Niewielu kierowców zdaje sobie sprawę, że mogą uzyskać więcej z odszkodowania komunikacyjnego OC sprawcy. Pieniądze wypłacone przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe mogą nie wystarczyć na naprawę, przede wszystkim wtedy, gdy odszkodowanie zostało zaniżone, a kierowca musi dopłacać z własnej kieszeni. Warto wiedzieć, kiedy można efektywnie uzyskać więcej pieniędzy.
Zasadniczą rolą odszkodowania jest rekompensata wszystkich poniesionych strat. Dlatego wysokość odszkodowania powinna odpowiadać dokładnie kosztom, które poniósł poszkodowany w związku z wypadkiem.
Zdarza się jednak, że poszkodowany może nie uzyskać właściwego odszkodowania z dwóch powodów:
- nieprawidłowe wyliczenie wysokości odszkodowania, np.: nieprawidłowy kosztorys
- brak wiedzy o wszystkich możliwych świadczeniach
Dlatego warto jeszcze w trakcie likwidacji szkody sprawdzić, co wchodzi w skład odszkodowania, oraz jak powinno być wyliczone. Co powinien wiedzieć poszkodowany, gdy stara się o odszkodowanie?
Jak starać się o odszkodowanie?
Poszkodowani zwykle nie wiedzą, co dokładnie mogą uzyskać z OC sprawcy. Zakłady ubezpieczeń też nie czują się w obowiązku, aby poinformować o możliwych wariantach odszkodowania. Tymczasem można mówić o całym katalogu dostępnych świadczeń. Co ważne, już na etapie zgłaszania szkody należy wskazać, jakie świadczenia są potrzebne. Odszkodowanie można uzyskać:
- za straty materialne — szkody w samochodzie
- za szkody osobowe — doznane obrażenia
W jaki sposób uzyskać odszkodowanie? Warto o tym pomyśleć jeszcze na miejscu wypadku. Bowiem jedną z pierwszych rzeczy — po zabezpieczeniu miejsca wypadku — jest spisanie oświadczenia sprawcy. Powinny w nim znaleźć się takie dane, jak:
- dane sprawcy
- numer rejestracyjny samochodu sprawcy
- dane poszkodowanego
- miejsce i okoliczności wypadku
- numer polisy sprawcy i dane ubezpieczyciela
To właśnie dzięki polisie OC sprawcy poszkodowany kierowca może domagać się odszkodowania za straty, jakich doznał. Najlepiej jak najszybszej zgłosić się do Towarzystwa Ubezpieczeniowego, w którym sprawca ma wykupioną polisę i przedstawić mu niezbędne dokumenty. Ubezpieczyciele wskazują zwykle, że zgłoszenia należy dokonać w ciągu 7 dni od wypadku. Warto jednak zwrócić uwagę, że w świetle prawa poszkodowany ma na to 3 lata.
Ubezpieczyciel musi w ciągu 30 dni wypłacić odszkodowanie. Często jednak zdarza się, że proces ten się przeciąga. W uzasadnionych przypadkach ubezpieczyciel może wypłacić odszkodowanie w ciągu dodatkowych 14 dni. Jeżeli jednak sprawa jest wyjątkowo skomplikowana, wypłata odszkodowania może nastąpić nawet po 90 dniach od zgłoszenia szkody.
Po zgłoszeniu szkody następuje likwidacja szkody. Jeżeli poszkodowany zdecydował się na rozliczenie kosztorysowe, to w ciągu kilku dni zjawia się rzeczoznawca. Dokonuje on oględzin, a następnie sporządza kosztorys.
Jakie możliwości ma poszkodowany kierowca?
Towarzystwo Ubezpieczeniowe jest zobowiązane do naprawy samochodu z zastosowaniem części oryginalnych. I takie właśnie części powinny pojawić się w kosztorysie. Należy jednak zaznaczyć, że dotyczy to tylko przypadków, gdy w samochodzie przed wypadkiem były zamontowane części oryginalnie.
Podobnie jest w przypadku, gdy części zostały uszkodzone przed wypadkiem — wówczas poszkodowany nie uzyska za nic pełnego odszkodowania. W tym przypadku nie ma znaczenia wiek, czy wartość samochodu. Nową część powinno otrzymać zarówno auto 15-letnie, jak i 3-letnie.
Innym problemem spotykanym w kosztorysach jest amortyzacja. Polega ona na obniżeniu wartości nowych części o procent, który odpowiada zużyciu starych części. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego takie postępowanie jest niewłaściwe. Amortyzację można jednak obecnie znaleźć pod terminami: rabat lub urealnienie.
W przypadku stwierdzenia szkody całkowitej (gdy samochód jest tak bardzo zniszczony, że nie jest opłacalna jego naprawa) kierowcy zostanie wypłacona kwota ustalona na podstawie wartości rynkowej. Będzie ona jednak pomniejszona o wartość wraku, wycenionego przez rzeczoznawcę.
Tutaj jednak często zdarzają się problemy. Ubezpieczyciel zaniża wartość samochodu przed szkodą, a zawyża wartość samochodu po szkodzie. Dzięki temu różnica w wartościach jest mniejsza. Tym samym także wypłacone odszkodowanie jest zaniżone. Zdarza się również, że ubezpieczyciele celowo zawyżają koszty naprawy — tak, aby mogli oni orzec szkodę całkowitą i wypłacić niższe odszkodowanie.
