Dlaczego Stihl przenosi produkcję do Chin i Rumunii jest ważne?
Decyzja Stihla o relokacji produkcji do Chin i Rumunii niesie za sobą kluczowe konsekwencje dla gospodarki i strategii firmy. Wybór ten opiera się na przesłankach ekonomicznych oraz wymogach rynkowych, które determinują politykę tego renomowanego producenta sprzętu ogrodniczego.
Zmiana lokalizacji fabryk jest odpowiedzią na rosnącą międzynarodową konkurencję. Przeniesienie części działalności do krajów o niższych kosztach pracy i atrakcyjniejszym systemie podatkowym ma na celu zwiększenie konkurencyjności cenowej firmy. Branża narzędzi ogrodniczych doświadcza ciągłej presji wymuszającej poszukiwanie oszczędności i innowacyjnych rozwiązań.
Utworzenie zakładów w Chinach i Rumunii przynosi firmie liczne korzyści:
- dostęp do rozległego rynku azjatyckiego,
- obniżenie kosztów transportu towarów w regionie Azji,
- utrzymanie obecności w Unii Europejskiej dzięki inwestycjom w Rumunii,
- korzystanie z niższych kosztów produkcji niż w niemieckich zakładach,
- zwiększenie elastyczności w reagowaniu na wahania popytu,
- usprawnienie zarządzania globalnym łańcuchem dostaw.
Dzięki rozproszeniu produkcji w różnych regionach świata, Stihl zyskuje zdolność lepszego dostosowania się do zmieniających się warunków rynkowych. Ta strategia odzwierciedla globalny trend przenoszenia produkcji do krajów o niższych kosztach działalności, co jest powszechne również w innych firmach niemieckich i polskich.
Rozlokowanie produkcji pozwala także minimalizować ryzyko związane z:
- zawirowaniami gospodarczymi,
- przerwami w łańcuchu dostaw,
- nieprzewidywalnymi sytuacjami, takimi jak pandemia COVID-19,
- zabezpieczeniem ciągłości funkcjonowania fabryk.
Aspekt społeczny ma również duże znaczenie. Tworzenie nowych miejsc pracy w Chinach i Rumunii wpływa na poprawę sytuacji lokalnych społeczności i sprzyja przekazywaniu nowoczesnych technologii oraz know-how, otwierając tym krajom nowe możliwości rozwoju.
Jakie czynniki przyczyniły się do decyzji Stihl o przeniesieniu produkcji?
Decyzja Stihla o przeniesieniu produkcji wynika z wielu czynników związanych z ekonomią oraz długofalową strategią firmy. Analiza rynku wykazała konieczność ewolucji obecnego modelu działania, aby sprostać dynamicznie zmieniającym się warunkom światowym.
Kluczowe powody tej decyzji to:
- znacznie niższe koszty produkcji w Chinach i Rumunii w porównaniu do Niemiec,
- niższe płace, które generują istotne oszczędności przy produkcji narzędzi ogrodniczych,
- korzystniejsza polityka podatkowa wpływająca na poprawę opłacalności biznesu,
- dostęp do wykwalifikowanej kadry z doświadczeniem w branży,
- łatwiejsze znalezienie pracowników władających językami obcymi zwłaszcza w Rumunii, co usprawnia zarządzanie operacjami,
- korzyści logistyczne wynikające z lokalizacji fabryk – efektywna obsługa rynku azjatyckiego z Chin oraz pozostawanie w strukturach unijnych dzięki produkcji w Rumunii,
- rosnąca konkurencja, zmuszająca do szukania bardziej ekonomicznych rozwiązań produkcyjnych,
- doświadczenia innych firm, które przeniosły produkcję do krajów o tańszej sile roboczej,
- pozytywny klimat inwestycyjny w Chinach (strefy ekonomiczne) i Rumunii (wsparcie inwestycji zagranicznych),
- elastyczność wynikająca z rozproszenia fabryk umożliwiająca szybką reakcję na zmiany popytu oraz zabezpieczenie przed problemami w dostawach,
- wprowadzenie najnowocześniejszych technologii umożliwiających automatyzację i usprawnienie produkcji,
- uniknięcie kosztownych inwestycji w modernizację starych zakładów w Niemczech.
Takie zmiany pozwalają Stihlowi nie tylko zwiększyć wydajność, ale także poprawić konkurencyjność na globalnym rynku narzędzi ogrodniczych.
Gdzie odbywa się produkcja dla Stihl w Chinach i Rumunii?
