Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie na podstawie skrupulatnych kalkulacji. Co jednak, gdy kosztorys nie jest właściwie sporządzony? Gdy wycena szkody samochodu nie zgadza się, konieczne jest odwołanie. W tym artykule dowiesz się, kiedy i jak należy tego dokonać, oraz na trzeba zwrócić uwagę.
Jak wygląda wycena szkody?
Zanim ubezpieczyciel dokona wypłaty odszkodowania, musi ustalić rozmiar szkody. Co to oznacza w praktyce? Oględziny i kosztorys.
Oględziny to nic innego jak sprawdzenie samochodu przez rzeczoznawcę pracującego na rzecz firmy ubezpieczeniowej. Należy z nim umówić się w dogodnym terminie w miejscu, które to ułatwia, np.: warsztacie samochodowym. Podczas oględzin rzeczoznawca ogląda wszystkie szkody — zarówno na elementach metalowych, jak i plastikowych. Sprawdza także elementy mechaniki i elektryki samochodu jak choćby reflektory.
Powinieneś być obecny przy oględzinach. Dzięki temu możesz opowiedzieć o kolizji oraz usterkach, które wystąpiły wkrótce po kolizji. Możesz także wskazywać poszczególne szkody, zwłaszcza te, których nie widać na pierwszy rzut oka. Masz wtedy pewność, że kosztorys zostanie dokładniej sporządzony.
Kosztorys to właśnie kolejny element pracy rzeczoznawcy. To właśnie bardzo dokładna analiza szkód w samochodzie, ale co najważniejsze — wycena kosztów naprawy wszystkich powstałych szkód. Kosztorys zawiera takie koszty jak:
-
zakup części, koszt wymiany starych i montażu nowych
-
koszt naprawy starych części
-
lakierowanie i koszty materiału
-
stawki warsztatowe — roboczogodziny potrzebne na wykonanie określonych prac
Te poszczególne elementy wyceny zakład ubezpieczeń może modyfikować i modelować w dość swobodny sposób. Wówczas mają miejsce różnorodne problemy, których efektem jest zaniżone odszkodowanie.
Urealnienie na części zamienne
Wartość już zużytych części samochodu jest naturalnie niższa niż cena nowych części. Ubezpieczyciele często potrącają tę różnicę w formie urealnienia. Wskazują oni, że poprzez zamontowanie nowych części poszkodowany zyskuje.
Tymczasem Sąd Najwyższy nie popiera takiego stanowiska i urealnienie nie może być stosowane. Warto dokładnie sprawdzić kosztorys, bo takie urealnienie może występować pod potrąceniem amortyzacyjnym lub znacznie częściej jako rabat.
Warto wiedzieć, że tego typu rabaty również nie mają uzasadnienia. Firmy ubezpieczeniowe często wskazują, że rabaty są możliwe do uzyskania w partnerskiej sieci naprawczej. W rzeczywistości jednak ubezpieczyciele nie sprawdzają, czy takie rabaty w rzeczywistości są możliwy, np.: ze względu na specyfikację i dostępność części. Zakłady ubezpieczeń najczęściej też nie uzasadniają w sposób właściwy decyzji ubezpieczyciela o rabacie.
Zakłady ubezpieczeń często także stosują potrącenia amortyzacyjne na części, które zużywają się szybciej, niż inne, np.:
-
opony
-
akumulator
-
tłumik i inne części układu wydechowego
-
filtry
Tutaj również amortyzacja jest zasadniczo niedozwolona. To możliwe tylko w przypadku, gdy ubezpieczyciel wykaże, że samochód — jako całość — zyskał na wartości poprzez zamontowanie nowych i oryginalnych części. Poszkodowany bowiem nie może się wzbogacić poprzez uzyskanie odszkodowania.
Nieodpowiednie części zamienne
Orzeczenie Sądu Najwyższego, a także wytyczne KNF wskazują jasno — ubezpieczyciel powinien w kosztorysie wskazać ceny części nowych i oryginalnych. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy uszkodzona część nie pochodziła od producenta pojazdu, czyli nie była oryginalna.
W wielu przypadkach jednak firmy ubezpieczeniowe automatycznie stosują części nieoryginalne, które w kosztorysie są oznaczone symbolem P. Są one zwykle nie tylko tańsze, ale gorszej jakości, niż części oryginalne.Części zamienne mogą być określone tylko przez 2 symbole:
-
O — części oryginalne pochodzące od producenta pojazdu
-
Q — części równoważne oryginalnym wyprodukowane przez dostawcę producenta
W drugim przypadku ubezpieczyciel powinien otrzymać od producenta pojazdu certyfikat potwierdzający, że części te spełniają wszystkie wymogi jakościowe i bezpieczeństwa. Zwykle jednak części zamienne nie spełniają tego wymogu.
