Zgodnie z raportem Komendy Głównej Policji większość wypadków komunikacyjnych, które miały miejsce na naszych drogach w 2017 r. roku były spowodowane przez kierujących pojazdami (86,6%). Tylko 7,3% wypadków spowodowanych zostało przez pieszych i tylko 0,4% przez pasażerów.
Dlaczego ma miejsce tak dużo wypadków?
Nieznaczny procent tych wypadków jest spowodowany przez osoby nieposiadające uprawnień do kierowania pojazdami. Dzieje się to z powodu braku umiejętności kierowania pojazdem oraz braku znajomości przepisów drogowych. Dlatego postaramy się wyjaśnić, jakie są możliwości uzyskania odszkodowania od kierowcy bez uprawnień. Przyczyn wypadków komunikacyjnych spowodowanych przez kierujących jest wiele, do głównych należą:
- nieudzielenie pierwszeństwa
- niedostosowanie prędkości
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu
- niezachowanie bezpiecznej odległości pomiędzy pojazdami
Odszkodowanie z OC kierującego bez uprawnień
Jeżeli zostaliśmy poszkodowani w wypadku komunikacyjnym przez osobę bez prawa jazdy, to jak najbardziej mamy prawo do dochodzenia odszkodowania. Jednakże w tej sytuacji kierujemy roszczenia odszkodowawcze bezpośrednio do ubezpieczyciela pojazdu, którym szkodę wyrządzono. Lepiej nie zgłaszać roszczeń bezpośrednio do kierującego pojazdem. W większości przypadków jest tak, że taka osoba jest niewypłacalna i nie uda nam się skutecznie uzyskać należnej rekompensaty.
Natomiast zakład ubezpieczeń, w którym była wykupiona polisa OC na pojazd, jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania na rzecz osoby poszkodowanej za wypadek spowodowany przez osobę bez uprawnień. Ubezpieczyciel w żaden sposób nie będzie mógł uchylić się od odpowiedzialności jeżeli zostanie ustalona wina kierującego, z tym że wysokość należnego odszkodowania będzie uzależniona od okoliczności zaistnienia wypadku.
Jaka może być maksymalna wypłata odszkodowania?
Pełne odszkodowanie za wypadek samochodowy otrzymamy, gdy zostaniemy poszkodowani jako piesi przez kierującego pojazdem bez prawa jazdy. W tej sytuacji zakład ubezpieczeń jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania w 100%. Identyczna sytuacja ma miejsce, gdy osobą poszkodowaną jest kierujący lub pasażer drugiego pojazdu, w który uderzy pojazd kierowany przez osobę bez prawa jazdy. W obu przypadkach jako osoby poszkodowane nie mamy żadnego wpływ na zaistnienie zdarzenia, dlatego należy się nam pełne odszkodowanie za wypadek samochodowy.
Inaczej natomiast wygląda sytuacja, gdy szkoda zostanie spowodowana przez kierującego bez uprawnień, a poszkodowaną osobą jest pasażer pojazdu sprawcy. W tym przypadku zakład ubezpieczeń musi sprawdzić, czy osoba podróżująca z osobą bez prawa jazdy była świadoma tego, że kierujący takich uprawnień nie posiadał. Gdy zostanie udowodnione, że poszkodowany wiedział o braku prawa jazdy, a pomimo tego zgodził się na podróż, towarzystwo ubezpieczeniowe ma prawo do obniżenia odszkodowania o pewien procent. Ubezpieczyciel zastosuje tzw. przyczynienie przy wpłacie, wskazując, że osoba poszkodowana świadomie zgodziła się na jazdę z osobę bez uprawnień, a zatem godziła z ewentualnymi skutkami podróży. W praktyce wygląda to tak, że odszkodowanie za wypadek samochodowy może być zmniejszone nawet o 50%.
Natomiast jeżeli udowodnimy, że wsiadając do samochodu nie posiadaliśmy wiedzy o braku uprawnień przez kierującego, zakład ubezpieczeń nie ma prawo do pomniejszenia odszkodowania. Przykładem takiej sytuacji może być podróż autostopem, taksówką, autobusem lub z inną osobą, którą widzimy pierwszy raz i nie posiadamy wiedzy, czy kierujący uprawnienia nie posiada. Za każdym razem ubezpieczyciel będzie analizował, czy zachowanie osoby poszkodowanej było racjonalne. Czy poszkodowany był świadomy, że kierujący nie ma prawa jazdy? A jak tak, to dlaczego odbył podróż?
Konsekwencje dla kierującego
Przyjęta odpowiedzialność oraz wypłacone odszkodowanie przez ubezpieczyciela nie oznacza, że kierujący nie poniesie żadnych konsekwencji. Po wypłacie świadczeń na rzecz poszkodowanego towarzystwo ubezpieczeń na prawo do regresu. W praktyce oznacza to, że ubezpieczyciel występuje do osoby, która spowodowała wypadek kierując pojazdem bez uprawnień o zwrot wypłaconego odszkodowania. W końcowym efekcie taka osoba poniesie konsekwencje finansowe za swoje działania. W związku z tym dochodząc odszkodowania od kierującego bez uprawnień należy pamiętać o ryzyku regresu, bo być może sprawcą wypadku będzie osoba bliska, której nie chcemy zaszkodzić.