj na blogu chcę rozwinąć wątpliwość naszego klienta.
Szkoda całkowita zakłada, że samochodu nie da się naprawić, naprawa jest nieopłacalna i w wielu przypadkach — powinien on zostać przeznaczony do kasacji. Być może dlatego nasz klient miał wątpliwości.
Zwykle bowiem to sam właściciel samochodu decyduje o przeznaczeniu pojazdu do kasacji lub musi to uczynić po obowiązkowym przeglądzie — gdy mechanik uzna, że pojazd nie może bezpiecznie poruszać się po drogach. Jest to też rzadziej stosowany rodzaj szkody.
Co to jest szkoda częściowa? Jak sama nazwa wskazuje — pojazd został uszkodzony, ale szkoda nie jest na tyle poważna, aby wykluczyć pojazd z użytkowania.
Jak wyliczyć?
W związku z tym, że szkoda całkowita i częściowa orzekane są w różnych okolicznościach, to i odszkodowanie jest obliczane w odmienny sposób.
Odszkodowanie za szkodę częściową obliczane jest na podstawie kosztorysu. Sporządza go rzeczoznawca ubezpieczyciela. Najpierw jednak musi dokonać oględzin. Rzeczoznawca dokładnie ogląda samochód i odnotowuje wszystkie szkody. Następnie sprawdza, ile dokładnie będzie kosztować naprawa, tj.:
-
cena każdej części
-
koszt wymiany części
-
koszty lakierowana
Wliczane są nawet roboczogodziny potrzebne na naprawę samochodu. Kwota wykazana przez kosztorysanta jednocześnie jest kwotą odszkodowania.
W przypadku szkody całkowitej rzeczoznawca też początkowo posługuje się metodą kosztorysową jedynie w celu potwierdzenia kosztów naprawy pojazdu. Jeżeli auto zostało uszkodzone dosyć mocno, a koszty naprawy są większe, niż wartość pojazdu — stosowana jest inna metoda obliczania odszkodowania.
W takim przypadku rzeczoznawca po obliczeniu wartości naprawy oblicza także dwie inne wartości:
-
wartość samochodu przed szkodą
-
wartość samochodu po szkodzie
Różnica w obu tych wartościach daje wysokość odszkodowania.
Różnica w wysokości odszkodowania
Na wysokość odszkodowania zawsze — niezależnie od rodzaju szkody — wpływa kilka czynników, w tym przede wszystkim wielkość szkód, a i nierzadko wartość pojazdu. Sposób obliczania całkowitej szkody nierzadko sprawia, że odszkodowanie jest znacznie niższe, niż w przypadku szkody częściowej.
Przez to wielu poszkodowanych postrzega szkodę całkowitą jako mniej korzystną zwłaszcza w przypadku, gdy kasacja samochodu nie jest konieczna.
Jakie mogą wystąpić problemy?
Zarówno w przypadku całkowitej szkody, jak i częściowej mogą wystąpić różnorodne problemy.
Najczęstszym problemem przy szkodzie całkowitej jest jej niewłaściwe orzeczenie. Oznacza to, że szkoda całkowita może być w rzeczywistości szkodą częściową. Problem wynika przede wszystkim z zawyżenia wartości wraku, a zaniżenia wartości pojazdu sprzed szkody.
Niekiedy zdarza się także, że zakłady ubezpieczeniowe przy szkodach OC stosują taki sam tryb, jak przy AC. O szkodzie całkowitej w przypadku OC można mówić, gdy wartość naprawy przekracza 100% wartości pojazdu.
W przypadku AC zależy to od zawartej umowy — najczęściej jest to 70-80%. Niestety, ubezpieczyciele często nawet przy OC orzekają o szkodzie całkowitej, gdy wartość naprawy wynosi np.: 80% wartości pojazdu.