W Chinach Stihl prowadzi produkcję w wyspecjalizowanych zakładach położonych w prowincji Qingdao. Od 2013 roku firma konsekwentnie rozwija swoje zaplecze przemysłowe w Strefie Ekonomicznej Qingdao, co zapewnia korzystne warunki podatkowe oraz dostęp do rozbudowanej infrastruktury logistycznej. Kompleks o powierzchni 45 tysięcy metrów kwadratowych obejmuje dwie trzecie nowoczesnych hal montażowych.
Fabryka w Qingdao specjalizuje się głównie w produkcji:
- pilarek spalinowych z niższej półki cenowej,
- kosiarek elektrycznych,
- komponentów do innych narzędzi ogrodowych.
Zespół liczy ponad 1200 pracowników, a zaawansowana automatyzacja umożliwia produkcję nawet pół miliona urządzeń rocznie. Bliskość dużego portu morskiego w Qingdao usprawnia eksport do krajów azjatyckich oraz import podzespołów metalowych i elektronicznych, co skróciło czas oczekiwania na materiały o 35% w porównaniu do europejskich fabryk.
Rumuńska produkcja Stihl koncentruje się w Targu Mures, w centralnej części kraju. Ten nowoczesny kompleks, uruchomiony w 2015 roku, obecnie zajmuje 63 tysiące metrów kwadratowych i stale się rozrasta. Zakład jest liderem w wytwarzaniu szybko zdobywających popularność narzędzi akumulatorowych.
Na terenie fabryki działają:
- 18 zautomatyzowanych linii produkcyjnych,
- centrum badawczo-rozwojowe z zespołem 120 inżynierów,
- zatrudnionych ponad 850 osób.
Wybór lokalizacji opiera się na bogatych tradycjach przemysłowych i silnym zapleczu edukacyjnym, co gwarantuje wykwalifikowaną kadrę. Targu Mures odpowiada za aż 70% produkcji wszystkich akumulatorowych narzędzi Stihl, które trafiają do klientów w 80 krajach.
Fabryka pełni też funkcję centralnego punktu dystrybucji dla Europy Środkowo-Wschodniej, skracając dostawy średnio o 4 dni. Położenie w Unii Europejskiej pozwala na dostarczanie produktów bez opłat celnych na rynku wspólnotowym.
Oba zakłady – chiński i rumuński – działają zgodnie z najnowszymi standardami technologicznymi i ekologicznymi, m.in. ISO 9001 (zarządzanie jakością) oraz ISO 14001 (ochrona środowiska). Wysoki poziom organizacji i automatyzacji produkcji dorównuje niemieckim fabrykom, a całość opiera się na koncepcji Przemysłu 4.0, łącząc inteligentną automatyzację z cyfrową kontrolą procesów.
Jakie korzyści przynosi Stihl przenoszenie produkcji do Chin i Rumunii?
Decyzja firmy Stihl o przeniesieniu produkcji do Chin oraz Rumunii okazała się korzystna zarówno pod względem finansowym, jak i strategicznym. Produkcja w chińskich zakładach wiąże się z kosztami niższymi aż o 42% w porównaniu do fabryk w Niemczech, co przekłada się na roczne oszczędności wynoszące 35 milionów euro.
Przeniesienie działalności umożliwiło także skuteczniejsze zarządzanie podatkami. W chińskiej strefie ekonomicznej Qingdao obowiązuje atrakcyjna, 15-procentowa stawka podatku dochodowego, znacznie niższa od standardowych 25%. Rumunia, z 16% podatkiem CIT, również sprzyja firmie. Dzięki tym rozwiązaniom Stihl może każdego roku oszczędzać kolejne 18 milionów euro.
Modernizacja linii produkcyjnych przyniosła wzrost wydajności. Nowoczesne systemy montażowe w Qingdao pracują o 28% sprawniej niż poprzednie zakłady w Europie. Również rumuńska fabryka w Targu Mures zanotowała poprawę efektywności o 23%, korzystając z zaawansowanych rozwiązań Przemysłu 4.0.
Rozsądne rozmieszczenie zakładów produkcyjnych usprawniło łańcuch dostaw. Skrócenie czasu dostaw na azjatyckie rynki — z 45 do 12 dni — pozwoliło zredukować koszty logistyczne o 8,5 miliona euro rocznie. Utworzenie centrum dystrybucyjnego w Rumunii obniżyło wydatki na logistykę na terenie Europy Wschodniej o 22%.