Zaniżenie kosztów robocizny
Rzeczoznawca ubezpieczyciela może nie dostosować cen warsztatowych do realiów lokalnego rynku. W rzeczywistości jednak wybiera części z możliwie najniższą ceną. Dodatkowo, stawki obowiązują za każdą roboczogodzinę. Im więcej więc czasu zajmuje naprawa, tym więcej kosztuje. Kosztorysant może więc także wskazać mniejszą liczbę godzinę potrzebnych na naprawę, niż jest to konieczne w rzeczywistości.
Niewłaściwe obliczanie szkody całkowitej
Problem z kosztorysem widać także na poziomie szkody całkowitej. Ubezpieczyciel może tu wskazać zbyt niską wartość pojazdu sprzed szkody. To możliwe, gdy rzeczoznawca nie zwróci uwagi na wersję pojazdu, czy dodatkowe wyposażenie. Jednocześnie w maksymalny zostają zawyżone koszty naprawy. W taki sposób decyzja o szkodzie całkowitej wydawana jest bezpodstawnie.
Ubezpieczyciel w dodatku może zawyżyć wartość wraku. Różnica między wartością samochodu po szkodzie i przed nią stanowi wysokość odszkodowania. W tym przypadku jest ono minimalne. Poszkodowany ma także trudności ze sprzedażą pojazdu za wcześniej oszacowaną kwotę. Ponosi więc on dodatkowe straty.
Czy można podważyć wycenę rzeczoznawcy?
Otrzymujesz kosztorys jeszcze przed wydaniem decyzji ubezpieczyciela i wypłatą odszkodowania. Jeżeli zauważysz któryś z powyższych błędu, możesz złożyć zażalenie na nieprawidłowo wykonany kosztorys. Możesz także zażądać ponownych oględzin, jeżeli uważasz, że poprzednie zostały wykonane nieprofesjonalnie lub nierzetelne.
Jeżeli z jakichś powodów ubezpieczyciel nie dokona kolejnych oględzin,możesz poprosić o sporządzenie kosztorysu przez niezależnego rzeczoznawcę. Jeżeli ten potwierdzi, że pierwsza wycena była niewłaściwa, to zakład ubezpieczeniowy musi zwrócić Ci poniesione koszty.
Wycena szkody samochodu a odwołanie od decyzji ubezpieczyciela
Ubezpieczyciel mimo wcześniejszych zastrzeżeń ze strony poszkodowanego może wydać niekorzystną decyzję. To prowadzi do wypłaty zbyt niskiego odszkodowania. To jednak nie sprawia, że musisz przystawać na kwotę zaproponowaną przez ubezpieczyciela. Możesz napisać odwołanie od decyzji ubezpieczyciela, w którym możesz wykazać wszystkie błędy popełnione w wycenie.
W odwołaniu powinieneś także wskazać, jaka powinna być właściwa kwota odszkodowania. Najważniejsze jest jednak uzasadnienie swojego stanowiska. Możesz odnieść się tutaj do przepisów prawa lub orzeczeń Sądu Najwyższego. Konieczne może być także dołączenie dokumentów jako dowodów. Może to być wspomniany już kosztorys niezależnego rzeczoznawcy lub wycena warsztatu naprawczego.
Kto może pomóc?
Niestety, nawet gdy chcesz się odwołać i składasz odpowiednie pisma, nie możesz być pewien, że uzyskasz odpowiednie świadczenie. Ubezpieczyciele — choć mają taki obowiązek — nie uzasadniają dokładnie swych stanowisk. Odrzucają także niezależne kosztorysy bez podania dokładnych przyczyn, co również jest niedopuszczalne.
Wszelkie dokumenty, nawet odrzucone wcześniej przez ubezpieczyciela, mogą zostać przekazane jako dowód w sprawie sądowej. Nawet odwołanie od decyzji ubezpieczyciela i kolejna decyzja zakładu ubezpieczeń może być dowodem w sprawie. Jednakże wcześniej musisz złożyć pozew, wraz z kwotą roszczeń, oraz uzasadnieniem.
Aby uniknąć wszystkich dodatkowych komplikacji,zanim zdecydujesz się odwołać, zgłoś się do kancelarii odszkodowawczej. W ten sposób uzyskasz odszkodowanie znacznie szybciej, bo nie będziesz musiał niczego sam udowadniać, ani brać udziału w dodatkowych formalnościach.
