Wiele osób poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych z powodu poważnych obrażeń nie ma możliwości powrotu do wykonywania dotychczasowej pracy. W takiej sytuacji ma prawo do cyklicznie wypłacanej renty z OC sprawcy, którą można zamienić na jednorazowe odszkodowanie.
Renta z OC sprawcy
Osoby, które w wyniku zdarzenia drogowego zostały poszkodowane mają prawo do wypłaty różnego rodzaju świadczeń od zakładu ubezpieczeń sprawcy. Najczęściej są to zadośćuczynienie, odszkodowanie po wypadku, renta.
To ostatnie świadczenie różni się od pozostałych tym, że jest okresowe i ma na celu zniwelować mogące się pojawić w przyszłości negatywne konsekwencje wypadku komunikacyjnego.
Inaczej mówiąc, renta ma pomóc poszkodowanemu przystosować się do nowej rzeczywistości, która jest związana z częściową lub całkowitą niezdolnością do pracy, zwiększonymi potrzebami czy zmniejszonymi widokami na przyszłość.
źródło: materiały własne redakcji
Czym jest kapitalizacja renty?
W przypadku, gdy osoba poszkodowana otrzymuje co miesiąc czy co kwartał rentę z OC sprawcy wypadku, ma prawo do jej skapitalizowania. Oznacza to, że zamiast renty tj. wypłacanych cyklicznie mniejszych kwot otrzymuje jednorazowe odszkodowanie, które opiewa na dużą większą kwotę.
Generalnie rzecz biorąc, obliczając wysokość tego świadczenia, brana jest pod uwagę kwota renty oraz szacowany okres, w który powinna być wypłacana. Określając obowiązek zapłaty dla renty przyznanej bezterminowo uwzględnia się wiek osoby poszkodowanej oraz średnią długość życia. Istotnym parametrem jest również inflacja. Warto dodać, że czynników branych pod uwagę jest bardzo dużo - stan zdrowia poszkodowanego, przewidywania co do leczenia, struktura przyznanej renty i inne.
Jak skapitalizować rentę?
Kapitalizację renty można dokonać na dwa sposoby: na drodze sądowej - sąd na żadanie osoby poszkodowanej, w drodze ugody między stronami.
Oba sposoby kapitalizacji są oparte na 447 kc - czy ugoda zostanie podpisana przed sądem, czy w drodze ugody pomiędzy ubezpieczycielem a rentobiorcą zależy od uzgodnień między stronami - podstawa prawna w obu przypadkach jest ta sama.
W celu zamiany cyklicznie wypłacanego świadczenia na jednorazowe poszkodowany musi podać “ważny powód”. Nie jest to jednak jedyna przesłanka, sąd może ocenić czy ugoda nie narusza prawa, czy jest korzystna dla poszkodowanego.
źródło: materiały własne redakcji
W orzeczeniach jako przykład podaje się osobę niepełnosprawną, która dzięki takiej wysokiej, ale jednorazowej wypłacie ma możliwość przysposobienia się do nowego zawodu. W orzecznictwie wykazano także inne istotne powody, m.in. zakup mieszkania, rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej.
O skapitalizowanie renty nie w każdym przypadku trzeba walczyć w sądzie. Istnieje możliwość zawarcia umowy z ubezpieczycielem, czyli podpisania ugody.
Tutaj, jednak osoba poszkodowana i towarzystwo muszą w treści umowy wykazać istotny powód do dokonania kapitalizacji. Tak wskazuje orzecznictwo Sądu Najwyższego. Ugoda oczywiście może być zawarta w momencie, gdy poszkodowany uzyska prawo do otrzymywania tego świadczenia.
Renta czy dokonanie kapitalizacji renty ?
Osoba, która otrzymuje rentę powypadkową powinna rozważyć, które rozwiązanie jest dla niej bardziej korzystne: niewielkie kwoty wypłacane cyklicznie, czy jednorazowe, ale wysokie odszkodowanie po wypadku.
Często zdarza się tak, że to zakład ubezpieczeń jako pierwszy wychodzi z propozycją skapitalizowania renty. Jest to sposób na uwolnienie się ubezpieczyciela od odpowiedzialności wypłacania w przyszłości renty.
Po wypadku nigdy nie wiadomo, jakie jego negatywne skutki może on przynieść. Na takim etapie trudno jest rokować, nie tylko jak będzie wyglądać dalsze leczenie czy rehabilitacja, ale i w jakim stopniu ulegnie zmianie przyszłość osoby poszkodowanej.
Skapitalizowanie renty powypadkowej ma sens wówczas, gdy proces leczenia został ukończony, czyli sytuacja zdrowotna poszkodowanego ulega stabilizacji. Wtedy też możliwe jest określenie świadczenia w adekwatnej wysokości.
Trzeba też pamiętać, towarzystwo ubezpieczeniowe może w dowolnym momencie dokonać weryfikacji wysokości wypłacanego okresowo świadczenia. Wybór jednorazowego odszkodowania pozwala zatem na uniezależnienie się od jego decyzji.
Kapitalizacja a podatek
Wielu poszkodowanych zastanawia się, czy jeśli skapitalizują przyznaną przez ubezpieczyciela rentę będą musieli zapłacić z tego tytułu podatek. Tutaj zastosowanie ma ustawa z dn. 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, a konkretnie jej art. 21 ust. 1 pkt 3c.
Z jego treści wynika, że renty z OC sprawcy są wolne od podatku dochodowego. Związku z powyższym świadczenie, które uzyskano w wyniku kapitalizacji także jest zwolnione z podatku i to niezależnie, od tego czy skapitalizowanie renty miało miejsce na drodze sądowej czy w wyniku zawarcia ugody.
