Osoby poszkodowane w wypadku drogowym będą domagać się należnego im odszkodowania z OC sprawcy wypadku. Takie odszkodowanie komunikacyjne należeć się będzie również pasażerom sprawcy wypadku. Niezależnie od tego, w jakim pojeździe się znajdowali.
Komu przysługuje odszkodowanie?
Pasażer to osoba, która podróżuje z kierowcą i nie ma wpływu na jazdę samochodem. Przysługują jej zatem prawie wszystkie świadczenia i rekompensaty za doznane obrażenia.
Pasażer samochodu ma także prawo uzyskać odszkodowanie od bliskiego, jeżeli to on była kierowcą. Do niedawna towarzystwa ubezpieczeniowe nie chciały wypłacać tych świadczeń, gdy zachodził stopień pokrewieństwa pomiędzy kierowcą a pasażerem.
Sąd Najwyższy wyjaśnił tę kwestię bezdyskusyjnie, uznając, że nie ma znaczenia stopień pokrewieństwa. Dochodzić swoich praw od właściciela pojazdu może też osoba, która jest jego współwłaścicielem, a podróżowała jako pasażer.
Gdy pasażer ginie w wypadku, jego bliskim należy się odszkodowanie i zadośćuczynienie z OC sprawcy, pomimo faktu, że sprawcą jest osoba z rodziny.
Zasada winy i ryzyka, czyli na jakiej zasadzie kierowca odpowiada za wypadek
Polskie prawo przewiduje dwa rodzaje odpowiedzialności za wypadek drogowy. Pierwsza to odpowiedzialność wynikająca z zasady ryzyka, druga wynika z zasady winy.
Zasada ryzyka obowiązuje, gdy wypadek nie jest zależny od działania kierowcy, który może działać zgodnie z prawem. Oznacza to, że pasażer może domagać się odszkodowania od kierowcy, nawet w przypadku, gdy to nie on spowodował wypadek.
Całe zdarzenie bowiem powoduje nieprzyjemne konsekwencje dla pasażera, który jest narażony na uszkodzenie ciała, stłuczenia i szereg innych obrażeń. Kierowca odpowiada za prowadzenie pojazdu i ponosi ryzyko.
Nie zawsze jednak kierowca odpowiada za szkody swojego pasażera na zasadzie ryzyka. Dzieje się tak, gdy:
- Między pasażerem a kierowcą doszło do jakiejś umowy, choćby ustnej.
- Gdy pasażer ponosi chociaż część kosztów przejazdu, np.: w komunikacji miejskiej lub zwraca kierowcy koszty paliwa
- Gdy kierowca wykonuje przejazdy w związku z pracą
W przypadku zasady winy kierowca odpowiada za swoje działanie, które jest sprzeczne z prawem. Nie ma możliwości wyłączenia odpowiedzialności. Z zasadą winy możemy mieć do czynienia w przypadku świadomego naruszenia przepisów, np.: poprzez jazdę po pijanemu, czy nieprzestrzegania przepisów ruchu drogowego. W przypadku wypadków komunikacyjnych odszkodowanie będzie zawsze przysługiwać wyłącznie osobom poszkodowanym, a nie sprawcy zdarzenia.
Odszkodowania komunikacyjnego może domagać się także autostopowicz, któremu kierowca zaproponuje darmowy przejazd. On również jest pasażerem. Gdy dozna obrażeń w wypadku, może żądać od kierowcy należnego zwrotu z jego OC, jeżeli ten spowoduje wypadek.
Osoby spokrewnione nie chcą obarczać swoich najbliższych, którzy byli sprawcami wypadku dodatkowymi kosztami i nie występują o należne im roszczenia. To błąd, ponieważ wszystko pokrywa OC sprawcy zdarzenia. Wiele osób myśli, że firma odszkodowawcza będzie ściągać pieniądze bezpośrednio od sprawcy zdarzenia i nie chce dodatkowych procedur.
Jak duże może być odszkodowanie z OC?
Odszkodowania z OC nie są stałymi kwotami. Zależą one od doznanych urazów i poniesionych później kosztów. Zadaniem odszkodowania jest pokrycie wszystkich strat poniesionych przez poszkodowanego. Im większe straty, tym wyższe odszkodowanie komunikacyjne otrzyma poszkodowany. W przypadku pasażera największe szkody to uszczerbek na zdrowiu. Jest on określany w formie procentowej. Za każdy procent ubezpieczyciel wypłaca określoną kwotę.
W zależności od obrażeń i ich stopnia poszkodowany może starać się także o:
- zwrot kosztów leczenia i rehabilitacji
- zwrot kosztów dojazdu do placówek medycznych
- różne rodzaje rent, np.: rentę z tytułu zwiększonych potrzeb
- zadośćuczynienie
Poszkodowany może także uzyskać odszkodowanie za zniszczenia odzieży, telefonu, czy też innych przedmiotów, które wiózł ze sobą. Wystarczy jedynie przedstawić np.: paragon za zakup danego przedmiotu.
