Wciąż niewielka liczba osób wie, że może się ubiegać o dziedziczenie środków z OFE. Przepisy jasno mówią, komu się one należą i w jakich przypadkach można się o nie starać. Szacuje się, że na rachunkach OFE i subkontach ZUS znajduje się kilka miliardów złotych. Pieniądze te należą się najbliższym członkom rodziny. Warto się o nie postarać.
Zmiany w systemie emerytalnym
Reforma emerytalna przeprowadzona w 1999 r. spowodowała, że zostały powołane Otwarte Fundusze Emerytalne, które miały za zadanie gromadzić i inwestować pieniądze podatników na ich przyszłe emerytury. Co miesiąc część odprowadzanej składki z tytułu ubezpieczenia emerytalnego do ZUS trafiała na rachunek wybranego przez płatnika OFE. Takie konta obowiązkowo musiały posiadać osoby urodzone po 31.12.1968 r. i dobrowolnie urodzeni przed 31.12.1948 r. ale przed 01.01.1969 r.
Wysokość środków zgromadzonych na takich rachunkach, gdy chodzi o dziedziczenie OFE, zależna jest od wysokości otrzymywanego wynagrodzenia oraz od stażu pracy (okresu, przez jaki składki trafiają na rachunek OFE). Na te rachunki trafiają składki osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło lub zlecenia oraz prowadzących działalność gospodarczą. Wyjątkiem są osoby, które są poza powszechnym systemem ubezpieczeń społecznych.
Komu przysługują środki z OFE
W roku 2011 decyzją Sejmu Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaczyna prowadzić subkonta, a składka trafiająca do OFE zostaje obniżona. Podjęto decyzję o rozdzieleniu składek z I. filaru, które będą wpływać na konto ZUS- od tych z II. filaru, ponieważ zmienił się stopień ich waloryzacji. Od roku 2014 następują zmiany w przystąpieniu do OFE. Od 1.04 do 31.07.2014r. płatnicy muszą podjąć decyzję, czy chcą przekazywać swoje składki w całości do ZUS lub do ZUS i OFE. Decyzja ta nie jest jednak ostateczna, mogą zmienić swoje zdanie tzw. okresie “okienek transferowych”- co 4 lata od 2016r.
O wypłatę należnych środków może się starać:
- Małżonek lub były małżonek członka funduszu emerytalnego
- Osoba uprawniona (uposażona) przez zmarłego członka rodziny
- Spadkobierca (gdy jest wskazana osoba uposażona)
- Członkowie najbliższej rodziny: małżonek i dzieci, a w przypadku ich braku rodzice i wnuki, jeśli śmierć nastąpiła przed 17.02.2001r. a zmarły nie wskazał żadnych osób uposażonych
Ile dostanie małżonek?
Małżonkowi zmarłego posiadacza rachunku w OFE lub subkonta ZUS przypada tzw. wypłata transferowa, czyli otrzyma on połowę środków, jakie znajdowały się na rachunku zmarłego. Zostaną one wypłacone na jego rachunek OFE lub subkonta Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Pozostałe środki zostaną wypłacone spadkobiercom. W przypadku byłego małżonka także przysługuje mu wypłata transferowa, liczona za okres trwania małżeńskiej wspólnoty majątkowej. W przypadku rozwodu były małżonek jest uprawniony do uzyskania wypłaty transferowej połowy tych środków, do momentu nastąpienia rozdzielności majątkowej. Pozostałe środki przysługują uposażonym lub spadkobiercom.
Grupa spadkobierców w pierwszej kolejności jest ustalana na podstawie testamentu (jeśli został on sporządzony). W przypadku jego braku spadkobierców ustala się na podstawie ustawy. Wyróżnić możemy trzech dziedziców ustawowych:
- zstępni i małżonek
- rodzice, dziadkowie, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa
- dziedzice przymusowi (Gmina lub Skarb Państwa)
Zstępni to osoby spokrewnione ze sobą w linii prostej. Stosunek pomiędzy czyimś zstępnym a daną osobą polega na tym, że pierwszy pochodzi od drugiego. Zstępny to kolejny potomek tej samej osoby. Gdy krąg potencjalnych spadkobierców zostanie ustalony, przeprowadza się postępowanie spadkowe przed sądem lub uzyskuje się poświadczenie dziedziczenia u notariusza.
Proces dziedziczenia środków z OFE lub subkonta ZUS składa się z kilku etapów i może trwać dość długo. Często najbliższa osoba zmarłego nie wie, gdzie ich najbliższy ulokował swoje pieniądze. Warto postarać się o pieniądze, które znajdują się na tych rachunkach niezależnie od ich wielkości. Były one odkładane przez zmarłego i stanowiły dla niego zabezpieczenie przyszłości. Warto z nich skorzystać, jeśli ktoś ma do nich prawo.
