Udział własny w szkodzie – co trzeba o nim wiedzieć?

Udział własny w szkodzie jest zapisem zawartym w polisie autocasco, której wykupienie nie jest obowiązkowe. Zdarza się, że ubezpieczyciel wymaga zastosowania tej zasady w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. Czym dokładnie jest udział własny w ubezpieczeniu? Jakie są jego plusy i minusy? Kiedy warto zgodzić się na ten zapis?

Udział własny w szkodzie – co to jest?

Udział własny w szkodzie to część kosztów, które musi ponieść właściciel pojazdu w naprawie szkody. Ubezpieczyciel wypłaca ustaloną kwotę odszkodowania, pomniejszoną o wysokość określonego udziału własnego w AC.

Wprowadzenie tego zapisu w ogólnych warunkach ubezpieczenia ma dwa cele:

1. Zmniejszenie celowych lub sztucznych szkód – każdy kierowca stara się naprawić samochód jak najniższym kosztem. Udział własny w umowie AC zwykle ogranicza taki proceder z jednego, prostego powodu – ubezpieczony sam musi dopłacić część pieniędzy do naprawy awarii, więc nie zgłasza sztucznych lub drobnych problemów z pojazdem.
2. Zmniejszenie kosztów ubezpieczenia – dzięki wprowadzeniu tej klauzuli do umowy opłata za polisę autocasco bardzo często ulega znacznemu zmniejszeniu. Im większy udział własny ubezpieczenia, tym mniejsza składka.

Warto także wiedzieć jak przebiega likwidacja szkody z OC sprawcy.

Udział własny w ubezpieczeniu a franszyza

Istnieją dwa rodzaje franszyzy – redukcyjna i integralna.

Franszyza integralna określa kwotę, od której ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie z AC. Jeśli została ustalona na wysokości 1300 złotych, to właściciel pojazdu musi samodzielnie zapłacić za naprawę każdej szkody poniżej tej kwoty, bez możliwości uzyskania odszkodowania.

W przypadku gdy koszt napraw jest większy niż 1300 złotych, ubezpieczyciel jest zobowiązany do wypłaty całego odszkodowania, bez pomniejszania go o tę kwotę.

Franszyza redukcyjna i udział własny w szkodzie oznaczają dokładnie to samo – określają wysokość opłaty ubezpieczonego w usuwaniu szkód.

Udział własny w AC – jak ustala się jego wysokość?

To, jaką część szkody parkingowej ubezpieczający musi pokryć z własnej kieszeni, określa się na trzy sposoby:

• udział kwotowy (np. 300 złotych),
• udział procentowy (np. 12 proc.),
• udział procentowo-kwotowy (np. 12 proc., ale maksymalnie 300 złotych).

Jeśli nie zgadzasz się z wyceną szkody samochodu, możesz złożyć odwołanie.

Udział własny w szkodzie – zalety i wady

Udział własny w AC może być dobrym rozwiązaniem dla części kierowców. Niestety ta opcja nie jest korzystna dla każdego. Zapis o udziale własnym nie chroni ubezpieczonego przed zaniżonym odszkodowaniem.

Udział własny w szkodzie – plusy

Największym plusem wprowadzenia do umowy zapisów o udziale własnym w ubezpieczeniu jest fakt znacznego obniżenia wysokości składek na AC. Zasada jest stosunkowo prosta – im wyższy udział własny, tym niższa opłata za ochronę. Można więc wysnuć wniosek, że jest to bardzo dobre rozwiązanie dla kierowców, którzy mają bardzo skąpą historię kolizji i szkód.

Zaletą jest też możliwość uzyskania wyższego odszkodowania z AC. Towarzystwa ubezpieczeniowe są o wiele bardziej skłonne do wypłaty większego rekompensaty za szkodę, mając świadomość, że ubezpieczony również musi ponieść jakąś część kosztów za naprawę pojazdu. Wiąże się to też z jeszcze jednym plusem – właściciel pojazdu ma większe pole do negocjacji przy ustalaniu wysokości składki.

Udział własny w szkodzie – minusy

Największym minusem jest fakt, że udział własny w ubezpieczeniu może stać się bronią obosieczną ze względu na sposób jego naliczania.