Czy pasażer może nie uzyskać odszkodowania?
Co do zasady - pasażerowi zawsze należy się odszkodowanie. W wyjątkowych sytuacjach ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania lub znacznie obniżyć jego kwotę.
Odmowa wypłaty odszkodowania jest możliwe, gdy pasażer swoim zachowaniem spowoduje wypadek, np.: gwałtownie szarpnie kierownicą.
Ubezpieczyciel może także uznać, że pasażer przyczynił się do wypadku. To możliwe, gdy:
- pasażer nie zapiął pasów
- spożywał razem z kierowcą alkohol lub wiedział, że kierowca jest pijany
Dodatkowe ubezpieczenie to dodatkowe odszkodowanie
W przypadku wykupienia polisy NNW (ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków) odszkodowania mogą domagać się wszystkie osoby poszkodowane. Świadczenie to jest wypłacane bez względu na to, czy poszkodowany otrzymał już jakiekolwiek inne świadczenie z tytułu tego zdarzenia. To oznacza, że jeżeli poszkodowany otrzymał odszkodowanie z OC, wciąż może uzyskać odszkodowanie od swojego ubezpieczyciela.
Ubezpieczenie NNW nie jest ubezpieczeniem obowiązkowym i jego podpisanie jest w pełni dobrowolne. Obejmuje ono zarówno pasażerów, jak i kierowcę. Z roku na rok wzrasta liczba polis dodatkowych zakupionych przez kierowców. Są oni coraz bardziej świadomi swoich praw i równocześnie wiedzą, jak walczyć o zaniżone odszkodowanie. Polisa OC, która chroni wszystkich uczestników ruchu drogowego, nie gwarantuje żadnych świadczeń dla kierowcy, który jest sprawcą. Same ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków są tak skonstruowane, by ochrona była szersza. Obejmuje ono m.in.
- Uraz związany z rozładunkiem i załadunkiem pojazdu. Osoby, które ulegną kontuzji, w związku z tymi czynnościami podlegają ochronie ubezpieczeniowej, zostanie im także wypłacone odszkodowanie
- Uraz, którego doświadcza kierowca poza swoim pojazdem. Uszkodzenie ciała ma miejsce poza samochodem np. w trakcie postoju, tankowania lub odpoczynku.
- Uraz związany z naprawą pojazdu. Dochodzi do niego najczęściej, gdy samochód ulegnie awarii, a do wypadku dojdzie w czasie naprawy. Ochrona jest zagwarantowana nie tylko wtedy, gdy kierowca znajduje się w pojeździe, ale także poza nim.
- Uraz, do którego dojdzie w trakcie wsiadania lub wysiadania z samochodu np. poślizgnięcie się w przypadku oblodzonego chodnika
- Uraz, do którego dojdzie w trakcie naprawy samochodu w drodze, np. przy próbie naprawy usterki dojdzie do złamania ręki. Najczęściej są to drobne awarie, które można naprawić w krótkim czasie i nie wymagają pomocy specjalisty.
Jak duża może być wypłata rekompensaty z NNW?
Wszystko jest obliczane na podstawie tabeli, która określa, za jakie urazy i w jakiej wysokości zostanie wypłacone odszkodowanie. Zasady są proste - najpierw ubezpieczyciel określa procent uszczerbku na zdrowiu. Następnie ten sam procent jest odejmowany od sumy ubezpieczenia. Jeżeli więc ubezpieczyciel stwierdził 30% uszczerbku na zdrowiu, to poszkodowany otrzyma 30% sumy, na jaką opiewa polisa. Sumy ubezpieczeń NNW są zwykle niewysokie i wynoszą maksymalnie kilkanaście tysięcy złotych.
Także i pasażer może uzyskać odszkodowanie z NNW, jeżeli posiada taką polisę. Co ważne, jednocześnie może starać się o odszkodowanie z OC w pełnej wysokości.
Ubezpieczenie to jest ważne także w przypadku kierowcy, który spowodował szkodę. Warto zastanowić się nad jego zakupem, ponieważ w wypadku również kierowca odnosi obrażenia. Co więcej, kierowca ma możliwość ubezpieczenia siebie na kwotę o wiele wyższą, niż inni pasażerowie.
W przypadku odszkodowania komunikacyjnego należy się ono każdemu pasażerowi. Niezależnie od tego, czy podróżował w samochodzie sprawcy, czy ofiary. Odszkodowanie, w zależności od okoliczności, można uzyskać zarówno z OC kierowcy, z którym podróżował, jak i sprawcy z drugiego pojazdu.
Co więcej, gdy kierowca wykupi polisę NNW, ma prawo do dodatkowych świadczeń, w tym również odszkodowania. Warto zasięgnąć opinii kancelarii odszkodowawczej, która pomoże w uzyskaniu najlepszych rezultatów.
