Śmierć bliskiej osoby jest dla rodziny przeżyciem traumatycznym i powoduje szereg konsekwencji natury emocjonalnej, jak i materialnej. Jeśli osoba bliska ginie w wyniku wypadku komunikacyjnego, rodzina często nie ma szansy na to, aby się pożegnać, poukładać kwestie formalne, czy też zabezpieczyć małoletnie dzieci.
Kto może uzyskać zadośćuczynienie za doznaną krzywdę?
Najbliżsi członkowie rodziny osoby zmarłej w wyniku wypadku komunikacyjnego nie zawsze mogli liczyć na wypłatę przez zakład ubezpieczeń należnego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Przez lata ubezpieczyciele rozpatrywali ich roszczenia wyłącznie pod względem materialnym, płacąc stosowne odszkodowanie za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej, renty alimentacyjne lub zwracając koszty pogrzebu. Oczywiście wcześniejsza decyzja zakładu ubezpieczeń uprzedzona była szczegółowym postępowaniem i udowadnianiem, że śmierć bliskiej osoby spowodowała pogorszenie sytuacji życiowej w znaczny sposób. Kwestia krzywdy, bólu i cierpienia pozostawała w zasadzie bez rozpatrzenia.
Ważna data i zmiana prawa polskiego – 03 sierpnia 2008 r.
Prawie 10 lat temu zmieniły się przepisy w Kodeksie cywilnym i w dniu 3 sierpnia 2008 r. wprowadzono artykuł 446 par. 4, na podstawie którego bliscy zmarłych mogą występować
o naprawienie tzw. szkody niematerialnej i starać się o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Należy pamiętać, że prawo nie działa wstecz i ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie za śmierć w wypadku na podstawie wskazanego powyżej przepisu wyłącznie w przypadku zdarzeń po tej dacie.
Kwestią sporną pozostawała sytuacja, w której osoba bliska zmarła na skutek wypadku, który wydarzył się przed 3 sierpnia 2008 r. Pełnomocnicy rodzin zmarłych występowali do ubezpieczycieli o wypłatę zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych członków rodziny na podst. art. 448 k.c.
Zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych
Dopóki Sąd Najwyższy w swoich kolejnych uchwałach nie potwierdził, że zadośćuczynienie dla bliskich zmarłych należy się również, wtedy gdy szkoda nastąpiła przed 3 sierpniem 2008 r., ubezpieczyciele bardzo często odmawiali wypłaty tego świadczenia. Różnica polega na tym, że mamy w tym przypadku do czynienia z zadośćuczynieniem za naruszenie dóbr osobistych członków rodziny osoby, która poniosła śmierć w wyniku wypadku i zgłaszane jest ono na podst. art. 448 k.c. Dzięki zmianom w prawie, a także korzystnym orzecznictwie Sądu Najwyższego rodzina zmarłych może starać się o odszkodowanie za śmierć w wypadku, nawet gdy śmierć nastąpiła 20 lat temu.