Samochód zastępczy — też z OC
Poszkodowany kierowca ma także prawo do wynajmu samochodu zastępczego. Należy mu się ono bez względu, czy jest on osobą prywatną, czy przedsiębiorcą. Wypożyczony samochód musi jednak być w tej samej klasie, co zniszczone auto i służyć do tych samych celów. A zatem przedsiębiorca, który vanem przewoził materiały do wykańczania wnętrz, nie może starać się o zwrot kosztów wypożyczenia np.: limuzyny. Zasadniczo jednak sposób przeznaczenia samochodu nie ma znaczenia. Ubezpieczyciel nie może więc odmówić zwrotu, gdy poszkodowany jeździł samochodem do pracy lub tylko na zakupy.
Wielu kierowców myśli, że dostaje pieniądze na samochód zastępczy. Jest to jednak błędne myślenie. Poszkodowani otrzymują pieniądze za faktyczną usługę. Utrata pojazdu nie jest szkodą majątkową, staje się nią dopiero wypożyczenie samochodu- wtedy to TU zwraca za nią pieniądze. Korzystanie z tej usługi jest coraz popularniejsze, a kierowcy są bardziej świadomi przysługujących im praw z polisy OC.
Utrata wartości handlowej to też strata
Nawet prawidłowo naprawiony samochód, bez śladów po wypadku traci na wartości. Potencjalni klienci nie są skłonni zapłacić tyle za samochód bezwypadkowy i samochód, który miał wcześniej szkody. W związku z tym zachodzi strata. Poszkodowany może więc domagać się odszkodowania za utratę wartości handlowej.
Ubezpieczyciel wylicza odszkodowanie na podstawie wartości pojazdu przed szkodą i po szkodzie. Różnica to właśnie utrata wartości handlowej, która wypłacana jest w formie odszkodowania.
Odszkodowanie to powinno być częścią odszkodowania za straty w samochodzie. W praktyce jednak poszkodowani muszą składać dodatkowy wniosek, aby je uzyskać.
Odszkodowanie także za uszczerbek na zdrowiu
Oprócz pokrycia strat typowo materialnych, z OC sprawcy można domagać się także zwrotu kosztów za leczenie. W skład takiego świadczenia wchodzą zwroty kosztów:
- leczenia i konsultacji medyczne
- leków i opatrunków
- zakupu sprzętów ortopedycznych, np.: kul, czy wózków inwalidzkich, a także protez
- rehabilitacji
- opieki przez osoby trzecie
- dojazdów do placówek medycznych.
Poszkodowany może także domagać się odszkodowania, które pokryje wszystkie straty materialne. W rzeczywistości jest to odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu. Ubezpieczyciel na podstawie dokumentacji medycznej ustala procentowy uszczerbek na zdrowiu. Następnie powołując się na właściwą tabelę uszczerbku ustala wysokość odszkodowania.
Jeżeli w wyniku wypadku poszkodowany nie może już pracować lub zmuszony jest przebranżowić się — może uzyskać rentę. Jej wysokość zależy od urazu. Jeżeli poszkodowany musi wciąż się leczyć lub odbyć rehabilitację — otrzymuje rentę na zwiększone potrzeby. Jej wypłata trwa tak długo, jak te zwiększone potrzeby będą długo trwać. Jeżeli zaś uzyskiwane dochody będą niższe, niż te przed wypadkiem — poszkodowany może starać się o rentę wyrównawczą.
Poszkodowany może także starać się o zadośćuczynienie. Jego celem jest rekompensata wszelkich szkód niematerialnych. W tym przypadku wyrównywana jest krzywda, jaką jest ból i cierpienie doznane w wypadku.
Co ważne, ubieganie się o zadośćuczynienie nie zamyka drogi w staraniu się o odszkodowanie i inne świadczenia. Jeśli istnieją przesłanki- można się starać o obydwa świadczenia. W przypadku zadośćuczynienia kwoty mogą być wyższe, ponieważ nie da się oszacować kwoty, która złagodzi cierpienie fizyczne i psychiczne poszkodowanych osób. Wysokość odszkodowania zależy od odmienionego uszczerbku i poniesionych strat materialnych. A te znacznie łatwiej wyliczyć.
Podsumowanie
Poszkodowany ma kilka możliwości uzyskania wyższego odszkodowania. Po otrzymaniu kosztorysu powinien sprawdzić, czy nie znajdują się tam niewłaściwe pozycje. Powinien także zorientować się, czy proponowana kwota wystarczy na naprawę pojazdu.
Drugą możliwością jest staranie się o dodatkowe świadczenia. Są one możliwe zarówno przy szkodzie osobowej, jak i materialnej. Warto zauważyć, że wszelkie świadczenia są od siebie niezależne. To oznacza, że poszkodowany może starać się skutecznie o kilka różnych odszkodowań.
W niektórych przypadkach warto skorzystać z pomocy doświadczonej kancelarii odszkodowawczej, która specjalizuje się w odzyskiwaniu odszkodowań komunikacyjnych z OC sprawcy. Fachowa pomoc prawna może być niezbędna i znacznie przyspieszyć cały proces uzyskania odszkodowania.