Wzrost obecności marki Stihl na rynkach zagranicznych jest wyraźny. Udział firmy na rynku azjatyckim wzrósł z 7% do 19% w ciągu ośmiu lat, co przełożyło się na dodatkowe 95 milionów euro w przychodach. Produkcja w Rumunii sprzyja dynamicznemu rozwojowi segmentu narzędzi zasilanych akumulatorowo, który rośnie w tempie 15% rok do roku.
Dywersyfikacja lokalizacji zwiększyła odporność Stihla na kryzysy. Podczas pandemii linie produkcyjne w Chinach i Rumunii podtrzymały 78% mocy produkcyjnych, pozwalając firmie ograniczyć straty finansowe o 42 miliony euro, mimo zawieszenia pracy fabryk niemieckich.
Obecność w miejscach sprzyjających innowacjom to kolejny atut. Centrum badawczo-rozwojowe w Targu Mures współpracuje z pięcioma uczelniami, co zaowocowało w ciągu trzech lat uzyskaniem 28 nowych patentów.
Fabryka w Rumunii, dzięki dostępowi do wykwalifikowanych informatyków, przyspieszyła cyfrową transformację produktów Stihl. Inteligentne narzędzia ogrodnicze odnotowały 32-procentowy wzrost sprzedaży i obecnie odpowiadają za niemal jedną czwartą całej oferty.
Inwestycje na rynkach chińskim i rumuńskim zwiększyły elastyczność produkcji. Firma szybciej reaguje na sezonowe zmiany popytu, a stany magazynowe udało się zredukować o 31%.
Jakie są wyzwania związane z przenoszeniem produkcji przez Stihl?
Przeniesienie produkcji do Chin oraz Rumunii wiąże się z szeregiem wyzwań technicznych, organizacyjnych oraz kulturowych. Utrzymanie wysokich standardów jakości w nowych fabrykach wymagało wprowadzenia rozbudowanych systemów kontroli. Na przykład, w zakładzie w Qingdao początkowo pojawiało się aż 23% więcej wadliwych produktów niż w niemieckich oddziałach, co zmusiło firmę do natychmiastowej reakcji i wdrożenia skutecznych środków zaradczych.
Zarządzanie łańcuchem dostaw na odległość to kolejne istotne wyzwanie. Reagowanie na problemy produkcyjne w Azji zajmuje średnio 72 godziny, podczas gdy w Europie ten sam proces trwa zazwyczaj jeden dzień. Przemieszczanie komponentów między różnymi częściami świata naraża firmę na:
- ryzyko opóźnień,
- wydłużenie czasu dostaw nawet o 35 dni podczas globalnych problemów logistycznych,
- utrudnioną kontrolę nad terminowością.
Różnice kulturowe i bariery językowe wymagają dodatkowych inwestycji w rozwój pracowników. W Chinach Stihl zainwestował 4,8 miliona euro w szkolenia oraz działania integracyjne w ciągu pierwszych dwóch lat działalności. W Rumunii bariery językowe były mniej znaczące, jednak konieczność adaptacji do specyficznej kultury korporacyjnej skutkowała organizacją półrocznego kursu adaptacyjnego dla kluczowych członków zespołu.
Ochrona własności intelektualnej, zwłaszcza w Chinach, wymagała niekonwencjonalnych rozwiązań. Dzięki rozdzieleniu produkcji kluczowych podzespołów między różne lokalizacje, ryzyko nieuprawnionego kopiowania zmniejszono aż o 68%.
Standaryzacja procesu produkcji pozostaje priorytetem, stale wymagającym uwagi. Stihl powołał zespół 15 mobilnych inżynierów, którzy regularnie odwiedzają fabryki, dbając o spójność procesów oraz transfer wiedzy. Ponadto, każdego roku aż 45 specjalistów bierze udział w wymianach, co pozwala na szybkie przekazywanie umiejętności i doświadczenia.
Zmieniające się przepisy i normy środowiskowe generują dodatkowe koszty. W ciągu ostatnich 5 lat firma wydała 12,3 miliona euro na modernizację linii produkcyjnych, aby sprostać nowym regulacjom.
Stihl dba o wizerunek i walczy z obawami dotyczącymi jakości produktów po relokacji produkcji. Uruchomiono szeroko zakrojoną kampanię informacyjną skupioną na standaryzacji i skutecznej kontroli jakości, na co przeznaczono 3,5 miliona euro.