Jeśli jest wyrażany w formie kwotowej, a szkoda komunikacyjna okaże się mała, może dojść do sytuacji, w której właściciel pojazdu może samodzielnie zapłacić za naprawę samochodu. Z drugiej strony – duże zniszczenia pojazdu mogą sprawić, że odszkodowanie z AC pokryje większość kosztów usunięcia szkód.

Gdy zastosowany zostanie udział procentowy, naprawy generujące koszt od kilku do kilkunastu tysięcy złotych mogą oznaczać, że ubezpieczony będzie musiał zapłacić bardzo dużo z własnej kieszeni. Przy małych uszkodzeniach pojazdu kwota odejmowana od odszkodowania z AC jest dużo mniejsza.

Udział własny w AC – czy i kiedy warto z niego skorzystać?

Zapis ten jest korzystnym rozwiązaniem dla kierowcy, który charakteryzuje się dużą ostrożnością i jeździ bezkolizyjnie. To świetny sposób na znaczne obniżenie kosztu wykupienia umowy polisy autocasco.

Udział własny w AC to również dobra opcja dla osób, które są w stanie pokryć koszty drobnych napraw. W przypadku rozległej szkody liczą, że ubezpieczyciel wypłaci znaczne odszkodowanie, którym zapłaci za mechanika oraz części zamienne.

Każdy sposób ustalenia wysokości udziału własnego w szkodzie ma swoje plusy i minusy, ale najbardziej zbalansowana wydaje się opcja procentowo-kwotowa.

Jeśli udział własny ustalono na 10 proc. i 500 złotych, ubezpieczony będzie musiał zapłacić z własnej kieszeni 10 procent za usunięcie szkody poniżej tej sumy. Gdy koszt naprawy będzie większy niż 500 złotych, to ubezpieczyciel wypłaci całe odszkodowanie, bez pomniejszania go o tę kwotę.

Udział własny w AC – kiedy nie można go zastosować?

Istnieją dwie sytuacje, w których udział własny w AC nie może znaleźć się w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia:

1. Auto jest zabezpieczeniem kredytu – zdarza się, że sam samochód został wzięty na kredyt lub jest zabezpieczeniem pożyczki. W takim wypadku bank bardzo rzadko zgadza się na wprowadzenie tego zapisu do umowy ubezpieczenia, ponieważ ma świadomość, że kredytobiorca nie będzie miał środków ani możliwości, aby zapłacić za część szkody.
2. Auto w leasingu – w tym wypadku kierowca nie ma żadnej możliwości negocjacji z ubezpieczycielem, ponieważ nie jest właścicielem auta. Firma, która udostępniła samochód w ramach leasingu, wciąż pozostaje jego właścicielem i to jej obowiązkiem jest wybór i zawarcie umowy ubezpieczenia, zarówno OC, jak i AC.

Kiedy udział własny w szkodzie jest obowiązkowy?

W pewnych przypadkach towarzystwo ubezpieczeniowe narzuca obowiązek przyjęcia zapisu o udziale własnym w szkodzie przy zawieraniu umowy ubezpieczenia autocasco.. Dotyczy on zwykle dwóch grup kierowców – tych, posiadających bogatą historię kolizji oraz tzw. młodych kierowców.

Zapis o franszyzie redukcyjnej jest też obowiązkowy przy wypożyczaniu samochodu. Firma użyczająca pojazd nie ma możliwości sprawdzenia historii kierowcy pod względem ewentualnych stłuczek czy kolizji, więc zabezpiecza się dodatkowymi zapisami w umowie polisy AC, która przy wypożyczaniu aut jest obowiązkowa.

Podsumowanie

• Udział własny w szkodzie (zwany też franszyzą redukcyjną) to opłata, którą musi uiścić ubezpieczony w przypadku usuwania szkód z ubezpieczenia AC.
• Wysokość udziału własnego w szkodzie jest określona w sposób procentowy, procentowo-kwotowy i kwotowy.
• Zapis o udziale własnym w umowie ubezpieczenia AC jest zabezpieczeniem przed oszustwami i wyłudzaniem odszkodowań.
• Wprowadzenie udziału własnego do umowy może znacznie obniżyć wysokość składki AC.
• Zapis ten nie może być zastosowany, jeśli samochód jest zabezpieczeniem kredytu lub jest wzięty w leasing.