Odszkodowanie za wypadek w rolnictwie, kiedy przysługuje właścicielowi

Odszkodowanie za wypadek w rolnictwie może przysługiwać za szkody na osobie i za szkody na mieniu. Jednorazowe odszkodowanie z KRUS czy odszkodowanie z OC rolnika? Które zapewnia więcej pieniędzy? Jak uzyskać je w możliwie najwyższej kwocie? Jakie wypadki kwalifikują się do grupy wypadków związanych z posiadaniem gospodarstwa rolnego? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz poniżej.

Co to jest wypadek w rolnictwie?

Wypadek w rolnictwie to inaczej wypadek związany z posiadaniem gospodarstwa rolnego. Odszkodowanie za takie zdarzenie może przysługiwać osobie poszkodowanej, jeśli dozna uszczerbku na zdrowiu lub szkody w mieniu. Istnieje jednak pewne rozgraniczenie tych dwóch rodzajów szkód. O ile szkoda na osobie może dotyczyć także samego rolnika, jeśli wyrządzi mu ją działanie domownika lub pracownika, tak szkoda na mieniu wyrządzona względem rolnika nie jest objęta ochroną ubezpieczeniową.

Weź pod uwagę, że wypadek nie musi się zdarzyć na terenie gospodarstwa rolnego, o czym ubezpieczyciele często zapominają.

Rolnik może zostać pociągnięty do odpowiedzialności, jeśli nie ma wykupionej polisy OC rolnika i jeśli wyrządzi w wyniku prowadzenia gospodarstwa rolnego szkodę osobie trzeciej. Mogłaby to być np. sytuacja, w której rolnik potrąciłby pieszego, dojeżdżając na pole.

Jak dochodzi do wypadków w rolnictwie?

Istnieje wiele potencjalnych przyczyn wypadków w gospodarstwie rolnym. Ma to związek z tym, że rolnicy pracują po wiele godzin, a na dodatek często robią to w niesprzyjających warunkach pogodowych. Jakie są jednak przyczyny wypadków?

• Niestosowanie odpowiednich osłon przy maszynach rolniczych,
• przemęczenie związane ze zbyt długim czasem pracy i zbytnią intensywnością wykonywanych czynności,
• brak odpowiedniej odzieży ochronnej,
• nieuważne obchodzenie się ze zwierzętami gospodarskimi,
• zły stan techniczny wykorzystywanych narzędzi i maszyn.

Odszkodowanie z KRUS czy z OC rolnika?

OC rolnika	Odszkodowania KRUS
Może przysługiwać każdemu, kto jest poszkodowany w związku z posiadaniem gospodarstwa rolnego.	Może przysługiwać osobom podlegającym ubezpieczeniu wypadkowemu z KRUS
Wysokość odszkodowania to wiele części składowych: zadośćuczynienie za krzywdę i zwrot kosztów leczenia, a także inne świadczenia przewidziane w kodeksie cywilnym (m.in. renty).	Wysokość odszkodowania uzależniona od orzeczonego uszczerbku na zdrowiu.
Wysokość świadczeń jest ustalana indywidualnie, brane są pod uwagę okoliczności wypadku, rozpatrywane na gruncie przesłanek wskazanych w kodeksie cywilnym.	Stawka za każdy procent uszczerbku na zdrowiu jest stała zgodnie z rozporządzeniem ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 20 grudnia 2021 r.
Może dotyczyć szkody w mieniu (poza szkodą wyrządzoną w mieniu właściciela polisy)	Nie może dotyczyć szkody w mieniu.
Nie przysługuje sprawcy zdarzenia.	Może przysługiwać sprawcy zdarzenia.

Jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy rolniczej – KRUS

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników jednorazowe odszkodowanie z KRUS przysługuje ubezpieczonemu, czyli rolnikowi, pomocnikowi lub domownikowi, o ile w wyniku wypadku powstał stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu. Przysługuje też, jeśli uszczerbek powstał na skutek rolniczej choroby zawodowej. Uszkodzenie mienia podczas wypadku przy pracy rolniczej nie jest objęte ochroną ubezpieczenia społecznego rolników.

Aby ułatwić Kasie Rolniczych Ubezpieczeń Społecznych jak najszybsze ustalenie okoliczności zdarzenia, musisz wskazać świadków wypadku i udostępnić przedmioty oraz miejsce z nim związane.

Protokół powypadkowy stanowi podstawę do przyznania Ci odszkodowania z tytułu długotrwałego uszczerbku na zdrowiu bądź do odmowy przyznania go. Co ważne, wypadek przy pracy rolniczej to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną. KRUS sporządza protokół w terminie 14 dni od wyjaśnienia przyczyn i okoliczności wypadku. Jako osoba poszkodowana możesz w ciągu 7 dni od momentu otrzymania protokołu powypadkowego odwołać się od treści w nim zawartych. Ile czasu ma KRUS na wypłatę odszkodowania?

