Co zrobić, gdy do szkody dochodzi w samochodzi leasingowanym — komu należy się odszkodowanie z OC sprawcy wypadku? Firmie leasingowej, czy użytkownikowi? Jak należy postępować w takim przypadku? Procedury są ściśle uregulowane zarówno przez prawo, jak i umowy z leasingodawcą. To zatem kwestia prostsza, niż może wydawać się na początku.
Leasing jest obecnie coraz częściej stosowanym sposobem finansowania zakupu pojazdu. Z punktu widzenia kosztów to właśnie leasing, a nie zakup stanowi korzystniejsze rozwiązanie. Rata leasingowa stanowi bowiem koszt uzyskania przychodu i może zostać odliczona od należnego podatku. Z tego powodu przesiębiorcy coraz częściej podpisują umowy z firmami leasingowymi.
Źródło: Dane na podstawie statystyk Związku Polskiego Leasingu
Umowa leasingu posiada uregulowania w przepisach Kodeksu Cywilnego. Leasing polega na tym, że bank, czy firma leasingowa udostępnia do używania samochód. Niekiedy też może być to inna rzecz, jak komputery, czy nieruchomości. Warunki korzystania są ściśle określone w umowie. Tymczasem korzystający, czyli leasingobiorca jmusi płacić raty leasingowe. Są one równe kwocie, jaką zapłacił leasingodawca za samochód.
Z powyższej definicji wynika, że nie jesteś właścicielem pojazdu finansowanego przez leasing a jedynie jego użytkownikiem.
Likwidacja szkody ubezpieczeniowej w przypadku leasingu
Usunięcie szkody w przypadku leasingu przebiega w podobny sposób jak w przypadku własnego samochodu. Zasadnicza różnica polega na tym, że to nie użytkownik a firma leasingowa decyduje o sposobie rozliczenia i naprawie pojazdu. Z tego względu o każdym zdarzeniu drogowym należy powiadomić firmę leasingową.
Wymagania finansującego dotyczące likwidacji szkody zawarte są w Ogólnych Warunkach Umowy Leasingu. W dokumencie tym firma leasingowa określa wszelkie wymogi oraz terminy dotyczące zgłaszania szkód, oraz likwidacji szkody.
W praktyce procedura uzyskania odszkodowania za uszkodzenie leasingowanego pojazdu przebiega następująco:
Kolizja i zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela
W przypadku wystąpienia szkody leasingobiorca zgłasza samodzielnie szkodę do ubezpieczyciela. W przypadku zwykłej kolizji drogowej, gdy jej uczestnicy zabezpieczają pojazdy we własnym zakresie, nie ma konieczności wzywania policji. Wówczas wystarczy, że okoliczności zdarzenia zostaną ustalone na podstawie oświadczeń jego uczestników.
Wzory takich oświadczeń najczęściej przekazują ubezpieczyciele wraz z umowami ubezpieczenia. Także firmy leasingowe dołączają je do umowy leasingu. W przypadku, gdy są ofiary w ludziach, należy bezwzględnie wezwać policję, która sporządzi protokół powypadkowy. Protokół taki stanowi bezstronny dowód wykorzystany do dalszych czynności.
Powiadomienie leasingodawcy
Po zgłoszeniu kolizji do firmy ubezpieczeniowej należy powiadomić firmę leasingową. Zawiadomienie takie najczęściej składają także ubezpieczyciele. Firmy leasingowe dysponują gotowymi formularzami, które można pobrać ze strony internetowej lub wypełnić on-line.
Ustalanie wielkości szkody
Ustalanie zakresu szkód, podobnie jak w przypadku pojazdu zakupionego, dokonuje ubezpieczyciel. Rzeczoznawca towarzystwa ubezpieczeniowego dokonuje oględzin uszkodzonego pojazdu i przygotowuję ocenę techniczną. Na jej podstawie sporządza kosztorys naprawy pojazdu lub orzeka o szkodzie całkowitej.