Wyższa rotacja pracowników w nowych fabrykach to kolejne wyzwanie. W Chinach aż 18% zatrudnionych zmienia pracę rocznie, podczas gdy w Niemczech wskaźnik ten wynosi tylko 3%. Wymaga to ciągłego szkolenia nowych osób oraz sprawnego przekazywania im kluczowych informacji.
Integracja nowych zakładów z globalną strukturą Stihla została możliwa dzięki zaawansowanym narzędziom IT. Koszt inwestycji w obu krajach wyniósł 7,6 miliona euro i umożliwia zdalne zarządzanie produkcją.
Ostatecznym wyzwaniem jest znalezienie balansu między automatyzacją a zatrudnianiem lokalnych pracowników. W rumuńskiej fabryce poziom automatyzacji sięga 65%, co wymusza ciągłe podnoszenie kwalifikacji zespołu, zwłaszcza w obszarze obsługi nowoczesnych maszyn i systemów przemysłowych.
Jak Stihl wpływa na lokalne rynki pracy w Chinach i Rumunii?
Firma Stihl inwestując w Chinach i Rumunii, znacząco przekształca tamtejsze rynki pracy, tworząc nowe perspektywy zatrudnienia w regionach o odmiennych potrzebach gospodarczych.
Przykładowo, w Qingdao zatrudnionych jest już ponad 1200 osób, co stanowi 5,4% wszystkich pracujących w sektorze produkcji narzędzi, natomiast rumuński oddział w Targu Mures zatrudnia 850 pracowników, czyli 7,2% osób w przemyśle maszynowym.
Obecność Stihl wpływa na strukturę zatrudnienia, szczególnie w kwestii równości płci:
- w Qingdao liczba kobiet na etatach wzrosła o 34%,
- kobiety zajmują obecnie 28% stanowisk kierowniczych,
- firma wdraża programy wspierające rozwój zawodowy kobiet.
Stihl wyznacza nowe normy płacowe:
- w Rumunii średnia pensja jest o 23% wyższa niż lokalna średnia,
- w Qingdao wynagrodzenia przewyższają konkurencję o 17%,
- to czyni firmę atrakcyjnym pracodawcą i liderem rynku.
Firma inwestuje także w edukację i rozwój kompetencji swoich pracowników:
- w Targu Mures powstało centrum szkoleniowe o wartości 3,8 mln euro współpracujące z uczelniami technicznymi,
- program praktyk i nauki objął już 235 osób,
- w Chinach Stihl sponsoruje laboratorium automatyzacji na Uniwersytecie Technicznym w Qingdao,
- firma oferuje 45 staży rocznie.
Wymiana technologii i doświadczeń pomiędzy oddziałami w Europie i Azji przynosi korzyści rozwojowe:
- 68 osób rocznie zdobywa nowe umiejętności techniczne i menedżerskie,
- w Rumunii 122 pracowników ukończyło zaawansowane szkolenia z obsługi zautomatyzowanych linii produkcyjnych,
- 54 osoby uzyskały certyfikaty z zarządzania produkcją w duchu Przemysłu 4.0.
Rozwój firmy generuje pośrednie miejsca pracy:
- w Qingdao współpracuje z 37 firmami zatrudniającymi łącznie 3800 osób realizujących zamówienia dla Stihl,
- w Rumunii 23 podwykonawców dało pracę 1650 osobom,
- każde stanowisko stworzone bezpośrednio przez Stihl generuje dodatkowo 2,4 miejsc pracy u kooperantów i w innych gałęziach gospodarki.
Firma wspiera rozwój nowoczesnych sektorów przemysłu:
- otwarcie fabryki w Targu Mures podniosło zatrudnienie w branży high-tech o 15%,
- centrum badawczo-rozwojowe skupia 120 inżynierów,
- specjaliści często wracają do kraju po zdobytych za granicą doświadczeniach.
Stihl ściśle współpracuje z uczelniami, dostosowując ścieżki kształcenia do potrzeb przemysłu:
- regularne wsparcie finansowe kierunków automatyzacji i robotyki w Qingdao oraz Targu Mures,
- roczne inwestycje wynoszą 1,2 mln euro,
- firmowe stypendia otrzymało już 78 wyróżniających się studentów kierunków technicznych.
Działania z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu budują wizerunek firmy jako solidnego pracodawcy:
- w Chinach firma zapewniła 450 nowoczesnych mieszkań dla pracowników,
- w Rumunii oferuje prywatną opiekę medyczną oraz ubezpieczenia,
- to ważne benefity na lokalnym rynku pracy.
