Dlaczego ceny smartfonów znacząco wzrosną?
Ceny smartfonów wkrótce mogą wyraźnie wzrosnąć, głównie z powodu rosnących kosztów niezbędnych podzespołów. Tym razem problem ten nie wynika tylko z typowych wahnięć rynkowych, lecz ma swoje źródło w szeroko zakrojonych zmianach w świecie nowych technologii.
Firmy zajmujące się sztuczną inteligencją intensywnie wykupują układy pamięci, które są także kluczowe dla branży smartfonów. Ich duże budżety pozwalają na przejmowanie dostępnych zasobów, przez co producenci telefonów mają coraz większe trudności z ich zdobyciem.
Rynek pamięci komputerowych przeżywa wyjątkowo napięty okres, ponieważ:
- zarówno producenci smartfonów, jak i przedsiębiorstwa AI konkurują o te same komponenty,
- ceny układów wzrosły o kilkadziesiąt procent w porównaniu z poprzednimi latami,
- koszty produkcji urządzeń mobilnych znacznie wzrosły.
Producenci telefonów nie mogą całkowicie zneutralizować tych podwyżek, gdyż przerzucenie pełnych kosztów na siebie obniżyłoby rentowność firm. W efekcie wyższe wydatki są przenoszone na finalne ceny sprzętu, które ponoszą konsumenci.
Specjaliści prognozują wzrost cen smartfonów o 10-15% w ciągu najbliższych miesięcy w porównaniu do analogicznego okresu w latach ubiegłych. Dotyczy to zarówno modeli z wyższej półki, jak i tańszych oraz średniej klasy, choć podwyżki mogą różnić się w zależności od segmentu.
Problemy dotyczą głównie pamięci DRAM i NAND, które są niezbędne nie tylko w telefonach, lecz także w infrastrukturze AI. Producenci tych komponentów nie są w stanie szybko zwiększyć mocy produkcyjnych, co potęguje niedobory i dalszy wzrost cen.
Obecne trudności dotykają niemal wszystkich znaczących producentów smartfonów, w tym gigantów takich jak Apple czy Samsung, którzy nie są w stanie całkowicie uchronić się przed skutkami globalnych niedoborów i rosnącej presji kosztowej.
Czym jest zacięta rywalizacja o dostawy i jak wpływa na ceny smartfonów?
Rywalizacja o dostęp do najważniejszych komponentów elektronicznych osiągnęła niespotykany dotąd poziom intensywności. Najwięksi gracze technologiczni prowadzą zaciekłą walkę o ograniczone zasoby, co znacząco nasila konkurencję na rynku. Producenci smartfonów napotykają teraz poważną przeszkodę w postaci firm zajmujących się rozwojem sztucznej inteligencji – obie grupy zabiegają o te same, coraz trudniej dostępne części.
Przedsiębiorstwa z sektora AI dysponują ogromnym kapitałem, zamawiają ogromne ilości układów pamięci i są gotowe:
- płacić więcej,
- podpisywać kontrakty na długie lata,
- w efekcie wypierać tradycyjnych producentów elektroniki użytkowej z rynku.
Firmy produkujące smartfony stają się bezpośrednimi konkurentami graczy z branży AI, którzy dysponują znacznie większym zapleczem finansowym.
Sytuację dodatkowo komplikują strukturalne braki w możliwościach produkcyjnych półprzewodników. Fabryki zwane foundry pracują na maksimum swoich mocy, jednak zapotrzebowanie nadal przewyższa ich zdolności produkcyjne. Rozbudowa zakładów produkcyjnych jest:
- procesem czasochłonnym,
- bardzo kosztownym,
- dlatego problem niedoboru pozostaje aktualny i nie zniknie szybko.
Dla konsumentów oznacza to przede wszystkim:
- dłuższe oczekiwanie na premiery nowych smartfonów,
- ograniczoną dostępność niektórych modeli,
- możliwe wycofywanie mniej opłacalnych urządzeń z rynku,
- rzadsze pojawianie się przełomowych wdrożeń technologicznych.
To zjawisko jest odczuwalne globalnie – zarówno liderzy rynku, jak i producenci tańszych smartfonów muszą się z nim mierzyć. Aby zabezpieczyć dostawy, coraz częściej stosują:
- przedpłaty,
- wieloletnie umowy,
- co jednak skutkuje wzrostem kosztów działalności.
Dodatkowo wycofywanie starszych technologii produkcji zmusza firmy do inwestowania w:
- nowoczesne, bardziej wymagające procesy,
- droższe metody wytwarzania,
- co przekłada się na dalsze podwyżki wydatków.
Zdaniem ekspertów, nie jest to jedynie chwilowy kryzys. Sektor elektroniczny stoi u progu głębokich, długofalowych zmian strukturalnych, które w niedalekiej przyszłości przełożą się na:
- wyższe ceny smartfonów,
- ograniczoną ich dostępność.
Jak dostęp do komponentów wpływa na wzrost cen smartfonów?
Rosnące ceny smartfonów na świecie wynikają przede wszystkim z coraz większych trudności w zdobyciu niezbędnych komponentów. Konkurencja między różnymi sektorami gospodarki osiągnęła niespotykaną dotąd skalę, co dodatkowo pogłębia problem. Eksperci rynku zwracają uwagę, że popyt na kluczowe elementy przewyższa aktualne możliwości produkcyjne.