Likwidator ustala odpowiedzialność za szkodę i zasadność wypłaty odszkodowania. Jeśli do kolizji dochodzi z winy innego uczestnika ruchu, koszty naprawy pokrywane są z polisy OC sprawcy. Jeżeli natomiast zdarzenie nastąpiło z winy leasingobiorcy, naprawa będzie przeprowadzana z jego polisy AC.
Ustalenie sposobu wypłaty odszkodowania
Źródło: dane własne, dane Związku Polskiego Leasingu
O sposobie wypłaty odszkodowania decyduje leasingodawca. Towarzystwo ubezpieczeniowe informuje właściciela pojazdu, tj. leasingodawcę o ustalonym zakresie szkód i pyta komu należy wypłacić świadczenie.
W przypadku szkody częściowej leasingodawcy najczęściej preferują likwodację bezgotówkową i naprawę w autoryzowanej sieci naprawy danego producenta auta. Naprawa taka gwarantuje fachowość przeprowadzonych napraw, gdyż wykonywane są zgodnie z technologią producenta, co zapewnia bezpieczeństwo oraz utrzymanie wartości leasingowanego pojazdu. Poszkodowany w takim przyadku uzyska zwrot kosztów naprawy.
Niestety w takim przypadku wartość odszkodowania jest równa kwocie netto faktury za naprawę pojazdu. Warsztat wystawia fakturę na leasingodawcę, a leasingobiorca płaci podatek VAT. Wyjątkiem od tej reguły może być sytuacja, w której leasingobiorca nie jest płatnikiem podatku VAT.
Jakie problemy spotykają poszkodowanych?
Gdy występują opóźnienia w spłacie rat, firma leasingowa może odmówić zgody na wypłatę odszkodowania do czasu uregulowania zadłużenia. Leasingobiorca może w takiej sytuacji być przez dłuższy czas pozbawiony pojazdu.
Dodatkowy koszt podczas likwidacji szkody na leasingowanym pojeździe to opłata za likwidację szkody częściowej. Może być ona pobierana na poczet kosztów firmy leasingowej ponoszonych na czynności związane z likwidacją szkód, tj. m.in. zatrudnienie pracowników, którzy prowadzą korespondencję pomiędzy leasingobiorcą i ubezpieczycielem.
Wedle prawa cywilnego, jeżeli rzecz została przez korzystającego utracona z powodów, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności, to umowa leasingu wygasa. Dotyczy to przypadków kradzieży lub szkody całkowitej. Ze szkodą całkowitą mamy do czynienia w sytuacji, gdy:
- Nie jest możliwe przywrócenie pojazdu do stanu sprzed wypadku (np. ze względów bezpieczeństwa)
- Gdy koszty naprawy samochodu w leasingu przewyższają jego wartość
W takiej sytuacji leasingobiorca rozlicza umowę z leasingobiorcą, tj. opłacenia wszystkich pozostałych do zakończenia umowy rat leasingowych. Ubezpieczyciel natomiast przelewa pieniądze na konto firmy leasingowej. W konsekwencji leasingobiorca pozostaje bez pojazdu , ale musi opłacić należności z tytułu pozostałych rat pomniejszonej o kwotę odszkodowania wypłaconego z OC sprawcy.
Na szczęście większość umów leasingowych obejmuje również pakiety ubezpieczeń pojazdu. Poza obowiązkowym OC, leasingodawcy wymagają wykupienia dobrowolnego ubezpieczenia AC, a także ubezpieczenia wartości pojazdu (GAP). Ubezpieczenie GAP pokrywa różnicę pomiędzy wartością fakturową lub sumą ubezpieczenia AC samochodu, a jego wartością rynkową na dzień kolizji.
Poszkodowany kierowca może także uzyskać odszkodowanie za szkodę osobową - gdy zostanie ranny w wypadku. Wówczas jednak leasingodawca nie bierze udziału w likwidacji szkody, a poszkodowany nie potrzebuje żadnych pełnomocnictw.
