Kto jest odpowiedzialny za złożenie projektu ustawy o przedłużeniu moratorium?
Posłowie Prawa i Sprawiedliwości (PiS) złożyli projekt ustawy mającej przedłużyć moratorium na sprzedaż państwowej ziemi rolnej. To z ich inicjatywy ruszył proces legislacyjny w Sejmie, wpisując się w szerszą strategię partii, której celem jest zabezpieczenie polskiej ziemi przed niekontrolowaną sprzedażą.
W procedurze tworzenia prawa uczestniczą również inne instytucje państwowe:
- marszałek Sejmu odpowiada za przekazanie projektu do odpowiednich komisji, by mógł on trafić pod obrady,
- projekt opiniują Rada Ministrów oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, oceniając jego zgodność z interesem publicznym.
Przedstawiona propozycja wpisuje się w dotychczasową politykę rolną realizowaną przez Zjednoczoną Prawicę. PiS zależy na szybkim rozpoczęciu prac parlamentarnych nad tym dokumentem. Liczą przy tym na szerokie poparcie, przekonani, że kwestia ochrony gruntów rolnych wykracza poza spory partyjne i dotyczy przyszłości kraju.
Do debaty aktywnie włącza się również Zespół Roboczy ZIEMIA, sugerując, by moratorium zostało wydłużone aż o dekadę. Swój głos zabiera także Krajowa Rada Izb Rolniczych, konsekwentnie przypominając, jak istotne dla polskiego rolnictwa są decyzje związane z własnością ziemi.
Ochrona polskich gruntów znajduje poparcie również wśród kandydatów na ważne stanowiska. Karol Nawrocki, będący niezależnym kandydatem na prezydenta, krytykuje między innymi Zielony Ład i negocjacje z Mercosurem. Jednocześnie jednoznacznie opowiada się za podtrzymaniem przepisów broniących rodzimą ziemię przed sprzedażą.
Dlaczego przedłużenie moratorium na sprzedaż ziemi rolnej jest istotne dla polskich rolników?
Przedłużenie moratorium na sprzedaż ziemi rolnej stanowi istotny element w ochronie interesów polskich rolników indywidualnych. Ziemia, będąca bezcennym zasobem narodowym, wymaga szczególnej troski prawnej – zwłaszcza teraz, gdy presja na rynku nieruchomości rolnych systematycznie wzrasta.
Dla rodzinnych gospodarstw, które są filarem polskiego rolnictwa, utrzymanie moratorium oznacza pewność i przewidywalność działalności. Ograniczenie możliwości kupna ziemi przez firmy niezwiązane z rolnictwem skutecznie przeciwdziała spekulacjom, które mogłyby prowadzić do gwałtownego wzrostu cen oraz utrudniać prawdziwym rolnikom dostęp do gruntów.
Nie bez znaczenia pozostaje również potrzeba zabezpieczenia przed przejmowaniem ziemi przez:
- zagraniczne koncerny,
- duże spółki,
- inwestorów dysponujących większymi zasobami finansowymi.
Gdyby nie istniały odpowiednie bariery, polscy gospodarze mogliby stracić kontrolę nad kluczowymi obszarami rolnymi.
Moratorium przekłada się wprost na bezpieczeństwo żywnościowe kraju. Utrzymując ziemię w rękach osób bezpośrednio zajmujących się produkcją, zapewniamy:
- ciągłość dostaw,
- niezależność żywnościową Polski,
- wzmocnienie lokalnej gospodarki w czasie globalnych perturbacji.
Ograniczenia dotyczące obrotu ziemią pozwalają rolnikom lepiej przygotować się na zmiany w otoczeniu gospodarczym. Dotyczy to między innymi:
- konkurencji ze strony tańszych towarów sprowadzanych z zagranicy,
- pewności dostępu do gruntów,
- możliwości planowania inwestycji na wiele lat naprzód,
- wzrostu konkurencyjności rodzinnych gospodarstw.
Wprowadzenie moratorium wspiera również zrównoważony rozwój wsi. Małe gospodarstwa częściej korzystają z rozwiązań przyjaznych środowisku i aktywnie uczestniczą w życiu lokalnych społeczności. Ich działalność pomaga w:
- ochronie tradycji,
- zachowaniu różnorodności przyrodniczej,
- wspieraniu zrównoważonego zarządzania zasobami wiejskimi.
