Pierwszeństwo na pasach

Czy pierwszeństwo na pasach ma zawsze pieszy? W ciągu ostatnich lat dosyć mocno zmieniły się zasady pierwszeństwa na pasach. Warto się temu przyjrzeć, a przy okazji również omówić ogólne zasady pierwszeństwa pieszych w ruchu drogowym.

Przejście sugerowane

Od 21 września 2022 r. obowiązują nowe przepisy prawa o ruchu drogowym. Największą nowością dla Ciebie – jako osoby pieszej – będzie przejście sugerowane, czyli takie, które może Ci służyć do przekroczenia jezdni lub ścieżki rowerowej, ale tylko na określonych zasadach. Zauważ też, że przejście sugerowane dotyczy tylko drogi jednojezdniowej.

Tę kwestię sprecyzował wicedyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Warszawie, Tomasz Matuszewski. Wedle jego słów nie będziesz mieć pierwszeństwa, jeśli wkroczysz na takie przejście. Musisz je pokonać jak najkrótszą drogą i ustąpić pierwszeństwa wszystkim pojazdom.

Nowe obowiązki pieszych i kierowców od 1 czerwca 2021

Jak zapewne wiesz, prawo o ruchu drogowym otrzymało bardzo konkretną zmianę 1 czerwca 2021 r. Po tej nowelizacji przepisów, jako pieszy, masz pierwszeństwo nie tylko podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, ale również podczas wchodzenia na nie.

Co to znaczy? Kierujący pojazdem jest obowiązany do ustąpienia Ci pierwszeństwa, gdy jesteś w trakcie wkraczania na jezdnię, a nie tylko wtedy, kiedy już się na niej znajdujesz. Kierowca powinien nie decydować się na przejechanie przez jezdnię, jeśli zdradzasz w jakikolwiek sposób zamiar wkroczenia na nią.

Kolejną zmianą z 1 czerwca 2021 r. było wprowadzenie do kodeksu drogowego zakazu korzystania z telefonów lub innych urządzeń elektronicznych podczas wchodzenia na jezdnię i przechodzenia przez nią.

Pieszy na pasach – nowości w przepisach od 2022 roku

Polskie władze wprowadziły kolejne zmiany odnośnie pierwszeństwa na przejściach dla pieszych w 2022 roku. Nowe przepisy dotyczą głównie mandatów – prawo o ruchu drogowym stanowi teraz, że kierowcy zapłacą więcej za recydywę, a konkretnie dwukrotnie więcej niż przy pierwszym nieustąpieniu pierwsześtwa pieszemu w jednym z trzech miejsc:

• na przejściu dla pieszych
• na chodniku (np. podczas wyjeżdżania z posesji)
• w strefie zamieszkania

Za pierwsze takie wykroczenie kierowca zapłaci 1500 zł, a każde powtórzenie takiego zachowania będzie jednoznaczne z koniecznością uiszczenia opłaty w wysokości 3000 zł.

Zmiany dotyczą też pieszych – za każde z poniższych wykroczeń otrzymają oni odpowiedni mandat:

• wejście na torowisko, gdy zapory są już opuszczone lub rozpoczęło się ich opuszczanie – 2000 zł
• korzystanie z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas przechodzenie przez przejście dla pieszych – 300 zł
• wejście na drogę zza przeszkody, która ogranicza widoczność na jezdni – 200 zł
• wejście na przejście dla pieszych bezpośrednio przed przejeżdżający tamtędy pojazd – 150 zł
• przejście przez jezdnię w miejscu, gdzie widoczność jest ograniczona – 100 zł w terenie niezabudowanym, 50 zł w terenia zabudowanym
• zachowanie niezgodne ze znakami drogowymi dla pieszych – 50 zł

Dodatkowo dla użytkowników tradycyjnych hulajnóg, tradycyjnych deskorolek lub rolek:

• poruszanie się w stanie nietrzeźwości – 200 zł
• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – 200 zł
• przewożenie ładunku, zwierzęcia lub drugiej osoby – 50 zł

Kto ma pierwszeństwo na pasach?

Prawo o ruchu drogowym stanowi, że pieszy nie zawsze ma pierwszeństwo przed przejeżdżającym pojazdem mechanicznym. Wyjątek dotyczy tramwaju, w sytuacji gdy będziesz przechodzić przez przejście dla pieszych na torowisku.

