Niekiedy szkody po wypadku są tak duże, że naprawa samochodu nie jest możliwa. Mowa wówczas o szkodzie całkowitej. Niestety, poszkodowani często spotykają się z problemami związanymi z wyceną i wypłatą odszkodowania. Co możesz zrobić w takiej sytuacji?
Zazwyczaj poszkodowani sądzą, że po wypadku otrzymają pieniądze potrzebne na naprawę pojazdu. Niestety, nie zawsze jest to możliwe. Dzieje się tak, gdy szkoda jest tak duża, że ubezpieczyciel orzeka o szkodzie całkowitej. Co to oznacza?
Szkoda całkowita w pojeździe występuje wówczas, gdy przywrócenie stanu poprzedniego:
- jest niemożliwe - gdy zniszczenia są zbyt duże, a pojazd można przeznaczyć tylko do kasacji.
- pociąga za sobą dla nadmierne trudności lub koszty. Oznacza to tyle, że cena naprawy pojazdu przekracza jego wartość sprzed zaistnienia szkody - naprawa jest nieopłacalna.
Warto zauważyć, że w przypadku AC koszt naprawy samochodu nie musi przekroczyć 100% wartości pojazdu. Zwykle w polisach nieobowiązkowych jest zapis o 80%, a w niektórych przypadkach - nawet 60%.
Odmienny sposób wypłaty odszkodowania niesie za sobą inny sposób wyliczania odszkodowania. Może on wydawać się nieco bardziej skomplikowany, niż przy zwykłym odszkodowaniu.
Szkoda całkowita – sposób wyliczenia odszkodowania
Ubezpieczyciel w tym przypadku wykonuje wycenę wartości pojazdu w stanie nieuszkodzonym na dzień zaistnienia szkody. Jednocześnie wycenia wartość wraku. W takim przypadku wysokość odszkodowania równa się różnicy pomiędzy wartością pojazdu nieuszkodzonego a wartością jego pozostałości po szkodzie.
Kluczowym aspektem w takim przypadku może okazać się wyliczona przez ubezpieczyciela wartość pojazdu nieuszkodzonego. Od niej zależy wysokość odszkodowania. Zaniżenie wartości auta może przekształcić szkodę częściową (co do zasady korzystniejszą dla poszkodowanego) w szkodę całkowitą. Taka sytuacja jest jednoznaczna z zaniżonym odszkodowaniem.
W jaki sposób ustala się wartości pojazdu?
Tutaj warto zadać sobie pytanie - skąd ubezpieczyciel zna wartość samochodu sprzed szkody? Czy poszkodowany musi przedstawić jakieś dokumenty, które wskazują na jego wartość? Na początku nie jest to konieczne. Rzeczoznawca ubezpieczyciela korzysta z programu Info-Ekspert, który posiada bazę samochodów i ich wartości.
Przy ustalaniu wartości rzeczoznawca powinien brać pod uwagę także dodatkowe wyposażenie, które wpływa na wartość pojazdu. Rzeczoznawca powinien także przeprowadzić badania, dzięki którym pozna wartość samochodu na lokalnym rynku.
Dlaczego wartość pojazdu może się nie zgadzać?
Istnieją różne powody, w wyniku których wartość samochodu nie jest obliczona we właściwy sposób. W przypadku wartości samochodu przed szkodą ubezpieczyciel może nie uwzględnić dodatkowego wyposażeniu lub źle oznaczyć wersję samochodu.
Problem może pojawić się także, gdy samochód ma mniejsze przebieg, niż inne w podobnym wieku i stanie. Wówczas również ubezpieczyciel może zaniżyć wartość pojazdu. Tego typu błędy najczęściej wynikają z automatycznego działania rzeczoznawców, bez uwzględnienia rzeczywistego stanu oglądanego pojazdu.
W przypadku określenia wartości samochodu po szkodzie często pojawia się zawyżanie cen wraku. Ubezpieczyciel jego wartość powinien wycenić i potwierdzić za pomocą aukcji na specjalnym portalu do tego przeznaczonym. Często jednak ubezpieczyciele tego nie robią, dodatkowo nie uwzględniają także cen rynkowych i wycen niezależnych rzeczoznawców.
Zawyżanie wartości pojazdu wynika także z zaniżenia rozmiaru szkód. Ubezpieczyciele stosują także tzw. korekty ujemne - czyli korygują automatyczne wartości, ale robią to w sposób nieuzasadniony.