Jednorazowe odszkodowanie KRUS – wysokość

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 1033 zł za każdy procent orzeczonego uszczerbku na zdrowiu. W przypadku wypadków śmiertelnych kwota wynosi 103 300 zł dla małżonka lub dziecka. Każdy drugi i trzeci upoważniony zwiększa tę kwotę o 20 660 zł.

Jeśli osoba zmarła nie pozostawała w związku małżeńskim i nie miała dzieci, to wówczas pierwszy uprawniony może otrzymać kwotę 51 650 zł. Każda kolejna osoba dostanie wtedy 20 660 zł.

Wypadek w gospodarstwie rolnym – odszkodowanie z polisy OC rolnika

Każdy rolnik, który posiada minimum 1 hektar ziemi uprawnej, musi mieć ubezpieczenie OC rolnika. Przyda Ci się ono w razie wypadku, szczególnie jeśli ktoś dozna uszczerbku na zdrowiu. W takiej sytuacji można dostać nie tylko zwrot kosztów leczenia, ale także zadośćuczynienie, czyli rekompensatę za doznane krzywdy.

Kiedy możesz się starać o takie odszkodowanie związane z posiadaniem gospodarstwa rolnego?

• Przy śmierci wskutek wypadku, jeśli w wypadku zginęła bliska Ci osoba,
• przy uszczerbku na zdrowiu,
• w przypadku uszkodzenia mienia (cudzego).

Komu może przysługiwać takie odszkodowanie?

• Właścicielowi gospodarstwa rolnego,
• członkom rodziny ubezpieczonego rolnika pozostającym z nim we wspólnym gospodarstwie domowym,
• pracownikom gospodarstwa rolnego.

Ile można dostać z OC rolnika?

To zależy. Czasami kwoty są naprawdę pokaźne, jeśli doznany uraz jest bardzo poważny. Podobnie ma się kwestia zadośćuczynienia za śmierć bliskiej osoby w gospodarstwie rolnym. Wtedy również możesz dostać dużo pieniędzy w ramach rekompensaty.

Konkretne sumy zależą w dużej mierze od rodzaju urazu, jego rozległości, a także wpływu i długotrwałości tego wpływu na Twój stan zdrowia. Nie bez znaczenia są też okoliczności zdarzenia oraz ogólne zmiany wywołane przez uraz w Twoim życiu.

Problem polega jednak na tym, że w zdecydowanej większości przypadków towarzystwa ubezpieczeniowe bardzo mocno zaniżają należne kwoty, dlatego bez profesjonalnej pomocy otrzymasz tylko pewien odsetek rzeczywistej wartości szkody. Zgłoś się do nas – bezpłatnie przeanalizujemy Twoją sprawę i podejmiemy niezbędne kroki, aby zapewnić Ci możliwie najwyższą kwotę.

Odszkodowanie z OC rolnika – przykład z orzecznictwa sądowego

Wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 20 grudnia 2018 r. (I C 1287/17)

Mąż poszkodowanej wykonywał pracę w gospodarstwie rolnym ich syna. Mężczyzna zajmował się przykrywaniem siana na przyczepie plandeką na wysokości 4 m. Podczas wykonywania tej czynności stracił równowagę i spadł na ogrodzenie, na którym zawisł. Doznał urazu kręgosłupa, głowy i porażenia czterokończynowego.

Do wypadku doszło w maju, a mąż poszkodowanej zmarł w grudniu tego samego roku. Sąd nie miał żadnych wątpliwości, że do zgonu doszło na skutek wcześniej doznanego urazu, choć bezpośrednią przyczyną zgonu było zapalenie płuc.

Ubezpieczyciel nie chciał wypłacić zadośćuczynienia żonie zmarłego ze względu na to, że jej mąż nie zachował należytej ostrożności i pracował na wysokości bez specjalnego zabezpieczenia. Sąd pomimo tego przyznał poszkodowanej zadośćuczynienie w wysokości 90 000 zł.

Czy posiadacz gospodarstwa może uzyskać odszkodowanie, jeśli szkodę wyrządził współwłaściciel?

Tak, jak najbardziej. Oczywiście pod warunkiem, że szkoda występuje w postaci urazu, a nie uszkodzenia mienia.

