Problemy osób po amputacji – jak się na nie przygotować?

Problemy osób po amputacji mogą być bardziej lub mniej poważne. Jeśli jesteś jeszcze przed amputacją, to wciąż możesz się na nie przygotować, dzięki czemu z pewnością nie będą aż tak uciążliwe. Jeżeli jesteś już po amputacji, to wtedy również przeczytaj ten artykuł – zapewniamy, że znajdziesz w nim przydatne porady.

Jak się przygotować do amputacji?

Potencjalna amputacja zawsze wiąże się z silnymi emocjami. Jest to ostateczna forma leczenia kończyn, ale niestety dochodzi do niej zbyt często. Większość amputacji dotyczy tzw. stopy cukrzycowej, ale mogą to być operacje przeprowadzane na bardzo różnych wysokościach kończyny. 

Jak długo w szpitalu po amputacji?

Nie ulega wątpliwości, że po amputacji trzeba pozostać przez jakiś czas w szpitalu. Wszystko zależy jednak od tego, jak poważna była przebyta przez Ciebie operacja, a także o Twojego stanu fizycznego i wieku.

Lekarz prowadzący podejmie taką decyzję na podstawie obserwacji. Przed samą operacją ciężko stwierdzić, ile to potrwa w Twoim przypadku, ale jedno jest pewne – będzie to okres od kilku dni do kilku tygodni po operacji.

Jak się przygotować do wyjścia ze szpitala?

Po wyjściu ze szpitala będziesz przez jakiś czas korzystać z wózka inwalidzkiego, jeśli amputowana została Twoja noga lub stopa. To, ile potrwa taki okres, będzie zależeć od kilku różnych czynników. Przede wszystkim od tego, jak poważny był uraz nogi lub jak dalece rozwinięta była choroba, przez którą Twoja kończyna musiała być amputowana. 

Musisz się nastawić psychicznie. Być w gotowości na to, że początkowo życie w nowej rzeczywistości będzie dla Ciebie inne, trudne. Jednak może to minąć z czasem, jeśli uzyskasz odpowiednie wsparcie od rodziny i poświęcisz się rehabilitacji. Dzięki wytrwałości w ćwiczeniach szybciej się przygotujesz do protezowania kończyny.  Pamiętaj też, że możesz uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności, dzięki czemu Twój opiekun dostanie świadczenie pielęgnacyjne.

A im szybciej uda się założyć protezę na kikut, tym szybciej nauczysz się z niej korzystać, aby móc funkcjonować w bardzo podobny sposób do tego sprzed operacji. 

Ważne jest też, abyś korzystał(a) z odzieży uciskowej przez jakiś czas po operacji. Bez tego mogą u Ciebie wystąpić bardzo poważny obrzęk, a także nasilające się bóle fantomowe. 

Gojenie ran po amputacji

Dolegliwości bólowe po zabiegu amputacji są normalnością. Dotyczy to nie tylko bólu kikuta, ale także bólów fantomowych, które mogą Ci towarzyszyć przez bardzo długi czas. Najtrudniejszy będzie oczywiście pierwszy etap gojenia rany, który potrwa około 2 tygodnie od momentu przebycia przez Ciebie operacji. 

Czasami rany po amputacji mogą gromadzić bardzo dużo płynu tkankowego. W takiej sytuacji lekarze mogą Ci zalecić skorzystanie z sączka drenującego, dzięki któremu nadmiar tego płynu zostanie usunięty z rany. 

Po dwóch tygodniach pierwszy etap gojenia rany po amputacji powinien się już zakończyć. Rana będzie już wtedy zamknięta. Do całkowitego wygojenia się kikuta potrzebujesz jednak około 2 lata. Czasami może to nastąpić szybciej, a czasami później. Zależy to nie tylko od tego, jak została przeprowadzona operacja, ale także od naturalnych uwarunkowań Twojego organizmu. 

Rehabilitacja po amputacji

Lekarz powinien Cię skierować na rehabilitację, gdy już wyjdziesz ze szpitala. Bardzo ważne jest, aby w trakcie takiej rehabilitacji nie zaniedbywać zdrowej kończyny! Pamiętaj, że to właśnie zdrowa noga będzie teraz bardziej obciążona, nawet po zastosowaniu odpowiedniej protezy, która w pewien sposób zastąpi amputowaną kończynę. 

W miejscu utraconej kończyny pozostanie Ci kikut, który również musisz wyćwiczyć, żeby był w stanie w odpowiedni sposób operować protezą. Co ważne, operacja nie jest procesem krótkim i prostym do przebycia. Żeby przyniosła Ci wymierne efekty, musisz jej poświęcić nie tylko czas, ale także zaangażowanie i wysiłek. 

Rehabilitacja pozwoli Ci wrócić do dawnej sprawności fizycznej, a także uniknąć dolegliwości bólowych – zarówno tych zwykłych, jak i tych fantomowych. 

Tak naprawdę pierwsze kroki rehabilitacyjne powinieneś (-aś) rozpocząć nie po powrocie do domu, ale już w szpitalu. Ćwiczenia możesz rozpocząć nawet po kilkunastu godzinach od przebytej operacji. Oczywiście będą to proste ćwiczenia, które wykonasz na leżąco lub na siedząco. 

Oczywiście w każdym przypadku ćwiczenia muszą być odpowiednio dostosowane do Twojego wieku i Twojej kondycji fizycznej. Na początku będzie Ci trudno chociażby przesiąść się z wózka inwalidzkiego na łóżko i vice versa. Nie musisz się jednak tym martwić, bo przy odrobinie samozaparcia te problemy miną. 

Im więcej czasu minie od operacji, tym bardziej obciążające ćwiczenia będzie mogło wykonywać Twoje ciało. Zdajemy sobie sprawę, że rehabilitacja może nie napawać Cię zbytnim optymizmem jako perspektywa na przyszłość, ale warto się jej poświęcić – dzięki temu Twoja sprawność będzie na bardzo dobrym poziomie.

Życie po amputacji kończyny dolnej – skąd brać pieniądze?

W niektórych przypadkach sytuacja finansowa po operacji może być nawet gorsza niż kiepska. Oczywiście nie w każdym przypadk,, ale jednak z pewnością dotyczy to jakiejś części osób, które były zmuszone poddać się zabiegowi amputacji. 

Co możesz zrobić, jeśli wymagasz opieki osoby najbliższej? Niestety od urzędników z ośrodka pomocy społecznej dowiesz się tylko, że jako dorosła osoba z niepełnosprawnością nie możesz mieć opiekuna, który będzie pobierać świadczenie pielęgnacyjne w kwocie 2458 zł miesięcznie. Nie jest to zgodne z prawdą. Możesz mieć takiego opiekuna, ale potrzebujecie pomocy profesjonalnego prawnika, żeby uzyskać je w kwocie 2458 zł miesięcznie. 

Wymagana będzie procedura odwoławcza, która wymaga rozległej wiedzy na temat świadczeń rodzinnych. Możemy Ci pomóc uzyskać 2458 zł miesięcznie dla osoby, która się Tobą opiekuje.

Grupa inwalidzka po amputacji

Amputacja kończyny nie wiąże się automatycznie z przyznaniem orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Dawniej takie orzeczenie było oficjalnie nazywane właśnie grupą inwalidzką, ale ten podział został zniesiony na rzecz nowego. Nie zmieniły się jednak zasady przyznawania tych dokumentów.

Żeby dostać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności po amputacji, musisz się zgłosić do komisji ds. orzekania o niepełnosprawności z odpowiednim wnioskiem. To komisja zadecyduje o tym, czy należy Ci się orzeczenia, a jeśli tak, to w jakim stopniu Twoja niepełnosprawność wpływa na Twoje codzienne funkcjonowanie – w stopniu lekkim, umiarkowanym czy znacznym.

Wynik takiego badania może być uzależniony od noszenia protezy, ale amputacja kończyny jest na tyle poważną dolegliwością, że w większości przypadków komisje przyznają odpowiednie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Powikłania po amputacji kończyny dolnej – jak zapobiec poszczególnym z nich?

Amputacja może przynieść Ci bardzo poważne powikłania, ale nie jest to regułą. Im jesteś starszą osobą i im więcej masz chorób współistniejących, tym większa szansa, że amputacja spowoduje wystąpienie powikłań – czy to po zabiegu czy też w trakcie leczenia. 

Większość z nich to powikłania ze strony układu krążenia. Może to być zawał serca, zakrzepica żył, a także nieprawidłowe lub opóźnione leczenie rany pooperacyjnej na kikucie.

Do najpopularniejszych powikłań należą oczywiście bóle fantomowe. Dotyczą one zdecydowanej większości osób, które przebyły amputację.

Ból fantomowy i leczenie go

Bóle kikuta to naturalna kolej rzeczy, tak samo jak bóle fantomowe. Szczególnie te drugie mogą być bardzo uciążliwe, ale mamy dobre wieści. 

Bóle fantomowe mijają z czasem, ale możesz przyspieszyć ten proces. Dobrym sposobem na leczenie bólu fantomowego jest terapia lustrzana. Ta metoda polega na odtworzeniu w lustrze obrazu amputowanej kończyny. Terapia ta jest o tyle przyjazna, że nie wymaga drogiego i specjalistycznego sprzętu. Wystarczy odpowiednio szerokie i płaskie lustro. 

Odbicie zdrowej kończyny w lustrze daje wrażenie posiadania dwóch zdrowych kończyn Żeby terapia zadziałała, musisz się silnie skoncentrować na odbiciu, które widzisz w lustrze. Dzięki temu mózg otrzyma informację o istnieniu tej kończyny, a także o wykonywaniu nią ruchów.

Innym sposobem leczenia bólu fantomowego jest zażywanie odpowiednich leków, które pozwolą zmniejszyć dolegliwości bólowe. W najtrudniejszych przypadkach lekarze mogą się zdecydować na usunięcie nerwiaka, jeśli okaże się to konieczne. 

Amputacja stopy po cukrzycy – czy coś się należy?

Tak, amputacja stopy cukrzycowej to poważna sprawa. W związku z takim zabiegiem możesz się ubiegać o ustalenie stopnia niepełnosprawności. Jeśli uzyskasz taki stopień, to wówczas osoba, która się Tobą opiekuje, będzie otrzymywać 2458 zł miesięcznie od Państwa, jeśli zrezygnuje z wykonywanej dotychczas pracy zarobkowej. Nie jest to jednak takie proste, bo najpierw trzeba przejść przez procedurę odwoławczą. Możemy Ci w tym pomóc.

Ty, jako osoba niepełnosprawna, możesz pobierać np. zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 215,84 zł miesięcznie, a także rentę lub emeryturę, jeśli masz przyznane takie prawo.

Podsumowanie

• Po amputacji kończyny bardzo ważna jest stabilizacja finansowa. Środki możesz zyskać dzięki świadczeniu pielęgnacyjnemu w kwocie 2458 zł miesięcznie.
• Koniecznie stosuj się do zaleceń lekarzy i uzyskaj wsparcie rodziny – to bardzo ważne w trudnych chwilach i może Ci pomóc.
• Poświęć się rehabilitacji, żeby odzyskać sprawność fizyczną. Znacznie usprawni to Twoje funkcjonowanie w życiu codziennym. 

Źródła

Pirowska A.,Terapia lustrzana

Pogorzała A. Rohde A., Przyczyny, rodzaje i poziomy amputacji kończyn dolnych