Przedawnienie roszczeń odszkodowawczych z OC sprawcy

Przedawnienie roszczeń odszkodowawczych to bardzo ważna kwestia. Jeśli chcesz się starać o wypłatę odszkodowania z OC sprawcy, to koniecznie przeczytaj ten artykuł. Dowiesz się z niego, kiedy Twoje roszczenia mogą się przedawnić. Poznasz też sposób na przeciwdziałanie przedawnieniu.

Przedawnienie roszczenia o odszkodowanie – co to w ogóle oznacza?

Przedawnienie roszczeń to termin prawny. Jego podstawową funkcją jest ograniczenie możliwości uzyskania odszkodowania przez zaniechanie ze strony osoby poszkodowanej. Trudno sobie wyobrazić sytuację, w której polskie sądy miałyby nagle przyjąć sprawy wszystkich osób, które po latach dowiedziały się, że mogą uzyskać wyższe odszkodowanie.

Przedawnienie odszkodowania oczywiście nie oznacza, że towarzystwo ubezpieczeniowe nie ma możliwości egzekwowania roszczeń danego rodzaju. Jeśli jednak złożysz pozew o odszkodowanie, gdy upłynął już termin przedawnienia, to ubezpieczyciel może po prostu powołać się na przedawnienie. W takiej sytuacji sąd po prostu zakończy sprawę i nie odzyskasz dodatkowych pieniędzy. 

Terminy przedawnienia roszczeń w ubezpieczeniach obowiązkowych OC

Podstawowy termin przedawnienia roszczeń z umowy ubezpieczenia wynosi 3 lata dla ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Ten podstawowy termin dotyczy jednak tylko takich szkód, które powstały wskutek popełniania przez sprawcę wykroczenia, a nie przestępstwa.

Jeśli sąd będzie miał podstawy, aby podejrzewać sprawcę o popełnienie przestępstwa, to wówczas zostanie zastosowany inny termin przedawnienia roszczeń. 

Termin przedawnienia roszczeń z umowy ubezpieczenia wynosi co do zasady 20 lat w przypadku szkód, które powstały wskutek popełnienia przestępstwa przez sprawcę. W przypadku roszczeń o odszkodowanie związane z przestępstwem ten okres jest liczony konkretnie od dnia, w którym doszło do powstania szkody. 

3 lata od dowiedzenia się o szkodzie i sprawcy	20 lat od dnia zdarzenia
Gdy sprawca popełnił wykroczenie	Gdy sprawca popełnił przestępstwo
Po przerwaniu biegu wynosi 3 lata od daty wznowienia	Po przerwaniu biegu wynosi 20 lat od daty wznowienia

Kiedy przedawnia się roszczenie, jeśli sprawca jest nieznany?

Przedawnienia roszczeń odszkodowawczych w sprawach, w których sprawca jest nieznany, również ulegają przedawnieniu. Jeśli szkoda powstała wskutek zwykłego wykroczenia, to wówczas bieg przedawnienia rozpocznie się w dniu, w którym dowiesz się o osobie obowiązanej do naprawienia szkody. Bieg przedawnienia będzie wówczas wynosić 3 lata. Zauważ jednak, że nie może być, razem z okresem szukania sprawcy, dłuższy niż 10 lat. 

W przypadku gdy sprawca wypadku jest nieznany, a szkoda wynika z popełnienia przestępstwa, stosuje się  dwudziestoletni okres przedawnienia roszczeń odszkodowawczych. Tak wynika z uchwały Sądu Najwyższego z dnia z 29 października 2013 r. (III CZP 50/13).

Sąd Najwyższy przychylił się do opinii ówczesnego Rzecznika Ubezpieczonych (aktualny Rzecznik Finansowy). 

Kiedy rozpoczyna się bieg terminu przedawnienia?

Bieg terminu przedawnienia może się rozpocząć w różnych sytuacjach. Zależy to głównie od tego, wskutek jakiego czynu doszło do powstania szkody. Jeśli było to wykroczenie, to wówczas bieg przedawnienia roszczeń rozpoczyna swój bieg, gdy:

• dowiesz się o szkodzie i o osobie, która ma obowiązek ją naprawić;
• nastąpi dzień, w którym przy zachowaniu należytej staranności mógłbyś lub mogłabyś się dowiedzieć o szkodzie i o sprawcy.

Zgłoszenia zdarzenia objętego ubezpieczeniem musi nastąpić, zanim od jednej z powyższych dat miną równo 3 lata. Jeśli uda Ci się wysunąć roszczenia wobec towarzystwa ubezpieczeniowego w tym terminie, to dostaniesz decyzję w sprawie przyznania odszkodowania. Bieg terminu przedawnienia liczony jest nie od dnia, w którym nastąpiło zgłoszenie zdarzenia, ale od dnia, kiedy ubezpieczyciel wydał decyzję w sprawie roszczenia.

Przykład

Do kolizji doszło 12 listopada 2019 roku. Powstała ona w wyniku wykroczenia – sprawca jechał ze zbyt dużą prędkością i nie zdążył wyhamować przed pojazdem, który stał w korku. 