Kwalifikowanie wypadków jako związanych z posiadaniem gospodarstwa rolnego

Wypadek w gospodarstwie rolnym może się wydawać skomplikowaną kwestią. Kiedy konkretne zdarzenie zostanie uznane za związane z posiadaniem gospodarstwa rolnego? To kwestia, która nie jest jasno i precyzyjnie uwarunkowana prawnie. Ubezpieczyciele często całkowicie odmawiają wypłacenia odszkodowania w sytuacjach, w których powinni przyjąć odpowiedzialność za zdarzenie.

Szczególną uwagę zwrócił na to Rzecznik Finansowy w swojej analizie OC rolnika, gdzie przedstawia różne kontrowersyjne wypadki w gospodarstwie rolnym.

Przede wszystkim czynność, która spowodowała szkodę, musi być związana z posiadaniem gospodarstwa. Nie może to być działalność na rzecz życia prywatnego.

Niektóre sytuacje bywają trudne do jednoznacznej oceny, ale możesz uzyskać pomoc w tym zakresie. Nie tylko w kwestii oceny, czy ubezpieczyciel powinien przyjąć odpowiedzialność za zdarzenie, ale także w sprawie udzielenia kompleksowej pomocy w dochodzeniu odszkodowania.

Jedną z sytuacji kontrowersyjnych może być zabezpieczenie sprzętu przez właściciela gospodarstwa. Jeśli np. w gospodarstwie pomaga mu w dany dzień żona lub z danego sprzętu skorzysta jego pracownik. Przykładowym sprzętem może być drabina w stodole. Rolnik nie zabezpieczył jej poprzez zastosowanie uchwytów przy wejściu na strych i nie przymocował jej do podłogi. Cały czas korzystał z niej, stosując ostrożność i wiedząc o ryzyku, jakie niesie za sobą korzystanie z tak niezabezpieczonej drabiny bez zachowania szczególnej ostrożności. Tak samo czynił też poszkodowany pracownik gospodarstwa. Ubezpieczyciel odmówił wypłacenia mu odszkodowania, ale sądy nie przychyliły się do tego stanowiska.

Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta pozostające w gospodarstwie rolnym również często są kwestią kontrowersji. Tak naprawdę istotne jest to, czy dane zwierzę pełni w gospodarstwie funkcję obronną lub jest po prostu psem pasterskim, który dogląda stada.

Innym przykładem może być tutaj koń wykorzystywany przy pracach gospodarskich. Może się zdarzyć, że gospodarstwo odwiedzą krewni rodziny i ich dzieci będą chciały się na nim rekreacyjnie przejechać. W takiej sytuacji zakład ubezpieczeń nie musi brać odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez konia podczas takiej rekreacji. Gdyby jednak koń wyrządził szkody, będąc nieprawidłowo uwiązanym, to wówczas będzie to niewątpliwie szkoda związana z posiadaniem gospodarstwa, bo taki koń jest jego elementem.

Kontrowersje budzi również kwestia remontu budynków mieszkalnych wchodzących w skład gospodarstwa i związane z tym szkody. Sądy skłaniają się jednak ku stanowisku, że również szkody wyrządzone robotnikom podczas remontów powinny być pokrywane z OC rolnika. Wynika to głównie z tego, że rolnik ma obowiązek zapewnić bezpieczne warunki pracy każdemu, kto pracuje w jego gospodarstwie. Rzecznik Finansowy przytacza tutaj jeden kluczowy wyrok, który dotyczy zdarzenia związanego z brakiem osłon na pilarce należącej do rolnika. Osoba odpowiedzialna za remont cięła listwę na tej pilarce i doznała urazu oczu. Ubezpieczyciel zwrócił uwagę na to, że takie pilarki po prostu nie posiadają osłon, ale dla sądu nie miało to żadnego znaczenia, bo rolnik ma obowiązek zapewnić bezpieczne warunki pracy w swoim gospodarstwie rolnym.

Wszystkie powyższe kwestie zostały jeszcze szerzej wyjaśnione w Analizie Rzecznika Finansowego.

Podsumowanie

• Odszkodowanie z obowiązkowego ubezpieczenia oc rolników za wypadki w gospodarstwie rolnym lub poza nim, ale w związku z jego posiadaniem możesz uzyskać za doznany uszczerbek na zdrowiu.
• Możesz też starać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy z KRUS.
• Niektóre wypadki nie zostaną od razu uznane przez ubezpieczyciela za związane z posiadaniem gospodarstwa rolnego. W takich przypadkach potrzebna Ci będzie pomoc profesjonalnego pełnomocnika z Helpfind.
• Wypadki w rolnictwie są często bardzo tragiczne w skutkach. Możesz się starać o zadośćuczynienie, jeśli bliska Ci osoba zginęła w takim wypadku.

Źródła

Analiza Rzecznika Finansowego

Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych

Kodeks cywilny

Rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi