KGHM buduje najgłębszy szyb w Polsce i zmienia przyszłość krajowego górnictwa miedziowego

Dlaczego KGHM buduje najgłębszy szyb w Polsce?

KGHM realizuje budowę najgłębszego szybu górniczego w Polsce – Szybu Retków, który ma sięgnąć około 1360 metrów pod ziemię. To przedsięwzięcie ma fundamentalne znaczenie dla przyszłości krajowego sektora wydobycia miedzi i niesie ze sobą wiele istotnych korzyści.

Najważniejsze zalety budowy Szybu Retków to:

• umożliwienie eksploatacji miedzi z większych głębokości,
• dostęp do nowych złóż, co przedłuży żywotność kopalni i zapewni stabilne wydobycie,
• poprawa efektywności pracy poprzez usprawniony transport urobku, materiałów oraz załogi,
• ograniczenie czasu i kosztów operacyjnych,
• zmniejszenie emisji CO2 dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technologicznym,
• zwiększenie bezpieczeństwa pracowników dzięki zaawansowanym systemom wentylacyjnym i transportowym,
• wzmocnienie surowcowego bezpieczeństwa Polski przez zmniejszenie uzależnienia od zagranicznych dostaw miedzi,
• wspieranie lokalnych społeczności poprzez tworzenie nowych miejsc pracy i rozwój usług górniczych.

Szyb Retków będzie wyposażony w nowoczesne systemy, które umożliwią skuteczniejsze usuwanie ciepła i szkodliwych gazów, co jest szczególnie istotne na tak dużych głębokościach. To poprawi warunki pracy i zwiększy bezpieczeństwo załogi.

Strategiczne znaczenie inwestycji dla gospodarki jest nie do przecenienia. Miedź odgrywa kluczową rolę w sektorach takich jak energetyka, elektronika czy odnawialne źródła energii, dlatego zwiększenie krajowej produkcji wzmocni pozycję Polski na globalnym rynku.

Budowa szybu przyniesie także wymierne korzyści społeczno-ekonomiczne w regionie Zagłębia Miedziowego poprzez rozwój specjalistycznych usług i innowacji technologicznych współpracujących z KGHM.

Projekt podkreśla długofalową wizję KGHM, która łączy pozycję globalnego lidera z gotowością do stawienia czoła wyzwaniom technologicznym związanym z eksploatacją głębokich złóż.

Gdzie jest zlokalizowany Szyb Retków?

Szyb Retków znajduje się w gminie Grębocice na Dolnym Śląsku. Wybór tego miejsca był świadomy i uwzględniał zarówno korzystne warunki geologiczne, jak i optymalne względy logistyczne.

Ta inwestycja pełni ważną rolę w sieci górniczej Zagłębia Miedziowego, które słynie z bogatych złóż minerałów.

Umiejscowienie szybu umożliwia łatwy dostęp do złoża Głogów Głęboki-Przemysłowy, gdzie występują znaczące pokłady miedzi i srebra, a także integruje się z działającymi kopalniami:

• Polkowice-Sieroszowice,
• Rudna,
• zapewniając sprawny przepływ materiałów i pracowników.

Otoczenie szybu cechuje się sprzyjającą strukturą geologiczną, co pozwala na głębokie wydobycie. Dostępna przestrzeń umożliwia także rozbudowę instalacji technicznych i komunikacyjnych, co gwarantuje płynność operacji w tym nowoczesnym obiekcie.

Realizacja szybu ma znaczący wpływ na rozwój gospodarczy gminy, przynosząc korzyści takie jak:

• zwiększenie liczby miejsc pracy dla lokalnej społeczności,
• stymulowanie wzrostu sektora usług,
• poprawa infrastruktury,
• korzyści ekonomiczne dla całego województwa.

Dzięki tej lokalizacji KGHM może efektywniej zarządzać wydobyciem poprzez:

• skuteczniejszą organizację transportu rudy i materiałów,
• bardziej efektywne przemieszczanie pracowników między oddziałami.

Szyb Retków w Zakładzie Górniczym Rudna pełni podwójną funkcję – jest szybem materiałowym oraz zjazdowym, umożliwiając sprawny i bezpieczny transport załogi i niezbędnych materiałów do podziemnych wyrobisk. Jednocześnie działa jako szyb wdechowy, zapewniający dopływ świeżego powietrza do najgłębszych części kopalni.

Znaczenie Szybu Retków można podsumować w następujących aspektach technicznych i operacyjnych:

• dostarcza świeże powietrze na głębokość blisko 1360 metrów, poprawiając warunki pracy,
• ogranicza obecność szkodliwych gazów i pyłów,
• obniża temperaturę panującą pod ziemią,
• skraca czas dotarcia pracowników do wyrobisk i umożliwia szybkie, bezpieczne opuszczenie kopalni,
• usprawnia przewóz narzędzi, materiałów i maszyn,
• stanowi kluczowe ogniwo systemu komunikacji podziemnej oraz współpracuje z innymi elementami infrastruktury Rudnej,
• zapewnia efektywną cyrkulację powietrza, co przeciwdziała przegrzewaniu wyrobisk.

Logistyczna rola szybu Retków wpływa na lepszą organizację pracy w kopalni i zwiększenie wydajności produkcji. Przepływ materiałów jest płynniejszy, a przerwy związane z oczekiwaniem na dostawy zminimalizowane.

Rozbudowa szybu pozwoliła na dostęp do nowych, głębiej położonych złóż, co oznacza:

• realizację wieloletnich, ambitnych planów wydobywczych,
• zagwarantowanie stabilności zatrudnienia,
• zapewnienie ciągłości funkcjonowania zakładu bez ryzyka logistycznych przestojów.

Wdrożenie nowoczesnych technologii w szybie Retków zwiększyło automatyzację transportu, co podniosło efektywność działania kopalni oraz pozwoliło ograniczyć koszty związane z wydobyciem.

Jakie są techniczne aspekty budowy Szybu Retków?

Szyb Retków osiągnął imponującą głębokość 1360 metrów, stając się najgłębiej położonym szybem w Polsce. Jego konstrukcja wyróżnia się nie tylko rozmiarem, ale również wysokim poziomem zaawansowania technicznego.

Średnica szybu wynosi 7,5 metra, co pozwala na sprawne przemieszczanie materiałów oraz zapewnia efektywną wentylację całego obiektu.

Budowa uwzględniała bardzo wymagające warunki geologiczne oraz dużą głębokość, stwarzając wiele wyzwań technicznych.

Do najważniejszych rozwiązań technicznych zaliczają się:

• masywna wieża szybowa zaprojektowana na ogromne siły działające podczas transportu i nacisku skał,
• rozbudowane systemy zbrojenia zapewniające stabilność i bezpieczeństwo konstrukcji,
• nowoczesne pompy ochronne przeciwdziałające przedostawaniu się wody w trudnych warunkach,
• precyzyjny system wyciągowy na stalowych linach umożliwiający transport pracowników i sprzętu,
• kompleksowa wentylacja radząca sobie z bardzo wysokimi temperaturami na poziomie wydobywczym.

Realizacja projektu wymagała zabezpieczenia szybu przed:

• naporem górotworu,
• obecnością metanu,
• ekstremalnym upałem panującym pod ziemią.

Szyb zlokalizowany jest w strefie złoża Głogów Głęboki-Przemysłowy, gdzie specyficzne warunki geologiczne wymusiły zastosowanie szczególnych metod zabezpieczeń i drążenia.

Wytyczne bezpieczeństwa są tu wyjątkowo rygorystyczne, a wykorzystanie wyspecjalizowanego sprzętu pozwala na skuteczne działanie w podziemnych warunkach.

Utrzymanie właściwej wentylacji wymaga zastosowania potężnych systemów chłodzenia, ponieważ skały na tej głębokości nagrzewają się nawet do ponad 50°C, co stawia wysokie wymagania techniczne w zakresie wymiany powietrza.

Cały proces inwestycyjny przebiega całkowicie pod ziemią, co stawia duże wymagania organizacyjne i logistyczne. Transport materiałów oraz urządzeń na głębokość ponad kilometra realizowany jest dzięki:

• zgranej współpracy zespołów,
• precyzyjnej koordynacji działań,
• dopracowanej organizacji logistycznej.

Bez tych elementów realizacja projektu w tak wymagających warunkach nie byłaby możliwa.

Dlaczego budowa szybu jest tak kosztowna i czasochłonna?

Realizacja szybu Retków to ogromne przedsięwzięcie pod względem finansowym i czasowym — całkowity koszt szacuje się na około 9 miliardów złotych, a czas realizacji może wynieść nawet 10–15 lat. Na tę złożoność wpływają liczne czynniki techniczne oraz trudne warunki geologiczne.

Jednym z kluczowych wyzwań jest głębokość szybu sięgająca 1360 metrów. Każdy kolejny metr w głąb zwiększa koszty z powodu:

• wzrostu ciśnienia skał,
• konieczności stosowania coraz solidniejszych zabezpieczeń,
• temperatur przekraczających 50°C, co wymusza instalację kosztownych systemów chłodzenia.

Dodatkowo, trudne warunki hydrogeologiczne powodują konieczność wypompowywania dużych ilości wody z głębokości, co znacząco komplikuje prace.

Technologia zamrażania górotworu wykorzystywana podczas drążenia wymaga nowoczesnych urządzeń chłodniczych o ogromnej mocy. Proces ten obejmuje:

• utrzymanie niskich temperatur przez długi czas,
• monitoring przebiegu procesu,
• znaczne zużycie energii elektrycznej,
• zaawansowane systemy sterowania.

Złoże Głogów Głęboki-Przemysłowy cechują wyjątkowo trudne warunki geologiczne:

• niestabilne warstwy skalne wymagające dodatkowego wzmacniania,
• silnie naprężone wody podziemne,
• obecność gazów kopalnianych podnoszących poziom ryzyka i zwiększających koszty zabezpieczeń.

Prace badawcze prowadzone są kompleksowo — przed rozpoczęciem drążenia:

• s szczegółowo analizuje się strukturę geologiczną,
• próbki skał są testowane na każdym etapie robót,
• prowadzi się stały monitoring parametrów,
• plany robót są bieżąco dostosowywane do zmieniających się warunków.

Bezpieczeństwo pracowników jest priorytetem, co generuje dodatkowe wydatki na:

• rozbudowane systemy monitorowania atmosfery,
• redundantne kanały komunikacji i ewakuacji awaryjnej,
• specjalistyczny sprzęt dla zespołów ratowniczych,
• regularne szkolenia z procedur bezpieczeństwa.

Budowa szybu wymaga niezwykłej precyzji — obudowy montuje się z dokładnością do milimetra, co oznacza:

• stosowanie specjalistycznych narzędzi pomiarowych,
• wieloetapową kontrolę jakości,
• zatrudnianie doświadczonych fachowców.

Długotrwałość projektu powoduje ciągły wzrost kosztów ze względu na:

• wzrost cen surowców,
• inflację rozłożoną na kilkanaście lat,
• konieczność ciągłego finansowania,
• elastyczność w dostosowywaniu się do zmian technologicznych i przesunięć budżetowych.

Faza przygotowawcza rozciąga się często na wiele lat i obejmuje:

• kompleksowe analizy geologiczne,
• opracowanie modeli hydrogeologicznych,
• projektowanie systemów odwadniających,
• planowanie metod stabilizacji gruntu.

Transport materiałów i sprzętu na taką głębokość to duże wyzwanie logistyczne, wymagające:

• specjalistycznych urządzeń transportowych,
• wydłużenia czasu realizacji etapów,
• zwiększenia zużycia energii,
• precyzyjnej koordynacji działań.

Wszystkie te elementy sprawiają, że budowa szybu Retków jest jednym z najważniejszych i najtrudniejszych projektów górniczych w Europie, a jej znaczenie dla rozwoju polskiego przemysłu miedziowego jest nieocenione.

Jakie inwestycje towarzyszą budowie Szybu Retków?

