Od maja 2011 r. dziedziczeniu podlegają także pieniądze gromadzone na nowym subkoncie w ZUS. W razie śmierci członka OFE, ZUS zobowiązany jest do wypłaty tych środków w taki sam sposób, w jaki zrobił to Otwarty Fundusz Emerytalny, czyli tym samym osobom i w takim samym udziale procentowym.
Procedura ubiegania się o środki z subkonta ZUS
Po śmierci członka OFE (który nie osiągnął wieku emerytalnego) osoba starająca się o wypłatę powinna najpierw złożyć wniosek do Otwartego Funduszu Emerytalnego, w którym osoba zmarła posiadała rachunek. Po przeprowadzeniu procedury podziału i wypłaty środków OFE ma obowiązek w terminie 14 dni od dokonania podziału środków, zawiadomić ZUS o osobach, na rzecz, których podzielono środki zgromadzone na rachunku OFE. ZUS otrzymuje również dane osób uprawnionych do wypłaty oraz ich udział w podziale środków. Tak więc uprawniony do uzyskania środków z subkonta ZUS nie musi składać bezpośrednio wniosku o wypłatę, robi to za niego fundusz emerytalny.
Zasada dziedziczenie środków z subkonta ZUS
Dziedziczenie środków z subkonta ZUS następuje na takich samych zasadach jak w przypadku rachunku w otwartym Funduszu Emerytalnym. Jeżeli zmarły w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim oraz istniała małżeńska wspólność majątkowa, to połowa środków zgromadzonych na rachunku OFE jest przekazywana na rachunek emerytalny małżonka. Jeżeli małżonek nie posiada rachunku emerytalnego to fundusz emerytalny zmarłego, taki rachunek mu założy.
Druga połowa środków zgromadzona na rachunku zmarłego jest przekazywana w formie gotówki na rzecz osób uposażonych przez zmarłego do otrzymania tych środków. Należy podkreślić, że członek OFE może za życia zmieniać zarówno osoby uprawnione do otrzymania środków po jego śmierci, jak i podział procentowy tych środków. Jeżeli osoba zmarła nie wskazała nikogo do otrzymania drugiej połowy środków zgromadzonych na rachunku OFE, to środki te wchodzą w skład masy spadkowej. W takim przypadku środki przypadną spadkobiercom zmarłego.
Inaczej wygląda sytuacja w momencie, gdy zmarły członek OFE nie pozostawał w chwili śmierci w związku małżeńskim. W takiej sytuacji całość środków zgromadzonych na subkoncie ZUS jest dzielona pomiędzy wszystkie osoby wskazane przez zmarłego. Jeżeli osoba zmarła nie wskazała nikogo do otrzymania środków, to wchodzą one do masy spadkowej i są dzielone pomiędzy spadkobierców.
Sytuacje, w których pieniądze nie są dziedziczone
Istnieją również sytuacje, w których środki zgromadzone na subkonto ZUS dziedziczenie nie będą go obejmowały. Tak będzie w przypadku, gdy zmarły przez okres powyżej 3 lat pobierał emeryturę. Obowiązujące przepisy prawne dają posiadaczowi rachunku dowolność we wskazywaniu osób uprawnionych do dziedziczenia środków. Często zdarza się, że osoby niespokrewnione ze zmarłym są wskazane jako te, które mają otrzymać środki po śmierci posiadacza rachunku emerytalnego. Tak więc może się zdarzyć, że osoby najbliższe zmarłemu, np. dzieci, mogą nie być uprawnione do otrzymania środków. Należy zauważyć, że opisywane powyżej zasady dziedziczenia dotyczyły tzw. II filaru. Składki emerytalne są ponadto gromadzone w podstawowym koncie ZUS w I filarze. Środki zgromadzone na takim koncie nie podlegają dziedziczeniu.
Jak widać, najbardziej uprzywilejowaną osobą w zakresie dziedziczenia środków jest małżonek zmarłego, który z mocy ustawy dostaje połowę zgromadzonych środków (jeżeli pozostawał w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej), dodatkowo może otrzymać środki jako osoba uposażona. Często więc zdarza się, że to małżonek dziedziczy wszystkie środki zgromadzone zarówno na rachunku emerytalnym, jak i na subkoncie w ZUS.