Stanowi o tym Art. 13. Prawa o ruchu drogowym. Wedle ustawy 1a. pieszy ma pierwszeństwo nad pojazdem, ale z wyłączeniem tramwajów. Każdy pieszy powinien jednak pamiętać o tym, żeby ruch pojazdów nie był utrudniony przez jego wkroczenie na jezdnię.

Pierwszeństwo pieszych podczas przebywania na przejściu i podczas wchodzenia na przejście

Punkt 1. wraz z punktem 1a. ustawy stanowią o tym, że kierowca pojazdu mechanicznego musi ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na pasach lub takiemu, który na nie wchodzi. Jako pieszy wchodzący na pasy jesteś oczywiście zobowiązany do zachowania ostrożności. Nie możesz też korzystać z telefonu i podobnych urządzeń. Przed nowelizacją ustawy jako pieszy nie miałbyś pierwszeństwa w momencie, kiedy wkraczałbyś na pasy.

Przechodzenie poza przejściem – kiedy?

Punkt 1. zaznaczał, że pieszy jest obowiązany do skorzystania z przejścia dla pieszych, jednakże wystąpiło tam pewne zastrzeżenie, które dotyczy punktów 2. i 3. Stanowią one, że pieszy ma możliwość przejścia przez jezdnię, jeżeli jest to w odległości minimum 100 m od przejścia dla pieszych.

Możesz też przejść przez skrzyżowanie, które znajduje się w odległości mniejszej niż 100 m od pasów. Musisz to jednak wykonać w należyty sposób: zmierzaj do przeciwległej krawędzi jezdni możliwie najkrótszą drogą, unikaj przy tym utrudnienia ruchu pojazdów. W ten sposób przekroczenie przez Ciebie jezdni nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu.

Przejścia podziemne i nadziemne

Nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych są dla Ciebie obowiązkowym miejscem przekraczania jezdni. Punkt 4. precyzuje jednak, że nie dotyczy to sytuacji, w której takie przejście znajduje się dalej niż 100 metrów od miejsca przekraczania jezdni.

Torowisko a jezdnia

Jako pieszy mógłbyś pomyśleć, że przechodzenie przez torowisko również będzie możliwe, jeżeli odległość od przejścia dla pieszych jest większa niż 100 m. Z tą różnicą, że będziesz obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdom. Jest to błędne myślenie. Koryguje je punkt 6., wedle którego możliwość przejścia przez torowisko istnieje tylko i wyłącznie w miejscu do tego przeznaczonym.

Wysepka przystanku z przejściem dla pieszych

Wysepka przystanku komunikacji publicznej łączy się z faktem, że możesz na nią wejść tylko i wyłącznie przy pomocy odpowiedniego przejścia dla pieszych (pasy, przejście podziemne). Każdy inny sposób będzie niezgodny z przepisami.

Droga dwujezdniowa z przejściem dla pieszych

Na drodze dwujezdniowej również występują przejścia dla pieszych. W takim przypadku muszą one być rozdzielone wysepką lub innym stosownym urządzeniem. W świetle prawa ważne jest jednak to, że przejście na każdej jezdni uważa się za osobne przejście.

Jak uzyskać odpowiednie odszkodowanie jako potrącony pieszy?

Potrącenia w zdecydowanej większości przypadków wiążą się z bardzo poważnymi obrażeniami wśród osób poszkodowanych. Chcesz uzyskać odpowiednie odszkodowanie i zadośćuczynienie? Zgłoś się do nas po profesjonalną pomoc prawną. Ubezpieczyciele w prawie każdym przypadku zaniżają należne świadczenia. Największe zaniżenia dotyczą właśnie poważnych spraw, takich jak potrącenia.

Nasza firma specjalizuje się w pomocy osobom poszkodowanym po wypadkach komunikacyjnych. Warto zaufać naszym ekspertom, których wiedza i doświadczenie umożliwią Ci uzyskanie możliwie najwyższych świadczeń, jednocześnie oszczędzając Twój cenny czas. Samodzielne dochodzenie roszczeń najprawdopodobniej i tak zakończyłaby się dla Ciebie negatywnie.

Potencjalne niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na jezdni podczas ruchu pojazdów

Przede wszystkim pamiętaj o tym, że przejścia dla pieszych wyznaczone są w celu zwiększenia bezpieczeństwa. Piesi są tymi uczestnikami ruchu drogowego, którzy są najbardziej narażeni na wszelkie urazy, a w szczególności na te poważne i zagrażające życiu. Nikt nie przywróci Ci zdrowia lub nawet życia, jeśli – choćby zgodnie z prawem – wkroczysz na jezdnię, ale jednak nie zachowasz przy tym odpowiedniej ostrożności i zostaniesz potrącony przez zbyt szybko jadącego kierowcę.

