Poszkodowani często nie wiedzą, czym różni się szkoda częściowa od całkowitej. Tymczasem przy szkodzie częściowej możliwa jest naprawa. Szkoda całkowita a naprawa pojazdu nie zawsze jest korzystna, a niekiedy nawet niemożliwa.
Obecnie w praktyce ubezpieczeniowe występują 2 typy szkody rzeczowej: częściowa i całkowita. Szkoda częściowa to szkoda, w której tylko niezbyt duża część pojazdu uległa uszkodzeniu. Samochód można naprawić, a następnie bezpiecznie używać. Całkowita wiąże się z bardzo dużymi uszkodzeniami, a także wysokimi kosztami naprawy. Może tu być także problem z naprawą samochodu.
Kiedy występuje całkowita szkoda?
Prawo nie określa ściśle, czym jest szkoda całkowita. Jest to termin wypracowany przez ubezpieczycieli i wynika ściśle z praktyki ubezpieczeniowej.
-
naprawa nie jest możliwa z przyczyn technicznych - pojazd nie nadaje się do naprawy
-
koszty naprawy przekraczają wartość pojazdu
Kodeks cywilny wspomina jedynie, że poszkodowany może sam wybrać sposób naprawienia szkody. Poszkodowany może więc wybrać odszkodowanie potrzebne na naprawę pojazdu lub zdecydować się na wariant warsztatowy.
Wyjątkiem są takie sytuacje jak:
-
brak możliwości przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego
-
nadmierne trudności lub koszty związane z naprawą
W takim przypadku ubezpieczyciel może zaproponować tylko świadczenie w pieniądzu. I tak właśnie dzieje się przy szkodzie całkowitej.
Jak obliczane jest odszkodowanie?
Odszkodowanie za szkodę całkowitą obliczane jest w zupełnie inny sposób, niż w przypadku szkody częściowej. Przy szkodzie całkowitej odszkodowanie ma pokryć wydatki na naprawę.
W przypadku szkody całkowitej otrzymujesz odszkodowanie, które ma na celu pokryć poniesione straty - wartość pojazdu. W takim przypadku rzeczoznawca wysłany przez zakład ubezpieczeniowy musi najpierw obliczyć wartość pojazdu w dniu szkody. Sprawdza zatem, ile podobne pojazdy - taki sam model, taki sam rocznik, a także podobny przebieg i wyposażenie dodatkowe - są warte na rynku samochodowym. W tym celu najczęściej posługuje się programem kosztorysowym.
Następnie rzeczoznawca musi obliczyć wartość pojazdu już po szkodzie. Tutaj również rzeczoznawca musi sprawdzić wartość pojazdu już po szkodzie. Tutaj pod uwagę brane są przede wszystkim szkody w pojeździe. Rzeczoznawca może także sprawdzić na specjalistycznych aukcjach wartość wraków podobnych modeli o podobnych zniszczeniach.
Wypłacone odszkodowanie to różnica pomiędzy wartością samochodu po szkodzie a przed szkodą. Możesz uzyskać także dodatkowe środki, jeżeli zdecydujesz się na sprzedaż wraku lub powierzenie go ubezpieczycielowi. Wówczas jednak uszkodzony pojazd nie można naprawić i dalej go użytkować.
źródło: materiały własne redakcji
Co z naprawą pojazdu?
W założeniu więc naprawa pojazdu nie jest możliwa. Sami ubezpieczyciele też nie zalecają naprawy w przypadku orzeczenia o szkodzie całkowitej.
Nie ma jednak formalnego zakazu naprawy pojazdu. Uszkodzony samochód wciąż jest Twoją własnością, którą możesz dysponować w dowolny sposób. Możesz go przekazać ubezpieczycielowi (jeżeli ten się zgodzi), poddać kasacji, ale także naprawić. Musisz jednak liczyć się z faktem, że wypłacone odszkodowanie nie wystarczy na naprawę pojazdu.
Pamiętaj także, że naprawa nie zawsze jest możliwa ze względów technicznych. Po naprawie samochód musi spełniać standardy bezpieczeństwa.