Właściciel pojazdu nie zgłosił się od razu do ubezpieczyciela sprawcy, jedynie zrobił zdjęcia i czekał aż 2 lata. Zgłosił swoje roszczenia 8 listopada 2021 roku, a 12 listopada 2021 roku dostał odpowiedź od towarzystwa ubezpieczeniowego. W takiej sytuacji bieg terminu przedawnienia liczony jest nie od dnia, w którym wystąpiło zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem, ale od dnia, kiedy ubezpieczyciel wydał decyzję w sprawie zgłoszenia.

Bieg przedawnienia rozpoczyna się wtedy od nowa, bo został przerwany, gdy ubezpieczyciel wydał decyzję w sprawie wypłaty odszkodowania. Co to dokładnie znaczy? Roszczenia posiada pojazdu z tej sytuacji przedawnią się dopiero 12 listopada 2024 roku, mimo że do szkody doszło w 2019 roku.

Przerwanie biegu przedawnienia – co to jest i jakie ma skutki?

Przerwanie biegu przedawnienia to bardzo ważna kwestia, a zdecydowana większość osób poszkodowanych nie zdaje sobie sprawy z jej istnienia. Gdy bieg przedawnienia rozpocznie się na nowo po przerwie, zostanie on zresetowany. Znowu będzie wynosić 3 lata. 

Istnieje kilka sytuacji, które mogą przerwać bieg przedawnienia:

• została udzielona w związku ze szkodą odpowiedź strony zobowiązanej do jej naprawienia (towarzystwo ubezpieczeniowe sprawcy),
• strona obowiązana do zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia lub osoba poszkodowana wszczęła postępowanie przed sądem w sprawie odszkodowania,
• jedna ze stron wszczęła mediacje.

Pamiętaj, że musisz dostać na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o decyzji w sprawie wniosku o odszkodowanie. Nie może to być decyzja w formie rozmowy telefonicznej.

Wiesz już, czym jest przerwanie biegu przedawnienia, więc możesz samemu stwierdzić, czy Twoje roszczenia już się przedawniły. Jeśli nie zostały przez Ciebie podjęte żadne działania po otrzymaniu odszkodowania w kwocie bezspornej, to termin 3 lat musisz liczyć od dnia, w którym ubezpieczyciel wydał decyzję w sprawie Twojego odszkodowania.

Roszczenie o odszkodowanie po przedawnieniu – czy dostaniesz pieniądze?

Niestety po upływie terminu przedawnienia każde towarzystwo ubezpieczeniowe odmówi wypłaty odszkodowania. Dlaczego? Bo prawo zapewnia taką możliwość. Nie jest to oczywiście przymus, ale towarzystwo ubezpieczeniowe nie ma żadnego interesu w wypłaceniu Ci odszkodowania. 

Jeśli chcesz otrzymać dopłatę do odszkodowania, to musisz się po nią zgłosić nie później niż 3 lata po otrzymaniu decyzji od towarzystwa ubezpieczeniowego. Terminy są kluczowe w procesie dochodzenia odszkodowań!

Przedawnienie odszkodowania a dochodzenie roszczeń

Niestety nie masz co rozpoczynać dochodzenia odszkodowania, gdy roszczenie jest już przedawnione. Przepisy Kodeksu cywilnego umożliwiają towarzystwom ubezpieczeniowym odrzucenie takich roszczeń, więc nie ma co się dziwić, że te chętnie korzystają z tej możliwości. Oznacza to dla nich spore oszczędności, bo nie muszą wtedy wypłacać jakiegokolwiek odszkodowania osobie poszkodowanej. 

Co więcej, służy to również temu, że osoby poszkodowane nie mogą liczyć na dopłatę do wypłaconego już odszkodowania w kwocie bezpornej, jeśli będą zbyt długo zwlekać. To również jest na rękę ubezpieczycielom, którzy nie muszą wkraczać na drogę sądową.

Jeśli chcesz dostać wyższe odszkodowanie, to zgłoś się po dopłatę do odszkodowania już teraz. Nie czekaj, aż Twoje roszczenia się przedawnią. Oferujemy bezpłatną analizę sprawy (wycena szkody). Nasi eksperci przeprowadzą ją w ciągu 3 dni roboczych i wrócimy do Ciebie z gotową ofertą dopłaty do odszkodowania, czyli odkupu szkody OC.

Podsumowanie

• Przerwanie biegu terminu przedawnienia może nastąpić wskutek zgłoszenia roszczeń do towarzystwa ubezpieczeniowego, wydania przez niego decyzji lub wszczęcia jakichkolwiek oficjalnych działań negocjacyjnych (mediacje, sąd itd.).
• Przedawnienie roszczeń o odszkodowanie oznacza, że ubezpieczyciel może odrzucić Twoją żądania, powołując się jedynie na ich przedawnienie.
• Przedawnienie biegnie od momentu, gdy roszczenie jest wymagalne.

Źródła

Uchwała SN z dnia 29 października 2013 r. (III CZP 50/13)

Kodeks cywilny