Dobrze sprawdza się także model wieloletnich umów dzierżawy – często na 30 lat – który umożliwia rolnikom korzystanie z ziemi bez konieczności natychmiastowego wykupu. Tego typu rozwiązanie zapewnia pewność planowania, co jest szczególnie istotne dla początkujących rolników z ograniczonymi możliwościami finansowymi.
Dzięki utrzymaniu moratorium polscy rolnicy uzyskują trwałe zabezpieczenie przed wahaniami na rynku gruntów i gwałtownymi zwyżkami cen. Umożliwia to skupienie się na rozwoju własnych gospodarstw, zamiast martwienia się o nieprzewidywalne zmiany rynkowe i działania spekulantów.
Jakie korzyści płyną z przedłużenia moratorium dla gospodarki narodowej?
Przedłużenie moratorium na sprzedaż ziemi rolnej przynosi szereg wymiernych korzyści dla polskiej gospodarki. Grunty rolne są ważnym, strategicznym zasobem kraju, a ich ochrona przekłada się na pozytywne efekty ekonomiczne.
Moratorium wpływa na:- utrzymanie bezpieczeństwa żywnościowego, które stabilizuje gospodarkę,
- ograniczenie zależności od zagranicznych dostaw,
- zapewnienie pewności dostaw i stabilnych cen w trudnych czasach, takich jak pandemia czy konflikty zbrojne.
Ograniczenie wolnego obrotu ziemią zapobiega spekulacjom i gwałtownym wzrostom cen. W krajach bez takich regulacji, ceny gruntów rosną nawet trzykrotnie po uwolnieniu rynku. Dzięki stabilizacji cen polscy rolnicy mogą lepiej planować swoje inwestycje, a ryzyko niebezpiecznych baniek jest znacznie mniejsze.
Utrzymanie polskiej ziemi w polskich rękach sprzyja zachowaniu autonomii w zakresie polityki rolnej. Generowane przez produkcję zyski pozostają w kraju, wspierając lokalne społeczności. Przykładowo, sto hektarów gruntów rolnych może generować nawet pół miliona złotych rocznie dla gospodarki lokalnej.
Moratorium wspiera rozwój wiejskich gospodarek poprzez:
- motywowanie małych i średnich gospodarstw rodzinnych do inwestycji w lokalne przetwórstwo i usługi,
- tworzenie nowych miejsc pracy,
- wzmacnianie wzrostu PKB poprzez rozwój pełnych łańcuchów wartości dodanej.
Różnorodność agrarna zwiększa odporność gospodarki na kryzysy. Stabilność zatrudnienia i produkcji w obszarach z rozwiniętym systemem niewielkich i średnich gospodarstw pozwala na lepsze funkcjonowanie w niesprzyjających warunkach, jak pokazują doświadczenia innych krajów. Nadmierna koncentracja własności prowadzi natomiast do monokultur i wzrostu ryzyka gospodarczego.
Stabilizacja związana z moratorium sprzyja innowacyjności w polskim rolnictwie. Rolnicy inwestują w nowoczesne technologie – w ostatnich latach inwestycje w rolnictwo precyzyjne wzrosły o 28%. Dzięki temu polska żywność skuteczniej konkuruje na zagranicznych rynkach, co pozytywnie wpływa na bilans handlowy.
Ochrona gruntów rolnych przed urbanizacją i przemysłowym wykorzystaniem umożliwia Polsce utrzymanie wysokiego potencjału produkcyjnego. Europa co roku traci znaczące powierzchnie użytków rolnych, a Polska dzięki zachowaniu swojego areału umacnia swoją pozycję jako liczący się eksporter żywności, generując nadwyżkę handlową wyższą niż 10 miliardów euro rocznie.
Moratorium wspiera zrównoważony rozwój terenów wiejskich – gospodarstwa rodzinne częściej stosują ekologiczne metody upraw, co sprzyja ochronie środowiska i bioróżnorodności. Wartość usług ekosystemowych w tej strukturze szacuje się na 3 tysiące złotych z hektara rocznie.
Stabilny rynek ziemi pozwala również chronić wiejskie dziedzictwo kulturowe, co sprzyja rozwojowi turystyki. Agroturystyka i turystyka wiejska generują blisko 3,5 miliarda złotych rocznie, przyczyniając się do dywersyfikacji źródeł dochodu na wsi i zwiększenia jej atrakcyjności gospodarczej.
Jak przedłużenie moratorium wpłynie na przyszłość polskiego rolnictwa?
