Rosnący deficyt NFZ dzieli koalicję. Co ze składką zdrowotną?
Podziały w koalicji w sprawie finansowania ochrony zdrowia
Rząd przygotowuje zmiany w składce zdrowotnej, które mają zostać wprowadzone w 2026 roku. Ministerstwo Finansów proponuje wprowadzenie dwustopniowej struktury: ryczałtowej składki dla dochodów do określonego poziomu oraz procentowej dla wyższych zarobków.
Reformie sprzeciwia się Lewica, obawiając się jej negatywnego wpływu na sytuację NFZ. Minister zdrowia Izabela Leszczyna zapowiedziała, że nie poprze obniżki składki, podczas gdy minister finansów Andrzej Domański zapewnia, że brakujące środki, sięgające 5 miliardów złotych, zostaną pokryte z budżetu państwa.
Zmiany w naliczaniu składki zdrowotnej
Od stycznia 2025 roku zaczną obowiązywać nowe zasady naliczania składki przy sprzedaży środków trwałych. Kolejne zmiany zaplanowano na 2026 rok. Według szacunków Ministerstwa Finansów, na reformach skorzysta 2,45 miliona przedsiębiorców, choć budżet państwa będzie musiał ponieść koszty wynoszące około 4,6 miliarda złotych.
Reforma przewiduje również wyższe składki dla osób o najwyższych dochodach, które rozliczają się ryczałtowo. Ma to zrównoważyć obniżki dla mniejszych firm.
Deficyt NFZ: przyczyny i prognozy
Skąd bierze się deficyt NFZ?
Przyczyny deficytu NFZ są wielorakie: rosnące koszty świadczeń, niewydolność systemu oraz starzejące się społeczeństwo, które zwiększa zapotrzebowanie na opiekę zdrowotną. Wpływy ze składek nie nadążają za rosnącymi potrzebami, mimo wcześniejszych korekt w systemie.
Dr Sławomir Dudek przywołuje niepokojące dane: w 2018 roku deficyt wynosił 3,3 miliarda złotych, a już w 2024 roku wzrósł do 30 miliardów. Według prognoz luka finansowa może w najbliższych latach osiągnąć nawet 90 miliardów złotych, co oznacza, że aż 30% wydatków NFZ nie będzie pokrytych składkami.
Kto zapłaci za dziurę w NFZ? Scenariusze zmian w składkach
Podwyżki składki zdrowotnej
Najwięcej za podwyżkę składki zapłacą przedsiębiorcy oraz osoby o wysokich dochodach. Mniejsze firmy mogą liczyć na pewne ulgi, jednak ci, którzy rozliczają się ryczałtem, muszą przygotować się na wyższe opłaty. Dla pracowników etatowych zmiany nie są przewidywane.
Zniesienie ulg podatkowych
Władze rozważają również likwidację ulg podatkowych, co mogłoby częściowo zrekompensować braki w budżecie. Jednak takie rozwiązanie może negatywnie wpłynąć na grupy korzystające z tych ulg, jak rodziny z dziećmi. Eksperci podkreślają, że system powinien brać pod uwagę możliwości finansowe podatników.
Alternatywne źródła finansowania
- nowe podatki, w tym od niezdrowej żywności i wyrobów tytoniowych,
- lepsze zarządzanie środkami przez NFZ,
- rozwój prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych.
Dr Dudek ostrzega, że bez dodatkowego wsparcia z budżetu państwa, jakość i dostępność usług medycznych mogą ulec pogorszeniu.
Cyberzagrożenia: nowe metody oszustw i jak się bronić
Phishing i deepfake
Cyberprzestępcy coraz częściej sięgają po sztuczną inteligencję, tworząc realistyczne fałszywe wiadomości i strony internetowe. Deepfake'i, które imitują głos i wygląd, mogą być wykorzystywane do wyłudzania danych lub pieniędzy.
Usługi ochronne Orange
- CyberTarcza blokująca dostęp do niebezpiecznych stron,
- HasłoAlert ostrzegający o wyciekach loginów,
- możliwość zastrzeżenia numeru PESEL, co utrudnia jego wykorzystanie w oszustwach.
Praktyczne wskazówki
- stosowanie unikalnych haseł,
- aktywowanie dwuskładnikowego uwierzytelniania,
- regularne aktualizowanie oprogramowania,
- zachowanie ostrożności wobec podejrzanych wiadomości,
- unikać klikania w podejrzane linki i odbierania podejrzanych telefonów.