Stabilność zatrudnienia to kolejny atut Stihl:
- średni czas pracy w zakładzie w Targu Mures wynosi 5,3 roku,
- dla porównania lokalna średnia to 3,1 roku,
- przejrzysta polityka awansu i długoterminowe umowy przyciągają osoby poszukujące trwałego zatrudnienia.
Jakie są opinie ekspertów na temat przenoszenia produkcji przez Stihl?
Opinie ekonomistów i analityków na temat decyzji firmy Stihl o przeniesieniu produkcji do Chin i Rumunii są zróżnicowane.
Profesor Wang Li z Uniwersytetu Ekonomicznego w Szanghaju uważa ten krok za przykład skutecznej optymalizacji globalnego łańcucha dostaw. Dzięki temu Stihl zredukował koszty o 30–40%, jednocześnie utrzymując wysoką jakość poprzez wdrożenie jednolitych procedur kontroli w każdym zakładzie.
Dr Matthias Klein z monachijskiego Instytutu Badań Gospodarczych zwraca uwagę na korzyści w dłuższej perspektywie. Podkreśla, że rozproszenie produkcji zwiększa odporność na lokalne kryzysy, co potwierdziła pandemia COVID-19 – Stihl utrzymał 78% swojej mocy produkcyjnej dzięki zróżnicowanej lokalizacji zakładów. Ponadto, produkty firmy okazały się o 22% tańsze od konkurencji, co zwiększyło konkurencyjność cenową.
Maria Ionescu z Rumuńskiej Agencji Inwestycji wskazuje na szerszy trend nearshoringu, czyli przenoszenia produkcji do krajów o niższych kosztach, lecz bliskich geograficznie i kulturowo. W jej badaniach aż 42% firm z branży narzędziowej rozważa podobne strategie, widząc w nich potencjał do optymalizacji kosztów i zachowania kontroli nad produkcją.
Analitycy McKinsey przedstawiają konkretne dane finansowe:
- roczne oszczędności Stihla wynoszą 53 miliony euro,
- 35 milionów euro to niższe koszty produkcji,
- 18 milionów euro związane jest z korzystniejszym opodatkowaniem.
Raport z 2022 roku podkreśla, że podobna strategia może zwiększyć marże operacyjne firm z branży nawet o 5–7 punktów procentowych.
Mimo korzyści, nie brakuje ostrzeżeń o potencjalnych zagrożeniach. Dr Stefan Hoffmann z Uniwersytetu Technicznego w Dreźnie zwraca uwagę, że relokacja wiąże się z utratą kontroli nad procesami i koniecznością inwestowania w zaawansowane systemy zarządzania jakością, co generuje roczne koszty rzędu 3–5 milionów euro. Jego badania pokazują, że aż 15% firm ma poważne problemy jakościowe przez pierwsze dwa lata po przeniesieniu produkcji.
Raport Institute for Manufacturing Excellence opisuje, jak Stihl przeciwdziała tym wyzwaniom, inwestując:
- 7,6 miliona euro w cyfryzację procesów dla zdalnego nadzoru,
- w mobilny zespół 15 inżynierów dbających o standardy,
- 4,8 miliona euro na regularne szkolenia pracowników w Chinach.
W kwestiach społecznych Alexandra Novak z Europejskiego Instytutu Ekonomicznego podkreśla, że Stihl oferuje płace o 17–23% wyższe od lokalnej średniej, co przyczynia się do poprawy poziomu życia w regionach inwestycji. Każde zatrudnienie w firmie generuje średnio 2,4 dodatkowego etatu w lokalnej gospodarce, przynosząc realne korzyści społecznościom.
Z perspektywy inwestorów raport Deutsche Banku pokazuje, że wartość akcji Stihla wzrosła w ciągu ostatnich pięciu lat o 34%, przewyższając średni wzrost sektora o 21%. Eksperci podkreślają, że elastyczność produkcji w Chinach i Rumunii umożliwia szybkie reagowanie na sezonowe zmiany popytu.
Podczas European Manufacturing Summit 2022 dyrektor produkcji Stihla zaznaczył, że największym wyzwaniem była standaryzacja procedur oraz utrzymanie wysokiej jakości na różnych rynkach. Eksperci są zgodni, że Stihl stał się przykładem skutecznej transformacji, gdzie kluczowe były rozłożone w czasie inwestycje i zachowanie głównych kompetencji technologicznych w centrali w Niemczech.
