Umowa darowizny samochodu to dokument, za pomocą którego następuje bezpłatne przekazanie pojazdu przez darczyńcę na rzecz osoby obdarowanej. Jak powinna wyglądać taka umowa? Jakie formalności należy dopełnić?
Umowa darowizny samochodu
Zasady stosowania umowy darowizny są regulowane przez Kodeks cywilny, a konkretnie artykuły 888-902. Oczywiście wymagana jest forma pisemna, ale jeśli zostaną spełnione dwa warunki, tj. przekazanie przedmiotu darowizny, przeniesienie prawa własności, to nie występuje tutaj obowiązek zawarcia umowy w formie aktu notarialnego.
Wartość pojazdu
Najistotniejszą kwestią jest ustalenie wartości pojazdu. Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn nabywca jest zobowiązany do zapłacenia podatku. Podstawą do określenia jego wysokości jest właśnie wartość darowizny.
Obowiązki osoby obdarowanej
Osoba obdarowana ma obowiązek:
- obliczyć wysokość spłaty,
- złożyć odpowiednie zeznanie w urzędzie skarbowym,
- zapłacić podatek, jeśli jest on wymagany.
Uwaga! W sytuacji, gdy umowa darowizny została zawarta z tą samą osobą więcej niż jeden raz, to wówczas należy doliczyć wartość rzeczy, a także praw majątkowych nabytych w ciągu pięciu ostatnich lat, które poprzedzały rok ostatniej darowizny od danej osoby.
Umowa darowizny samochodu - kiedy nie trzeba płacić podatku od darowizny?
Jest grupa osób, które są zwolnione z obowiązku płacenia podatku w przypadku zawarcia umowy darowizny samochodu. Do tej grupy należy:
- małżonek/małżonka,
- dzieci,
- wnuki,
- dziadkowie,
- rodzice,
- pasierb/pasierbica,
- rodzeństwo,
- ojczym/macocha.
Ważne! Takie zwolnienie z podatku jest jednak obdarowane, tym że nabycie własności jest zgłoszone w Urzędzie Skarbowym w ciągu 6 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego. Jeśli wartość pojazdu nie przekracza kwoty 9637 zł, to obdarowany nie ma żadnego obowiązku zgłoszenia darowizny.
Co musi się znaleźć w umowie darowizny samochodu?
W umowie darowizny samochodu powinny się znaleźć takie punkty jak:
- data oraz miejsce podpisania umowy,
- dane osobowe stron umowy,
- przedmiot umowy, tj. marka pojazdu, rok produkcji, numer VIN, numer silnika, pojemność silnika, numer rejestracyjny,
- oświadczenie darczyńcy mówiące o tym, że posiada prawa do własności danego pojazdu,
- wartość darowizny,
- oświadczenie o przekazaniu samochodu oraz przyjęciu darowizny,
- termin przekazania darowizny,
- oświadczenie o liczbie przekazanych darowizn oraz o stopniu pokrewieństwa,
- określenie strony, która będzie zobowiązana do opłacenia kosztów danej umowy.
W umowie powinna się znaleźć także informacja mówiąca o ilości egzemplarzy oraz o regulacji umowy zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Na umowie muszą się także znaleźć odręczne podpisy stron umowy.
Umowa darowizny samochodu - gdzie zgłosić?
Umowę darowizny samochodu należy zgłosić w Urzędzie Skarbowym. Jest jednak wyjątek od tego obowiązku. Tak jak już wcześniej pisaliśmy nie trzeba zgłaszać darowizn otrzymanych od członka najbliższej rodziny, jeśli ich wartość nie jest wyższa niż 9637 zł. Kwota ta dot. sumy od jednej osoby w przeciągu pięciu lat.
Co jeśli darowizna powinna, a nie została zgłoszona do urzędu? W takiej sytuacji osoba obdarowana musi się liczyć z koniecznością opłacenia podatku, a także nawet odpowiedzialnością karno-skarbową.
Pamiętaj także o przerejestrowaniu pojazdu i udaj się z umową darowizny samochodu do Wydziału Komunikacji.
Wysokość podatku od darowizny samochodu
Wysokość podatku od darowizny samochodu zależy od przynależności do konkretnej grupy podatkowej i waha się od 3% do 20%. Trudno podać, ile wyniesie podatek od darowizny, nie mając wiedzy, kim dla siebie są osoby zawierające umowę darowizny samochodu.
Generalnie podatek od darowizny jest obliczany od nadwyżki podstawy opodatkowania, czyli wartości samochodu wykraczającej ponad kwotę wolną od podatku:
- 9 637 zł dla I grupy podatkowej
Do tej grupy zalicza się takie osoby jak: małżonek (także w separacji), zstępni, wstępni, rodzeństwo, macocha, ojczym, pasierb, teść, teściowa, synowa, zięć.
- 7 276 zł dla II grupy podatkowej
Do II grupy podatkowej należą zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa, małżonkonkowie rodzeństwa małżonków oraz małżonkowie pozostałych zstępnych.
- 4 902 zł dla III grupy podatkowej
Z kolei do tej grupy zaliczamy wszystkie osoby, które nie znajdują się w I i II grupie podatkowej - także osoby w żaden sposób niespokrewnione.
Im mniej łączy darczyńcę z obdarowanym, tym kwota wolna od podatku jest mniejsza. To oczywiście przekłada się na wyższy podatek.
| Grupa podatkowa | Wartość samochodu do 10 278 zł | Wartość samochodu od 10278 zł do 20 556 zł | Wartość samochodu powyżej 20 556 zł |
| I | 3% | 308,30 zł + 5% nadwyżki ponad 10 278 zł | 822,20 zł i 7% nadwyżki ponad 20 556 zł |
| II | 7% | 719,50 zł + 9% od nadwyżki ponad 10 278 zł | 1 644,50 zł + 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł |
| III | 12% | 1 233,40 zł +16% od nadwyżki ponad 10 278 zł | 2 877,90 zł + 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł |
Umowa darowizny a wydział komunikacji
Umowa darowizny, tak jak umowa kupna sprzedaży samochodu powoduje przeniesienie własności i konieczność przerejestrowania pojazdu, dlatego należy udać się z nią do wydziału komunikacji. Zgłoszenie w urzędzie powinno nastąpić w ciągu 30 dni.
Jakie dokumenty należy przedstawić? Umowę darowizny, kartę pojazdu (jeżeli była wydana), dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość, aktualne ubezpieczenie oraz zaświadczenie o pozytywnym wyniku przeprowadzonego badania technicznego pojazdu (w przypadku, gdy jest to wymagane).
Pamiętaj, że o darowiźnie samochodu wydział komunikacji powinien zostać poinformowany zarówno przez osobę obdarowaną, jak i darczyńcę.
FAQ - najczęstsze pytania dot. umowy o darowiznę samochodu
Czy umowa darowizny samochodu musi być w formie aktu notarialnego?
Zgodnie z art. 890 ust. 1 kodeksu cywilnego oświadczenie darczyńcy powinno zostać sporządzone w formie aktu notarialnego. Jednak jednocześnie aktualne przepisy nie przewidują w jakiej formie powinno być sporządzone oświadczenie osoby obdarowanej. Co warto zaznaczyć umowa darowizny samochodu, która nie jest zawarta u notariusza jest ważna, jeśli dany pojazd zostanie przekazany osobie obdarowanej.
Kto płaci podatek od darowizny samochodu?
Podatek od darowizny samochodu ma obowiązek zapłacić osoba obdarowana. Od konieczności zapłacenia podatku można być jednak zwolnionym. Dotyczy to sytuacji, w której auto zostało przekazane członkowi najbliższej rodziny lub nie została przekroczona kwota wolna od podatku od darowizn.
Jakie są konsekwencje niezgłoszenia darowizny?
Niezgłoszenie darowizny może mieć swoje konsekwencje w postaci potraktowania tego jako oszustwa. Ponadto takie zachowanie grozi opodatkowaniem karnym - 20% stawką podatku. Osoba nie zgłaszająca darowizny powinna się liczyć z odpowiedzialnością karno-skarbową.
