Dopisanie współwłaściciela pojazdu – jak to zrobić?

Samochód lub inny pojazd mechaniczny może być własnością więcej niż jednej osoby, czego dokonuje się poprzez dopisanie współwłaściciela pojazdu. Czy takie rozwiązanie jest korzystne? W jaki sposób może pomóc młodym kierowcom? Kiedy i gdzie należy się zgłosić oraz jakich formalności dopełnić, by poprawnie dodać nowego właściciela pojazdu? Co z ubezpieczeniem OC i AC? Na wszystkie te pytania, odpowiedzi znajdą państwo w poniższym artykule.

Współwłaściciel pojazdu – kto może nim zostać?

Polskie prawo stanowi, że współwłaścicielem pojazdu zakupionego za gotówkę, może zostać praktycznie każdy. By wejść we współposiadanie auta, nie jest wymagane posiadania prawa jazdy. Nie trzeba mieć nawet 18 lat!

Najczęściej dopisywanymi współwłaścicielami pojazdów są członkowie najbliższej rodziny głównego posiadacza auta. Dzięki takiemu rozwiązaniu przekazanie części praw własności jest praktycznie bezpłatne (opłata występuje tylko w przypadku ustanowienia pełnomocnictwa oraz przy wyrównaniu składek za ubezpieczenie OC).

Sprawa wygląda nieco inaczej w przypadku, gdy samochód jest zakupiony na kredyt lub wzięty w leasing – właścicielem pojazdu nie jest wówczas kierowca, ale bank lub leasingodawca (kierowca może zostać co najwyżej współwłaścicielem). Nie ma więc możliwości dodania kolejnego współwłaściciela, bez porozumienia z kredytodawcą.

Prawne ustanowienie współwłaściciela pojazdu – jak to zrobić?

Dodanie współwłaściciela pojazdu jest, z punktu widzenia prawa, dość proste, choć wymaga uregulowania pewnych kwestii. Można tego dokonać właściwie w czterech, bardzo prostych krokach:

Podstawą dopisania współwłaściciela auta, jest umowa kupna sprzedaży lub akt darowizny.

Tej drugiej czynności dokonuje się w przypadku darmowego przekazania części praw własności do auta, najczęściej na innego członka rodziny właściciela pojazdu. Dokument należy złożyć do wydziału komunikacji właściwego dla miejsca zamieszkania głównego właściciela.

W tym dokumencie należy zawrzeć: następujące informacje:

• datę i miejsce spisania aktu darowizny,
• dane obu stron (darczyńcy i obdarowanego) wraz z dokładnym określeniem stopnia pokrewieństwa,
• dane dotyczące pojazdu – marka, model, numer VIN, rok produkcji, numer rejestracyjny,
• procentowe rozdzielenie praw własności (np. darczyńca – 60%, obdarowany – 40%),
• oświadczenie darczyńcy o posiadaniu pełnych praw do pojazdu,
• informację potwierdzającą przyjęcie darowizny przez obdarowanego,
• podpisy obu stron umowy.

Sprawa wygląda nieco inaczej, jeśli nowy współwłaściciel pojazdu nie jest osobą spokrewnioną z głównym właścicielem. Wówczas należy przygotować stosowną umowę sprzedaży pojazdu, w której określa się część sprzedawanych do auta praw. Umowę należy przedłożyć w wydziale komunikacji.

Nie są to jedyne formalności, które muszą dopełnić współwłaściciele pojazdu – konieczne jest również uregulowanie kilku kwestii podatkowych.

Jeśli nowy współwłaściciel, który otrzymał część praw własności do pojazdu drogą darowizny), jest rodziną najbliższą (rodzic, ojczym/macocha, dziecko, teściowie), a sama darowizna samochodu nie przekracza kwoty 36 120 złotych, wówczas nie trzeba płacić podatku od czynności cywilnoprawnych.

W przypadku, gdy dopisywany współwłaściciel należy do tzw. grupy II (małżonkowie rodzeństwa, małżonków pasierbów czy rodzeństwo rodziców), zwalnia się go z konieczności płacenia podatków, o ile przekazywana część praw własności do auta, po przeliczeniu jego wartości, nie przekracza 27 090 złotych.

