Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że kredytobiorcy w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu powinni otrzymać proporcjonalny zwrot kosztu kredytu. Jak interpretować ten wyrok?
Czym zajmuje się TSUE?
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (w skrócie: TSUE) jest instytucją sądowniczą Unii Europejskiej mającą swoją siedzibę w Luksemburgu.
TSUE czuwa nad jednolitą wykładnią prawa wspólnotowego przez wszystkie kraje UE, a także nad poszanowaniem przez państwa członkowskie postanowień traktatowych, kontroluje legalność aktów prawnych UE oraz dokonuje wykładni prawa europejskiego poprzez odpowiedzi na pytania prejudycjalne zadawane przez sądy krajowe.
Co oznacza dla kredytobiorców wyrok TSUE zwrot prowizji przy wcześniejszej spłacie?
Wyrok TSUE z dnia 11 września 2019 roku w sprawie C-383/19 Lexitor sp. z o.o. p-ko SKOK im. Franciszka Stefczyka, Santander Consumer Bank S.A. oraz mBank S.A. spowodował, że zniknęły wcześniej istniejące wątpliwości interpretacyjne dotyczące art. 49 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.
Przepis ten stanowi implementację do krajowego porządku prawnego rozwiązań przewidzianych w art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki.
Po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w dniu 12 grudnia 2019 r. uchwałę w przedmiotowej sprawie podjął Sąd Najwyższy.
Po wyroku TSUE oraz po wydaniu uchwały przez Sąd Najwyższy aktualna wykładnia przepisu art. 49 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim jest taka, że jeśli kredytobiorca dokona przedterminowej spłaty to obniżeniu ulegają koszty kredytu.
Kiedy można się ubiegać o zwrot prowizji?
O zwrot prowizji można ubiegać się zawsze, kiedy dokonało się wcześniejszej spłaty kredytu, a nasze roszczenie w stosunku do banku nie uległo przedawnieniu. Dla roszczeń o zwrot prowizji, które stały się wymagalne przed 09.07.2018 r. termin przedawnienia wynosi 10 lat, a dla roszczeń wymagalnych od 09.07.2018 r. lub później - 6 lat, ale ze skutkiem na koniec roku kalendarzowego.
Istotna jest data zaciągnięcia kredytu. Zwrot prowizji kredytu jest możliwy w przypadku przedterminowej spłaty:
- kredytu konsumenckiego zawartego od 18.12.2011 roku,
- kredytu hipotecznego zawartego od 22.07.2017 roku.
Elementarną kwestią jest pobranie przez bank prowizji. Niektóre oferty banków zakładają naliczenie prowizji w wysokości 0%. Wcześniejszą spłatę kredytu możesz dokonać w dowolnym momencie.
Co to jest kredyt konsumencki?
Definicję kredytu konsumenckiego zawiera art. 3 ustawy o kredycie konsumenckim.
Zgodnie z tym art. za umowę o kredyt konsumencki uważa się:
- umowę o kredyt gotówkowy, którego wysokość nie przekracza kwoty 255.550,00 zł bądź równowartości tej kwoty w obcej walucie, a kredyt jest udzielany konsumentowi;
- umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką do wyżej wymienionej kwoty, a jego celem jest remont mieszkania lub domu;
- umowę pożyczki;
- umowę kredytu w rozumieniu prawa bankowego;
- umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia pieniężnego świadczenia, w sytuacji gdy konsument ponosi koszty dot. tego odroczenia;
- umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec trzeciej osoby, a to konsument zobowiązuje się do jego zwrotu;
- umowę o odnawialny kredyt.
Natomiast umową o kredyt konsumencki nie są umowy związane z odroczeniem terminu spełnienia takiego świadczenie, które jest niepieniężne, a jego przedmiotem jest stałe lub systematyczne świadczenie usług bądź dostaw tego samego rodzaju towarów, w sytuacji gdy konsument zobowiązał się do ich zapłaty w uzgodnionych czasowych odstępach podczas obowiązywania umowy.
Kto jest konsumentem?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa cywilnego konsumentem jest osoba fizyczna, która dokonuje z przedsiębiorcą prawnej czynności, a nie jest ona w sposób bezpośredni związana z jej działalnością gospodarczą bądź zawodową.
Co powinien zawierać wniosek o zwrot prowizji?
Zgodnie z art. 52 ustawy o kredycie konsumenckim bank ma 14 dni od całkowitej spłaty na rozliczenie kredytu, w tym także na proporcjonalny zwrot kredytobiorcy pozaodsetkowych kosztów kredytu.
Wniosek o zwrot prowizji kredytu bankowego powinien zawierać:
- dane kredytobiorcy,
- dane banku,
- numer oraz datę zawarcia umowy kredytowej,
- numer konta bankowego do zwrotu środków,
- termin, do którego bank powinien spełnić swoje zobowiązanie.
Dowiedz się więcej: Jak napisać wniosek o zwrot prowizji bankowej?
Co zrobić, gdy bank odrzuci wniosek zwrot prowizji?
Wówczas można wytoczyć powództwo przeciwko bankowi przed sąd właściwy dla siedziby banku lub miejsca zamieszkania kredytobiorcy.
Aktualne orzecznictwo daje podstawy do wyrażenia opinii, że szanse na wygraną sprawę i otrzymanie zwrotu prowizji są bardzo duże.
Podsumowanie:
- TSUE orzekł, że kredytobiorcy w przypadku spłaty kredytu przed czasem określonym w umowie należy się proporcjonalny zwrot poniesionych kosztów kredytu.
- O zwrot bankowy można się ubiegać w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego i hipotecznego.
- Aby otrzymać zwrot prowizji złóż odpowiedni wniosek do banku.