Budowa Szybu Retków to element kluczowego przedsięwzięcia inwestycyjnego realizowanego przez KGHM, obejmującego jednoczesne powstawanie trzech nowych szybów górniczych. Projekt ten jest największy w polskim górnictwie od wielu lat i wymaga znacznych nakładów finansowych oraz nowoczesnych technologii.

Najważniejsze działania związane z inwestycją to:

• jednoczesna budowa trzech szybów tworzących sprawnie funkcjonującą sieć wydobywczą,
• modernizacja taśmociągów oraz systemów załadunku i przeładunku na powierzchni,
• wdrożenie zaawansowanych systemów wentylacji i klimatyzacji, niezbędnych przy głębokim wydobyciu z temperaturami skał przekraczającymi 50°C,
• modernizacja zakładów wzbogacania rudy, dostosowujących się do większej ilości urobku i specyfiki surowca z głębszych warstw,
• budowa nowych oddziałów eksploatacyjnych z komorami dla maszyn i urządzeń bezpośrednio na poziomach wydobywczych.

Korzystne zmiany w podatku miedziowym umożliwiają KGHM dysponowanie większymi środkami na strategiczne inwestycje, co gwarantuje długofalową przyszłość wydobycia miedzi w regionie.

Ważnym aspektem programu jest także zaangażowanie rodzimych wykonawców. Około 70% wartości kontraktów trafia do polskich firm, co przekłada się na:

• utworzenie około 1200 nowych miejsc pracy związanych z budową i obsługą szybów,
• rozwój lokalnych przedsiębiorstw oferujących specjalistyczne usługi i zaawansowane technologie,
• zdobycie doświadczenia pozwalającego konkurować na rynkach zagranicznych.

Poprawa infrastruktury transportowej i drogowej stanowi kolejny element wspierający logistykę całego projektu.

Realizacja inwestycji zaplanowana jest na wiele lat i zapewni stabilizację gospodarki Zagłębia Miedziowego na co najmniej kolejną dekadę. Równoczesna budowa szybów znacznie przyspieszy rozpoczęcie wydobycia w obszarze Głogów Głęboki-Przemysłowy.

Program obejmuje także wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań cyfrowych i automatyzację procesów wydobywczych, które wpłyną na:

• podniesienie bezpieczeństwa górników,
• zwiększenie efektywności pracy na dużych głębokościach,
• optymalizację kosztów dzięki inteligentnym systemom monitoringu,
• skuteczniejszą ochronę pracowników,
• usprawnione zarządzanie produkcją.

Jak wpływa budowa Szybu Retków na eksploatację złoża Głogów?

Realizacja szybu Retków to przełomowy moment dla rozwoju eksploatacji złoża Głogów Głęboki-Przemysłowy na Dolnym Śląsku. Ta inwestycja otwiera przed KGHM zupełnie nowe możliwości pozyskiwania surowców, dając dostęp do partii rudy, które dotąd były niedostępne ze względu na ograniczenia techniczne.

Dzięki szybowi Retków możliwe jest wydobywanie ponad 265 milionów ton rudy miedzi o imponującej zawartości średnio 2,4% miedzi. Tak wysoka jakość surowca plasuje złoże w światowej czołówce. Bez szybu osiągnięcie tych zasobów byłoby niemożliwe ze względu na znaczne głębokości i skomplikowaną budowę geologiczną.

Nowoczesna infrastruktura pozwala sięgnąć aż ponad 1200 metrów pod ziemią, co stanowi istotny postęp w technologiach górniczych. Dzięki temu można:

• wydłużyć żywotność kopalń Polkowice-Sieroszowice oraz Rudna o kolejne dziesięciolecia,
• płynnie przesuwać obszary wydobywcze na nowe tereny,
• zwiększyć wydobycie srebra — metalu towarzyszącego rudzie miedzi,
• ograniczyć transport poziomy,
• usprawnić organizację przewozu urobku z najgłębszych poziomów,
• obniżyć koszty logistyczne.

Szyb Retków wykorzystuje najnowsze technologie, w tym zaawansowane systemy klimatyzacji oraz skuteczne odmetanowanie, co zapewnia bezpieczne warunki pracy nawet w wymagających warunkach podziemnych.