Inne problemy związane ze szkodą całowitą
Niewłaściwa wartość pojazdu to tylko część probemu. Ubezpieczyciele mogą zaniżyć wartość pojazdu przed szkodą i zawyżyć po szkodzie, by wypłacić niższe odszkodowanie. Podobnie jest także z kwotą naprawy. Jeżeli koszty naprawy pojazdu zbliżają się do wartości pojazdu - zaczynają być sztucznie zawyżone. Wszystko po to, by ubezpieczyciel mógł orzec o szkodzie całkowitej.
Zachodzi tutaj więc sytuacja, w której ubezpieczyciel stosuje inne kryteria wyceny dla szkody częściowej i szkody całkowitej. Nie jest to właściwe postępowanie. Poszkodowani wskazują także, że zakłady ubezpieczeń nie odkupują wraków, ani nawet nie pomagają przy sprzedaży samochodu. A jest to ważne, ponieważ kwota ze sprzedaży samochodu wraz z odszkodowaniem powinna równać się wartości samochodu sprzed szkody. W ten sposób więc poszkodowany otrzymuje pełną rekompensatę za wszystkie straty.
Co zrobić, gdy wartość samochodu jest zaniżona?
Poszkodowany nie musi się godzić na to, co proponuje mu zakład ubezpieczeń. Gdy ustalona przez ubezpieczyciela wartość Twojego pojazdu budzi wątpliwości, należy pozyskać komplet dokumentacji sporządzonej w sprawie. Należą do niej:
- kosztorys potencjalnej naprawy pojazdu - może to być kosztorys sporządzony przez niezależnego rzeczoznawcę lub wycena warsztatu samochodowego
- wycena wartości pojazdu na dzień szkody, oraz jego pozostałości dzień po szkodzie - tym zajmuje się niezależny rzeczoznawca
Bez fachowej wiedzy w tym zakresie poszkodowany nie ma możliwości w pełni zweryfikować poprawność rozliczenia szkody. Wymagane są tutaj właściwe kompetencje, oraz narzędzia, do których dostęp mają tylko profesjonaliści.
Możesz jednak samodzielnie wstępnie zweryfikować wycenę wartości pojazdu sprzed szkody. Wystarczy sprawdzić, czy uwzględniono w niej:
- pełną listę wyposażenia samochodu - wersja silnikowa, rodzaj tapicerki, dodatkowe wyposażenie
- realny przebieg,
- ewentualne ulepszenia odbiegające od standardu - np.: aluminiowe felgi, sprzęt audio, dodatkowe oświetlenie
Dodatkowo możemy porównać wartość pojazdu oszacowaną przez zakład ubezpieczeń ze średnimi cenami podobnych pojazdów na popularnych serwisach aukcyjnych. Należy wówczas wziąć pod uwagę takie parametry jak:
- wiek,
- przebieg,
- silnik,
- wyposażenie
Gdy różnice pomiędzy wyceną ubezpieczyciela a stanem faktycznym będą znaczne, warto zwrócić ubezpieczycielowi na nie uwagę. Można to zrobić pisząc odwołanie z wnioskiem o ponowną analizę sprawy. Jako poszkodowany masz aż 3 lata na skierowanie pisma do zakładu ubezpieczeń.
Można także zgłosić się do rzeczoznawcy samochodowego, który przy pomocy specjalistycznych programów komputerowych dokona wyceny wartości pojazdu. Tym samym da nam materiał dowodowy do polemiki z zakładem ubezpieczeń.
Jeżeli ubezpieczyciel nie przychyli się do Twojego wniosku, możesz złożyć pozew do sądu. Tutaj konieczne jest:
- wskazanie właściwej wartości samochodu i odszkodowanie
- uzasadnienie pozwu, np.: poprzez przedstawienie dokumentów udowadniających wartość pojazdu
Musisz także wnieść opłatę sądową.
Kolejną możliwością jest zgłoszenie się do Rzecznika Finansowego. Po otrzymaniu skargi Rzecznik bada nadesłaną dokumentację i formułuje argumenty, które skłonią ubezpieczyciela do wypłaty właściwego odszkodowania. Później Rzecznik interweniuje w zakładzie ubezpieczeń. Ten jednak nie ma obowiązku przychylić się do stanowiska rzecznika, a tym samym żądań poszkodowanego.
Jeżeli nie chcesz wikłać się w dodatkowe procedury - wybierz kancelarię odszkodowawczą. Kancelaria - taka jak Helpfind - sprawdza właściwą wartość pojazdu i wysokość odszkodowania. Może doradzić Ci, co robić dalej lub reprezentować Cię przed ubezpieczycielem. W razie konieczności przedstawiciele kancelarii mogą występować w sądzie. Kancelaria proponuje także dopłaty do odszkodowania - co przyspiesza uzyskanie właściwego odszkodowania.