Wypadki na pasach z udziałem pieszych – statystyki

Jak wyglądają statystyki wypadków drogowych z udziałem pieszych z 2021 roku w porównaniu z poprzednimi latami? Wyglądają lepiej (2678 wypadków w 2020 roku, 2349 wypadków w 2021 roku), ale należy wziąć pod uwagę, że zmiany w przepisach zostały wprowadzone dopiero w połowie ubiegłego roku (1 czerwca).

Najlepszym źródłem wiedzy na temat jakości nowych przepisów będą dopiero statystyki z 2022 r. Na ogół można jednak zauważyć coroczny spadek już od 2017 roku.

Statystyki z 2021 roku przedstawiają jednak brutalną rzeczywistość – aż 20,8% wszystkich wypadków to te z udziałem osób pieszych. Zdecydowana większość tych wypadków miała miejsce w terenie zabudowanym (4 288 z 4 755).

Najczęściej do potrącenia pieszych dochodziło w miesiącach jesienno-zimowych, czyli od października do grudnia, kiedy to widoczność na drodze jest możliwie najgorsza, a na dodatek słońce zachodzi wcześnie, sprawiając, że niektóre osoby wracają z pracy po ciemku.

W październiku miało miejsce 11,2% wypadków, w listopadzie było to aż 13,9%, a w grudniu odnotowano niewielki spadek w stosunku do listopada, bo wypadki z tego miesiąca stanowiły 12,6% z wszystkich wypadków odnotowanych w 2021 roku. Najczęściej do wypadków dochodziło w godzinach pomiędzy 16.00 a 19.00 – wypadki te stanowiły aż 25,9% z całości. Jeśli zaś idzie o bardziej szczególną sytuację, czyli potrącenie na przejściu dla pieszych, to w tym przypadku doszło aż do 2 349 wypadków, z czego aż 2086 zdarzeń z winy kierowców poprzez nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu. Dodatkowo do 261 wypadków doszło na chodniku lub drodze dla pieszych.

Podsumowanie

• Nie możesz korzystać z telefonu komórkowego lub innego urządzenia, które może rozpraszać Twoją uwagę, gdy znajdujesz się na jezdni lub przejściu dla pieszych
• Od czasu wprowadzenia nowelizacji Art. 13 Ustawy Prawo o ruchu drogowym z 1 czerwca 2021 r. jako pieszy masz pierwszeństwo nie tylko podczas przechodzenia przez jezdnię, ale także podczas wkraczania na nią
• Jako pieszy możesz przejść przez jezdnię w miejscu, które nie jest do tego specjalnie przeznaczone, ale musi to być w odległości minimum 100 m od odpowiedniego przejścia (pasów, nadziemnego, podziemnego) lub też na skrzyżowaniu

FAQ

Czy jako pieszy jestem obowiązany zachować szczególną ostrożność podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko?

Tak, jest to zapisane w odpowiednich przepisach ruchu drogowego, a tym samym stanowi Twój obowiązek jako uczestnika ruchu drogowego.

Jaką karę otrzymam za korzystanie z telefonu podczas przechodzenia przez pasy?

Za takie zachowanie otrzymasz aż 300 zł mandatu.

Czy jako pieszy jestem obowiązany zachować szczególną ostrożność podczas przechodzenia przez jezdnię, wychodząc zza przeszkody, która przyczynia się do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni?

Nie, po prostu nie możesz przechodzić przez jezdnię w takich miejscach i grozi Ci za to odpowiedni mandat – 50 zł na terenie zabudowanym i 100 zł na terenia niezabudowanym.

Co jest wliczane do kategorii przejścia dla pieszych?

Istnieją 4 rodzaje przejść dla pieszych. Dwa najbardziej typowe to pasy na jezdni i pasy na torowisku, na których pieszy musi zachować szczególną ostrożność. Pieszy znajdujący się na pozostałych 2 przejściach nie ma takiego obowiązku, bo przejścia nadziemne i podziemne nie są “współdzielone” z kierowcami pojazdów mechanicznych.

Źródła

Statystyka policji

Prawo o ruchu drogowym