Polski rynek audytorski stoi przed wyzwaniami regulacyjnymi
Polski rynek audytorski zmaga się z nadmiarem regulacji, które utrudniają działalność biegłych rewidentów i firm audytorskich. Ministerstwo Finansów rozpoczęło konsultacje dotyczące zmian w przepisach, a przedstawiciele branży przedstawili konkretne postulaty. Platforma Audytorów JZP, zrzeszająca największe polskie firmy audytorskie, wskazała siedem kluczowych obszarów wymagających reform.
Przyczyny konieczności zmian
Od 2017 roku polskie przepisy audytorskie odbiegają od unijnych norm. Jak zauważa Tomasz Konieczny, przewodniczący Platformy Audytorów JZP, zmiany wprowadzone w Polsce wynikały z lokalnego lobbingu, a nie rzetelnej analizy unijnej. Nadmierne regulacje prowadzą do problemów interpretacyjnych, zwiększają koszty i osłabiają konkurencyjność polskich firm na międzynarodowym rynku.
Główne problemy z obecnymi regulacjami
- stosowanie "białej listy" usług dozwolonych zamiast "czarnej listy" zakazanych,
- niejasności w zakresie usług, jakie mogą świadczyć firmy audytorskie,
- zakaz prowadzenia szkoleń dla klientów przez biegłych rewidentów,
- restrykcyjne przepisy dotyczące okresu, w którym audytorzy nie mogą badać firmy po wcześniejszej współpracy,
- złożoność obliczania limitów wynagrodzeń audytorów za dodatkowe usługi.
Propozycje zmian w regulacjach audytorskich
Zmiana białej listy na czarną listę
Platforma Audytorów JZP proponuje wprowadzenie "czarnej listy", która dostosowałaby polskie przepisy do unijnych standardów. Tomasz Konieczny podkreśla, że wystarczyłoby usunięcie jednego przepisu (art. 136), by wdrożyć te zmiany. Dodatkowo postuluje się skrócenie okresu zakazu współpracy audytora z firmą z trzech lat do jednego roku, co uprościłoby pracę biegłych rewidentów.
Uproszczenie limitów opłat i wyłączenie z Prawa zamówień publicznych
Postuluje się zmianę zasad dotyczących limitów wynagrodzeń audytorów, które obecnie budzą wiele wątpliwości. Platforma sugeruje złagodzenie ograniczeń i wyłączenie usług audytorskich spod przepisów Prawa zamówień publicznych, co pozwoliłoby uniknąć konfliktów związanych z niezależnością audytorów.
Wspieranie mediacji i zmniejszenie wymogów tłumaczeniowych
Wprowadzenie mediacji między Państwową Agencją Nadzoru Audytowego (PANA) a firmami audytorskimi mogłoby pomóc w uniknięciu kosztownych sporów sądowych. Dodatkowo proponuje się ograniczenie wymagań dotyczących tłumaczenia dokumentów – audytorzy postulują tłumaczenie jedynie kluczowych dokumentów, co zmniejszyłoby koszty i odciążyło firmy audytorskie.
Rola kluczowych interesariuszy w procesie zmian
Ministerstwo Finansów i jego rola w konsultacjach
Ministerstwo Finansów zainicjowało konsultacje dotyczące zmian regulacji audytorskich, które zakończyły się w kwietniu 2023 roku. Choć ostateczne decyzje jeszcze nie zapadły, otwartość resortu na dialog została pozytywnie odebrana przez branżę.
Platforma Audytorów JZP jako inicjator zmian deregulacyjnych
Platforma Audytorów JZP, reprezentująca największe polskie firmy audytorskie, w tym te z "wielkiej czwórki", odegrała kluczową rolę w konsultacjach. Przedstawione przez nią postulaty deregulacyjne mogą znacząco poprawić funkcjonowanie rynku audytorskiego w Polsce.
Udział Polskiej Izby Biegłych Rewidentów w konsultacjach
Polska Izba Biegłych Rewidentów (PIBR) również aktywnie uczestniczyła w konsultacjach, reprezentując interesy biegłych rewidentów. Jej zaangażowanie miało istotny wpływ na rozmowy dotyczące przyszłości polskiego rynku audytorskiego.
Wyzwania i oczekiwania związane z przyszłymi regulacjami
Zachowanie spójności z normami UE
Dostosowanie polskich przepisów do unijnych norm pozostaje jednym z największych wyzwań. Obecne przepisy są bardziej rygorystyczne, co generuje dodatkowe koszty i utrudnia działalność audytorów.
Zmniejszenie obciążeń proceduralnych i tłumaczeniowych
Audytorzy liczą na uproszczenie procedur i zmniejszenie wymagań związanych z tłumaczeniem dokumentów. Jak zauważa Tomasz Konieczny, kluczowa jest jakość wprowadzanych zmian, aby w dłuższej perspektywie poprawić funkcjonowanie rynku audytorskiego w Polsce.