Inwestycja stymuluje również rozwój gospodarczy Dolnego Śląska. Wzrost produkcji czystej miedzi wspiera branże takie jak:

• elektromobilność,
• energetyka odnawialna,
• oraz buduje solidne podstawy do dalszego rozwoju łańcucha wartości KGHM.

Dzięki integracji szybu z istniejącą siecią techniczną możliwe jest:

• zwiększenie wydajności,
• selektywna eksploatacja najbogatszych fragmentów złoża,
• poprawa jakości uzyskanego koncentratu,
• zwiększenie efektywności procesu przeróbczego.

Rozbudowa tak zaawansowanej infrastruktury przesuwa granicę użytkowania Zagłębia Miedziowego o 30–40 lat, co ma kluczowe znaczenie dla stabilności gospodarczej regionu oraz bezpieczeństwa surowcowego Polski.

Jakie są prognozy produkcji po uruchomieniu Szybu Retków?

Po oddaniu do użytku Szybu Retków KGHM przewiduje roczne wydobycie rzędu 10–11 milionów ton rudy miedzi. Tak znacząca intensyfikacja produkcji wzmocni pozycję Polski na światowym rynku oraz wyraźnie podniesie krajowy potencjał wydobywczy.

Pozyskiwanie surowca z obszaru Głogowa Głębokiego-Przemysłowego za pomocą nowego szybu umożliwi eksploatację pokładów o wysokiej koncentracji miedzi – średnio 2,4%. Wyższa zawartość tego pierwiastka przekłada się na niższe koszty produkcji oraz lepszą efektywność procesu przeróbczego, co jest kluczowe z ekonomicznego punktu widzenia.

Inwestycja ta przyczyni się również do zwiększenia wydobycia srebra, które występuje naturalnie razem z miedzią. Polska już znajduje się w gronie światowych liderów pod względem produkcji tego kruszcu, a planowane działania pozwolą jeszcze silniej zaznaczyć jej pozycję.

Realizacja projektu Szyb Retków odgrywa istotną rolę dla bezpieczeństwa energetycznego kraju. Miedź pozostaje nieodzowna w sektorze infrastruktury energetycznej, przy produkcji kabli i przewodów, a także w komponentach transformatorów, silników elektrycznych i systemach magazynowania energii. Zwiększenie własnej produkcji pozwoli zmniejszyć uzależnienie od importu, szczególnie w dobie rosnącego popytu związanego z transformacją energetyczną.

Według szacunków KGHM, działalność wydobywcza oparta na nowym szybie może wydłużyć funkcjonowanie kopalni nawet o 30–40 lat. To z kolei daje gwarancję stabilności zarówno firmie, jak i całemu regionowi, a także otwiera drogę do realizacji ambitnych inwestycji w zaawansowane technologie przetwarzania miedzi oraz wyroby o wysokiej wartości dodanej.

Koncepcja rozwoju wydobycia została opracowana zgodnie z nowoczesnymi wymogami ESG. W Szybie Retków wdrożone zostaną innowacyjne rozwiązania pozwalające ograniczyć emisję CO₂ przypadającą na każdą tonę surowca. Plany obejmują m.in.:

• lepsze zarządzanie zużyciem energii,
• wykorzystanie systemów odzysku ciepła,
• stopniowe przechodzenie na odnawialne źródła w procesach pomocniczych,
• usprawnienie transportu,
• co przełoży się na redukcję emisji.

Większa podaż miedzi wpłynie korzystnie na rozwój gałęzi gospodarki intensywnie ją wykorzystujących, przede wszystkim elektromobilności oraz sektora OZE. Przykładowo, auto elektryczne wymaga średnio cztery razy więcej miedzi niż jego odpowiednik z silnikiem spalinowym, a znaczne ilości tego metalu trafiają także do turbin wiatrowych.

Prognozy finansowe przewidują, że wzrost produkcji po uruchomieniu inwestycji przełoży się na znaczące powiększenie przychodów KGHM. Dzięki temu firma umocni swoją pozycję wśród światowych liderów produkcji miedzi i srebra, podkreślając jednocześnie swoją wagę dla krajowej gospodarki.