Decyzja o przedłużeniu zakazu sprzedaży ziemi rolnej w Polsce z pewnością odciśnie swoje piętno na stanie krajowego rolnictwa w kolejnych latach. Zachowanie obowiązujących regulacji daje szansę na zrównoważony rozwój branży, gwarantując ochronę jej kluczowego dobra – gruntów uprawnych.
Najważniejszy rezultat tych zmian to umocnienie pozycji gospodarstw rodzinnych, które dziś stanowią niemal całość polskiego sektora rolnego. Dzięki dalszemu obowiązywaniu moratorium łatwiej będzie utrzymać tradycyjny model upraw oraz zwiększać przewagę polskich rolników na coraz bardziej wymagającym rynku.
Zabranie osobom spoza branży możliwości kupna ziemi sprawia, że Polska zyskuje większą niezależność żywnościową. W sytuacji niepokojów na arenie międzynarodowej czy zmian klimatycznych, własna produkcja staje się niezwykle istotna. Przewiduje się, że korzystając z ochrony gruntów, rolnicy pokryją nawet 85% zapotrzebowania kraju na żywność.
Obecne przepisy wpływają również na ewolucję samej struktury rolnictwa. W ostatniej dekadzie obserwujemy powolny, lecz pewny wzrost powierzchni przeciętnego gospodarstwa – średnia ta powiększyła się z 10,2 do 11,3 ha. W efekcie ziemię coraz częściej przejmują osoby faktycznie związane z produkcją rolną, co pozwala utrzymać różnorodność i stabilność sektora wobec wahań ekonomicznych czy zewnętrznych zawirowań.
Warto także zwrócić uwagę na aspekt modernizacji. Rolnicy, którzy mają pewność co do długoterminowego użytkowania ziemi, chętniej inwestują w nowoczesne rozwiązania, wydając nawet o jedną czwartą więcej na sprzęt i technologie od tych gospodarzy, dla których przyszłość gruntów pozostaje niepewna.
Zakaz sprzedaży ziemi nierolnikom sprzyja rozwojowi ekologicznych form upraw. W ciągu ostatnich lat powierzchnia upraw organicznych zwiększyła się o 12%, a gospodarstwa rodzinne, dominujące dzięki obowiązującym regulacjom, aktywnie wdrażają praktyki przyjazne środowisku, jednocześnie wspierając cele związane z ochroną klimatu.
Młodzi rolnicy również mogą na tym zyskać – stabilne zasady pomagają obniżać ceny gruntów, ułatwiając im rozpoczęcie własnej działalności. Obecnie młodzi stanowią jedynie 8,5% pracujących w rolnictwie, jednak nowe przepisy dają nadzieję na wzrost tego wskaźnika nawet do 12% w ciągu dziesięciu lat.
Zachowanie moratorium ułatwia także rozwój lokalnych łańcuchów dostaw. Rodzinne gospodarstwa częściej oferują produkty bezpośrednio konsumentom oraz angażują się w małoskalowe przetwórstwo. Taka działalność wzmacnia lokalną gospodarkę – pieniądze pozostają w regionie i wspierają rozwój obszarów wiejskich. Badania pokazują, że obszary zarządzane przez indywidualnych rolników generują o jedną trzecią więcej miejsc pracy niż duże przedsiębiorstwa rolne.
Regulacje pomagają również zachować charakterystyczny polski krajobraz. Małe oraz średnie gospodarstwa nadają wsiom unikalny wygląd, ważny zarówno gospodarczo, jak i kulturowo. Dzięki temu agroturystyka zyskuje na znaczeniu – w ostatnich latach liczba takich gospodarstw wzrosła o 15%.
Kiedy Polska musi mierzyć się z wyzwaniami, jak negocjacje z państwami Mercosuru czy zmiany w unijnej polityce rolnej, moratorium daje czas na dostosowanie się oraz wprowadzenie rozwiązań chroniących interesy rolników. Jasne reguły własności ułatwiają skuteczne prezentowanie polskich postulatów na arenie europejskiej i światowej.
Przedłużenie obecnych przepisów tworzy także okazję do spokojnego opracowania przyszłych regulacji dotyczących obrotu gruntami. Specjaliści z Krajowej Rady Izb Rolniczych apelują o wypracowanie elastyczniejszych rozwiązań, które z jednej strony zabezpieczają ziemię rolną, a z drugiej pozwalają ją efektywnie wykorzystywać.