Po kolizji policjanci często zatrzymują dowód rejestracyjny, gdy w samochodzie pojawiły się uszkodzenia:
-
nadwozia
-
podwozia
-
ramy
które poważnie naruszają konstrukcję pojazdu i mogą stanowić zagrożenie na drodze.
Po naprawie pojazdu konieczne jest przeprowadzenie przeglądu technicznego. Mechanik sprawdza elementy najważniejsze dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Najbardziej jednak pochyli się nad naprawionymi częściami. Istnieje zatem ryzyko, że po naprawie pojazdu ten nie zostanie dopuszczony do ruchu, np.: ze względu na uszkodzenia ważnych elementów konstrukcyjnych.
Szkoda całkowita… Bez szkody całkowitej
Istnieje jednak możliwość, że pojazd nie ma bardzo poważnych uszkodzeń, a ubezpieczyciel jednak orzeka o szkodzie całkowitej. Jak to możliwe? Najczęściej stosowanym trikiem jest zaniżanie wartości pojazdu przed szkodą, a zawyżanie jej już po szkodzie. I tak ubezpieczyciel może “zapomnieć” o niektórych dodatkowych elementach wyposażenia.
W kosztorysie mogą pojawić się także korekty ujemne, np.: związane ze wcześniejszymi szkodami. Jednocześnie ubezpieczyciel może zawyżyć wartość wraku pomijając niektóre szkody. To sprawia, że wypłacone odszkodowanie jest znacznie niższe, niż powinno.
Niektórzy ubezpieczyciele orzekają też o szkodzie całkowitej, gdy naprawa samochodu pojazdu przekracza 80% wartości pojazdu. Wskazują oni, że już przy tej wartości naprawa pojazdu jest nieopłacalna. Pamiętaj jednak, że ta wartość obowiązuje tylko w obowiązkowym AC. W przypadku szkody AC o szkodzie całkowitej zawsze mówi się, gdy cena naprawy przekroczy 100% wartości pojazdu (wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi z dn. 28 stycznia 2008 roku mówi, o tym że niepłacalność naprawy jest wówczas, gdy koszt naprawy jest wyższy niż wartość auta, wyroki zamieszcza na swojej stronie m.in. Rzecznik Finansowy).
Jeżeli jesteś przekonany, że ubezpieczyciel zaniżył wartość odszkodowania, możesz naprawić pojazd. Pamiętaj jednak, że wypłacona kwota odszkodowania nie wystarczy na naprawę samochodu. Możesz jednak uzyskać dopłatę do odszkodowania.
Uzyskaj kwotę wystarczającą na naprawę
Możesz odwołać się od decyzji ubezpieczyciela i uzyskać pełną kwotę potrzebną na naprawę. Powinieneś jedynie skierować do ubezpieczyciela pismo w którym wskażesz:
-
właściwą wartość pojazdu przed szkodą
-
koszty naprawy niższe niż 100% wartości pojazdu
Aby to wykazać, musisz skontaktować się z niezależnym rzeczoznawcą. Ten wykaże właściwą wartość pojazdu sprzed szkody i po niej. Może on także obliczyć koszt naprawy. Także warsztat, w którym chcesz naprawić samochód może przygotować stosowną wycenę.
Wycenę lub kosztorys musisz dołączyć do swojego pisma. W samym odwołaniu musisz wskazać także właściwą kwotę odszkodowania. Konieczne jest także uzasadnienie swojego stanowiska. Ubezpieczyciel w ciągu 30 dni musi odpowiedzieć na Twoje odwołanie. Zakład ubezpieczeń nie ma jednak obowiązku przychylić się do Twojego pisma.
Odmowna odpowiedź ubezpieczyciela nie zamyka Ci drogi do uzyskania wyższego odszkodowania. Możesz zgłosić się do kancelarii odszkodowawczej. Specjaliści w niej pracujący przeanalizują Twoją sprawę i zaproponują odkup szkody. W ten sposób uzyskasz dopłatę do odszkodowania znacznie szybciej. Nie musisz także brać udziału w formalnościach. To sprawia, że musisz dostarczyć jedynie kosztorys od ubezpieczyciela, a następnie czekać na propozycję dopłaty.