W przypadku szkody częściowej odszkodowanie często jest zaniżone, gdyż:
-
ubezpieczyciel wskazuje, że nie wszystkie szkody powstały podczas ostatniej kolizji
-
w kosztorysie ujęte są tańsze, nieoryginalne części
-
wskazane są rabaty na naprawę (wirtualne)
-
w kosztorysie znajdują się noty korygujące
Wszystko to sprawia, że poszkodowany otrzymuje zbyt niskie odszkodowanie.
Jak poradzić sobie ze zbyt niskim odszkodowaniem?
W przypadku niskiego odszkodowania lub innych problemów obowiązuje jedna procedura. Jest ona taka sama zarówno przy szkodzie całkowitej, jak i przy szkodzie częściowej.
Po otrzymaniu niekorzystnej decyzji na początku warto napisać reklamację. Powinny być w niej ujęte:
-
Twoje stanowisko
-
uzasadnienie
-
żądana kwota odszkodowania
-
dokumenty potwierdzające zasadność żądanej kwoty
W praktyce często oznacza to dodatkowe koszty, ponieważ konieczny jest kosztorys niezależnego rzeczoznawcy. Ten jeszcze raz przeprowadzi oględziny i ustali rzeczywiste koszty naprawy pojazdu lub jego wartość. Sporządzi on kosztorys, który może być dowodem dla zakładu ubezpieczeniowego.
Na odpowiedź możesz czekać nawet 30 dni. Niestety, nawet mimo dobrze przygotowanej reklamacji nie możesz mieć pewności, że uzyskasz odpowiednie odszkodowanie.
Kolejnym krokiem może być zgłoszenie się do Rzecznika Finansowego. Tutaj potrzebna jest decyzja ubezpieczyciela. Także opinia niezależnego rzeczoznawcy jest przydatna. Na podstawie przedstawionych dokumentów rzecznik konstruuje swoją opinię, a następnie interweniuje.
To bardzo korzystne rozwiązanie, bo rzecznik nie pobiera żadnych dodatkowych opłat. Niestety, zakład ubezpieczeń nie ma prawnego obowiązku do stosowania wskazówek rzecznika.
Możesz też poprosić rzecznika o postępowanie mediacyjne. Wówczas odbywa się postępowanie w sądzie polubownym — tylko jedno. Na nim musisz dojść do porozumienia z przedstawicielami ubezpieczyciela. Plusem tego rozwiązania jest krótki czas postępowania.
Ma jednak też swoje minusy — jego celem jest ugoda. Oznacza to, że zarówno ubezpieczyciel, jak i Ty musicie zrezygnować z części swoich roszczeń. Oznacza to, że nigdy nie uzyskasz pełnej kwoty odszkodowania.
Jeżeli poprzednie działania nie pozwolą Ci na osiągnięcie celu — pozostaje jeszcze sąd. Musisz zatem napisać pozew lub wynająć prawnika, który to uczyni. Prawnik to jednak niejedyny dodatkowy koszt — musisz jeszcze wnieść opłatę sądową.
Jeżeli wygrasz sprawę — wszystkie dodatkowe koszta zostaną Ci zwrócone. Musisz więc mieć całkowitą pewność, że Twoje roszczenia są zasadne.
Jak więc możesz się przekonać, dochodzenie właściwego odszkodowania może wiązać się ze sporymi trudnościami, a nawet stratami finansowymi. Czy to wszystko jest konieczne?
Uzyskaj pomoc przy zaniżonym odszkodowaniu
Pomoc przy uzyskaniu odszkodowania
Nie musisz sam trudzić z uzyskaniem odpowiedniego odszkodowania. Możesz skorzystać z usług wyspecjalizowanej firmy. Wystarczy, że prześlesz nam ważne dokumenty, tj. przede wszystkim kosztorys, a my rozpoczniemy prostą procedurę:
-
Skontaktujemy się z Tobą, aby potwierdzić wszystkie dane
-
Poddamy Twój kosztorys analizie
-
Obliczymy właściwą wysokość odszkodowania
-
Wypłacimy brakującą kwotę odszkodowania
Nie ponosisz w związku z tym dodatkowych kosztów, a dopłatę uzyskasz znacznie szybciej — już po 48 godzinach.
