Śmierć jednego z rodziców jest wydarzeniem niezwykle trudnym i dramatycznym dla dzieci zmarłego. Dlatego tak ważna jest rekompensata finansowa, aby dzieci mogły przystosować się do nowej rzeczywistości. W przypadku śmierci ojca lub matki dzieci mogą ubiegać się nie tylko o odszkodowanie, ale również o zadośćuczynienie i rentę alimentacyjną.
Czym jest i komu należy się odszkodowanie po śmierci ojca?
Kwestia zadośćuczynienia po śmierci osoby bliskiej została uregulowana w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 446 § 4 i 448 Kodeksu cywilnego Sąd może przyznać rodzinie poszkodowanego odpowiednią kwotę tytułem zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie jest instytucją służącą ochronie osób poszkodowanych i ma na celu rekompensatę doznanej krzywdy psychicznej, jak i fizycznej. Roszczenie to ma charakter niemajątkowy, a więc ma na celu wynagrodzenie poniesionej krzywdy i straty.
Dzieci swoje roszczenia kierują do Towarzystwa Ubezpieczeń, w którym ubezpieczony był pojazd sprawcy zdarzenia. W sytuacji, gdy sprawca nie miał ważnej polisy, odpowiedzialny staje się Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Roszczenia dzieci mogą zgłaszać nawet do 20 lat od daty zdarzenia, jeżeli wypadek był zakwalifikowany jako przestępstwo. Również w przypadku zakwalifikowania czynu jako wykroczenie mogą dochodzić roszczeń po śmierci ojca. Odnośnie do zadośćuczynienia dzieci muszą wykazać bliskie relacje ze zmarłym rodzicem. Nie tylko więzy krwi przesądzają o przyznaniu zadośćuczynienia. Również ubiegać się o nie mogą dzieci adoptowane czy przysposobione. Rzeczywista relacja odgrywa tutaj istotną kwestię.
Wysokość zależna od bliskiej więzi
Kwoty przyznane przez Towarzystwa ubezpieczeń mogą być różne. Na ich wysokość wpływa przede wszystkim rzeczywista relacja pomiędzy rodzicem a dzieckiem, a także wiek dziecka. Inaczej będzie plasowała się kwota dla małoletniego dziecka, a inaczej dla dziecka dorosłego, które ma swoją rodzinę. Towarzystwa ubezpieczeniowe czy sądy rozpatrując roszczenia, przede wszystkim analizują:
- wpływ śmierci na osobę uprawnioną
- jaką funkcję w rodzinie pełniła osoba zmarła
- stopień doznanej krzywdy oraz stopień pokrewieństwa
- wiek zmarłego i roszczącego czy utratę więzi rodzinnych
Zadośćuczynienie ma na celu przede wszystkim złagodzenie cierpienia psychicznego wywołanego śmiercią osoby najbliższej. Zadośćuczynienie nie jest jedynym roszczeniem, jakie dzieci mogą kierować po śmierci rodzica. Kolejnym odszkodowaniem jest tzw. stosowne odszkodowanie za pogorszenie sytuacji materialnej po śmierci rodzica. Stosowne odszkodowanie zostaje przyznane przez towarzystwa ubezpieczeń w sytuacjach, gdzie osoba zmarła finansowo wspierała swoje dzieci.
Renta alimentacyjna dla dzieci zmarłego
Istotna kwestią jest czy zmarły pracował, a jeśli tak, to jakie dochody osiągał oraz czy zmarły łożył na utrzymanie dzieci lub partycypował w kosztach utrzymania rodziny. W celu udokumentowania roszczenia niezbędne są:
- dokumenty potwierdzające zatrudnienie osoby zmarłej np. umowa o pracę, umowa zlecenie czy dokumenty odnośnie do: prowadzonej działalności gospodarczej
- oświadczenia osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym
- roczne rozliczenia PIT itp.
Odszkodowanie z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej obejmuje szkody obecne oraz przyszłe, które w pewnym stopniu dają się ocenić materialnie.
Ponadto po śmierci ojca dzieci również mogą domagać się renty alimentacyjnej. Renta alimentacyjna została uregulowana w Kodeksie Cywilnym. Istotną kwestią jest porównanie sytuacji, gdy rodzic żył oraz rzeczywistości w której znaleźli się dzieci po śmierci ojca. Renta alimentacyjna obliczona jest stosownie do potrzeb poszkodowanych oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego.
Zdarza się, że kwoty przyznawane przez Towarzystwa Ubezpieczeń nie są adekwatne. Dlatego też wiele osób decyduje się na postępowanie sądowe. W trakcie postępowania sądowego są przesłuchiwane osoby poszkodowane oraz świadkowie. Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd wydaje wyrok. W chwili śmierci ojca, dzieci czy inne osoby poszkodowane nie myślą o roszczeniach jakie przysługują im po śmierci rodzica, czy innego członka rodziny. Przyznane kwoty odszkodowań w części rekompensują im stratę najbliższego członka rodziny.
