Każda osoba będąca właścicielem pojazdu mechanicznego jest zobowiązana do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, czyli tzw. OC komunikacyjnego. Dzięki temu, w przypadku uczestnictwa w kolizji, bądź w wypadku drogowym, poszkodowani mają realną możliwość, aby uzyskać świadczenia odszkodowawcze bezpośrednio od ubezpieczyciela. Wyjątek dotyczy sytuacji, kiedy poszkodowany jednocześnie okazuje się sprawcą zdarzenia drogowego.
O co poszkodowany może się ubiegać
Odmiennie zaś kształtuje się kwestia odpowiedzialności, gdy chodzi o wypadki spowodowane przez osoby małoletnie, które będąc pieszymi czy rowerzystami, wskutek impulsywnego zachowania (jak chociażby wtargnięcie pod nadjeżdżający pojazd) okazują się nierzadko najbardziej poszkodowane. Czy małoletniemu, który spowodował wypadek komunikacyjny można przypisać winę?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi małoletni, który nie ukończył w chwili zdarzenia lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę (art. 426 k.c.). Biorąc zatem pod uwagę wiek oraz stopień rozwoju psychofizycznego dziecka, powszechnie wskazuje się na brak możliwości przypisania winy takiej właśnie osobie. Tym samym oznacza to, że kierujący pojazdem nie będzie mógł uwolnić się od odpowiedzialności odszkodowawczej, a małoletniemu będą przysługiwały świadczenia z OC komunikacyjnego. W takich bowiem przypadkach odpowiedzialność kierującego pojazdem kształtuje się bowiem na zasadzie ryzyka.
Jakie roszczenia przysługują małoletniemu?
Małoletni, reprezentowany przez przedstawicieli ustawowych bądź opiekunów prawnych, w zależności od zakresu doznanych obrażeń ciała i rozstroju zdrowia, może dochodzić m.in.:
- zadośćuczynienia za doznaną krzywdę
- zwrotu kosztów leczenia (obejmujących np. zakup środków farmakologicznych, koszty wizyt lekarskich czy koszty związane z rehabilitacją)
- zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych
- zwrotu kosztów opieki
- renty na zwiększone potrzeby
- zwrotu wartości zniszczonych bądź uszkodzonych rzeczy
Warto przy tym pamiętać, że wszelkie zgłaszane roszczenia powinny zostać odpowiednio udokumentowane. W przypadku doznania urazów fizycznych oraz psychicznych należy przedłożyć kserokopię pełnej dokumentacji medycznej z leczenia powypadkowego, dokumentację fotograficzną potwierdzającą istnienie blizn na ciele poszkodowanego, dowody poniesionych kosztów leczenia (np. rachunki, faktury, paragony fiskalne) itp.
Jakie terminy obowiązują na dochodzenie świadczeń odszkodowawczych na rzecz małoletnich?
Wedle obowiązujących przepisów prawnych termin przedawnienia roszczeń o naprawienie szkody na osobie w przypadku małoletniego (tj. osoby, która nie ukończyła lat osiemnastu) nie może skończyć się wcześniej niż z upływem dwóch lat od uzyskania przez niego pełnoletności. Celem wprowadzonej regulacji jest ochrona małoletniego.
Podkreślenia wymaga jednak okoliczność, że w przypadku spowodowania wypadku komunikacyjnego przez osobę małoletnią, ubezpieczyciel może miarkować odszkodowanie na podstawie konstrukcji przyczynienia się do powstania szkody (art. 362 k.c.). W rezultacie oznaczać to będzie, że wszystkie przyznane przez ubezpieczyciela świadczenia odszkodowawcze zostaną - stosownie do okoliczności -pomniejszone o procentowo określoną wartość, uwzględniającą stopień wspomnianego przyczynienia się do powstania szkody.
Spowodowanie wypadku a wysokość przyznanych świadczeń
Dodać należy, iż przy ustalaniu stopnia przyczynienia znaczenie ma ocena zachowania małoletniego, uwzględniająca wiek, stopień świadomości dziecka oraz jego rozeznanie. Podsumowując należy zaznaczyć, iż w praktyce zdarza się, że w niektórych przypadkach ubezpieczyciele stosują nadmierny stopień przyczynienia się osoby małoletniej do powstania szkody. Dlatego też warto rozważyć zaangażowanie profesjonalnego pełnomocnika z doświadczeniem w prowadzeniu spraw odszkodowawczych, który z pewnością pomoże wdać się w skuteczną polemikę z ubezpieczycielem w zakresie zastosowanego przyczynienia, a tym samym uzyskać odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
