Śmierć rodziców to zawsze traumatyczne przeżycie dla dzieci. Zwłaszcza małoletnich, które nie zawsze zdają sobie sprawę z konsekwencji nowej sytuacji. Po stracie ojca lub matki konieczne jest dopełnienie wielu formalności związanych nie tylko z organizacją pogrzebu, ale także ze spadkiem i innymi świadczeniami.
Okazuje się zatem, że w tym trudnym okresie jest bardzo wiele formalności, których należy dopełnić. Należy przede wszystkim zamknąć sprawy zmarłego - głównie finansowe. Warto dopełnić także formalności związanych z otrzymaniem spadku. Jest to konieczne nawet w przypadku, gdy zmarły nie pozostawił testamentu.
Niewiele osób wie, co należy wówczas zrobić i gdzie udać się, by to załatwić. Miejsc tych jest kilka, a dziedziczenie OFE nawet obejmuje. Są to kwestie bardzo istotne i wymagają podjęcia odpowiednich czynności w określonym czasie. Jest on określony w prawie. Dzięki temu uniknie się dodatkowych problemów.
Testament a dziedziczenie ustawowe
Aby uzyskać spadek po rodzicach należy przede wszystkim ustalić, czy rodzice pozostawili po sobie testament. To w nim powinni wskazać komu i w jakiej części chcą pozostawić swój majątek. Co do zasady, testament jest sporządzany w formie pisemnej. Może on mieć postać aktu notarialnego, spisywanego w obecności notariusza. Wówczas notariusz, jako osoba zaufania publicznego, daje gwarancję jego wiarygodności. Oczywiście dopuszczalna jest również zwykła forma pisemna. Należy jednak pamiętać, że taki dokument od początku do końca musi zostać napisany odręcznie przez rodzica. Nie wystarczy sam podpis na końcu.
Jeśli rodzice nie pozostawili po sobie testamentu, to wówczas mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym. Zgodnie z nim, w pierwszej kolejności powołane do spadku są dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Ich udziały w spadku są równe. Jednakże część przypadająca małżonkowi spadkodawcy nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Wniosek do sądu albo wizyta u notariusza
Niezależnie od sposobu dziedziczenia,należy potwierdzić swoje prawo do spadku po zmarłym. Można to zrobić składając wniosek do sądu o stwierdzenie nabycia spadku lub udać się do notariusza. Ten sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia. Wybór sposobu potwierdzenia prawa do spadku jest dobrowolny. Jednak trzeba pamiętać o tym, że postępowanie u notariusza jest prostsze i szybsze, ale też bardziej kosztowne. Zgoda na nie jest też uzależniona od zgody wszystkich spadkobierców. Jeśli są ze sobą skonfliktowani i nie godzą się na ustalony podział majątku, to pozostaje im wyłącznie droga sądowa.
Inne świadczenia po śmierci rodziców
Poza majątkiem rodziców w postaci:
-
oszczędności,
-
mieszkania lub domu,
-
samochodu,
dzieciom przysługuje również prawo do innych świadczeń. Jeśli matka lub ojciec posiadali dobrowolne ubezpieczenia lub polisę na życie to można starać się również o te środki. Warunkiem jest tu wskazanie dzieci jako uposażonych.
Podobnie jest, gdy rodzic miał rachunek emerytalny w Otwartym Funduszu Emerytalnym, a dzieci zostały uposażone do wypłaty zgromadzanych tam pieniędzy. Mówimy wtedy, że zachodzi w OFE dziedziczenie środków po śmierci. Co istotne, mogą dzieci po nie sięgnąć nawet, jeśli nie zostały uposażone, ale stały się spadkobiercami zmarłego.
Spadek po rodzicach można zatem uzyskać dopiero po udaniu się do notariusza lub sądu. Konieczna może być także wizyta w ZUS-ie lub banku. Na tym jednak nie kończy się lista instytucji, w których można uzyskać spadek. Często w takich sytuacjach konieczna jest porada wykwalifikowanego prawnika.