Producenci telefonów muszą stawić czoła narastającemu niedoborowi półprzewodników, co wyraźnie odbija się na rynku:
- ceny układów pamięci NAND wzrosły nawet o 30% w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy,
- procesory kosztują ponad 20% więcej niż w latach ubiegłych,
- czas realizacji zamówień wydłużył się od kilku tygodni do nawet pół roku.
Najtrudniej jest zdobyć nowoczesne układy pamięci, niezbędne w zaawansowanych smartfonach oferujących wiele funkcji opartych na nowych technologiach. Mimo pełnych mocy produkcyjnych, zapotrzebowanie nadal przekracza podaż, a znaczną część popytu generują też firmy zajmujące się rozwojem sztucznej inteligencji.
Największe podwyżki cen dotyczą smartfonów z segmentu premium. Modele wysokiej klasy drożeją nawet o 20%, głównie z powodu konieczności użycia najnowocześniejszych i jednocześnie najtrudniej dostępnych podzespołów.
Producenci o mniejszym udziale w rynku mają ograniczone możliwości negocjacyjne, co powoduje, że często płacą za części nawet kilkanaście procent więcej niż liderzy branży. To bezpośrednio wpływa na wyższe ceny finalnych urządzeń.
Największe wyzwania stanowią dostawy zaawansowanych układów pamięci oraz procesorów. Wiele firm zmuszonych jest do:
- gromadzenia zapasów komponentów,
- podpisywania długoterminowych kontraktów,
- składania priorytetowych, ale droższych zamówień.
Nowoczesne modele smartfonów, zwłaszcza flagowe, zawierają nawet o 30% więcej półprzewodników niż urządzenia sprzed kilku lat, co dodatkowo zwiększa presję na już i tak napięty rynek komponentów.
Dostępność części różni się także w zależności od regionu. Producenci z Azji, mając bliżej do fabryk, mają mniejsze problemy logistyczne niż firmy z Europy czy Ameryki Północnej, gdzie opóźnienia mogą sięgać nawet 10 tygodni, co utrudnia planowanie premier nowych modeli.
Z danych finansowych wynika, że aż 70% wzrostu cen smartfonów w minionym roku spowodowały wyższe koszty części. Pozostałą część stanowią czynniki takie jak rosnące opłaty za transport, wyższe wynagrodzenia oraz postępująca inflacja.
Jak presja ze strony firm AI wpływa na producentów elektroniki użytkowej?
Firmy rozwijające sztuczną inteligencję znacząco przekształciły rynek elektroniki użytkowej, oddziałując na producentów telewizorów, laptopów i tabletów w różnorodny sposób. Ich obecność wymusza zmiany w sposobie prowadzenia biznesu oraz reorganizację łańcucha dostaw.
Technologiczni giganci AI dysponują budżetami sięgającymi dziesiątek miliardów dolarów rocznie, co pozwala im skutecznie zdobywać najważniejsze komponenty. W efekcie producenci sprzętu elektronicznego muszą radzić sobie ze spadkiem dostępności układów scalonych nawet o 35%, co bezpośrednio ogranicza ich moce produkcyjne.
Presja ze strony firm AI na ceny i dostępność komponentów jest odczuwalna na kilku płaszczyznach:
- producenci półprzewodników kierują około 40% mocy produkcyjnych na potrzeby AI, podczas gdy jeszcze niedawno było to zaledwie 15%,
- klasyczna elektronika ma coraz mniejszy dostęp do najnowszych linii produkcyjnych,
- czas oczekiwania na komponenty wydłużył się z 4-6 tygodni do nawet 3-4 miesięcy,
- ponad dwie trzecie producentów musi modyfikować konstrukcje urządzeń, sięgając po części zamienne, co zwiększa wydatki na badania i rozwój, często do 20% budżetu innowacji,
- rentowność w średnim segmencie spadła z niemal 18% do 11%, zmuszając firmy do wyboru między obniżeniem zysków a podwyżką cen.
Przewaga finansowa firm AI umożliwia im podpisywanie wieloletnich kontraktów z dostawcami, sięgających kilku miliardów dolarów, co utrudnia tradycyjnym graczom konkurowanie na rynku.
W branży pojawiają się poważne przetasowania:
- liczba fuzji i przejęć wzrosła o ponad 33% w ciągu ostatnich dwóch lat,
- coraz więcej producentów rezygnuje z tanich modeli na rzecz sprzętu premium, gdzie łatwiej jest kontrolować koszty podzespołów,
- nakłady na inwestycje we własne fabryki chipów wzrosły o 75% w porównaniu do okresu sprzed boomu AI,
- inwestycje poza tradycyjnymi lokalizacjami wzrosły o 60% w ciągu ostatnich 18 miesięcy, dzięki otwieraniu zakładów w nowych krajach.
Presja na innowacyjność rośnie – producenci intensywnie pracują nad optymalnym wykorzystaniem dostępnych komponentów, co spowodowało wzrost wydatków na badania i rozwój aż o 45%. Transformacja napędzana przez AI może przynieść długofalowe korzyści, w tym bardziej efektywne i energooszczędne urządzenia.