Jeśli nowy współwłaściciel nie należy do rodziny, obowiązkowo należy przygotować umowę sprzedaży pojazdu. Niestety, w tym przypadku nie ma możliwości uniknięcia zapłaty podatku, który wynosi 2% wartości umowy, podobnie w przypadku przekroczenia wyżej wymienionych kwot przy przekazaniu darowizny.

Bez względu na formę przekazania praw własności, każdy obdarowany lub kupujący ma obowiązek złożenia do Urzędu Skarbowego dokumentu: SD-Z2 (w przypadku darowizny) w ciągu 6 miesięcy od otrzymania praw własności, lub PCC-3 w ciągu 14 dni od zawarcia umowy kupna-sprzedaży.

Dopisanie współwłaściciela do dowodu rejestracyjnego – jak to zrobić?

Dodanie współwłaściciela do dowodu rejestracyjnego wymaga stawienia się obu osób w wydziale komunikacji, odpowiednim dla miejsca zamieszkania głównego posiadacza. Jeśli jeden z właścicieli pojazdu nie może stawić się na miejscu, powinien przygotować pełnomocnictwo (koszt jego złożenia to 17 złotych), w którym upoważnia i umożliwia drugiemu posiadaczowi pojazdu, podejmowanie decyzji w jego imieniu. Może również złożyć za niego dokumenty do rejestracji samochodu.

Przerejestrowanie samochodu wymaga nie tylko aktu darowizny lub umowy kupna sprzedaży, ale również:

• dowodu rejestracyjnego wraz z aktualnymi badaniami technicznymi,
• dowodów osobistych obu właścicieli,
• potwierdzenie zakupu polisy OC,
• karty pojazdu (jeśli została wydana).

Dopisanie współwłaściciela pojazdu do dowodu rejestracyjnego jest niezbędne do zgłoszenia tego faktu do ubezpieczyciela OC/AC.

Ubezpieczenie komunikacyjne – czy należy zgłosić dopisanie współwłaściciela pojazdu?

Zgodnie z obowiązującym prawem, właściciele pojazdów mechanicznych, muszą posiadać wykupione ubezpieczenie OC, (jest ono przypisane do konkretnego pojazdu, nie do konkretnej osoby), z którego można dochodzić ewentualnego odszkodowania, w razie spowodowania wypadku. 

Wielu doświadczonych kierowców, jeżdżących bezkolizyjnie, może spodziewać się dość dużych zniżek za bezszkodową jazdę. Niestety, w przypadku młodych kierowców, koszt zakupu ubezpieczenia może być sporym wydatkiem.

Nic więc dziwnego, że wiele osób decyduje się dopisać swoje dzieci bądź małżonków, jako współwłaścicieli pojazdu – dzięki takiemu rozwiązaniu, oni również uzyskują coraz większe zniżki na zakup polisy OC, mimo że na początku składki są o wiele wyższe niż normalnie.

Dopisania współwłaściciela pojazdu do ubezpieczenia należy dokonać maksymalnie 14 dni od przerejestrowania pojazdu.

Dopisanie współwłaściciela pojazdu a wypadek – kto ponosi konsekwencje?

Bez względu na to, kto kieruje samochodem, odszkodowanie za wypadek lub kolizję zawsze jest wypłacane z ubezpieczenia OC sprawcy zdarzenia. Jak już wspomniano wcześniej, jeśli pojazd ma więcej niż jednego właściciela, to w przypadku stłuczki bądź wypadku, stracą oni pewną część zniżek za składki.

Jeśli kierujący, który spowodował wypadek, nie został zgłoszony do ubezpieczenia, właściciel pojazdu może spodziewać się pisma od ubezpieczyciela z żądaniem wyrównania kosztu ponownie naliczonych składek (rzecz jasna, powiększonych o kwotę dopisania kierowcy do OC).

Jeśli pojazd nie ma wykupionego obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego, jego właściciele mogą spodziewać się bardzo poważnych konsekwencji. Po pierwsze, kara za brak OC na pewno zostanie nałożona na kierowcę przez Ubezpieczeniowy fundusz gwarancyjny.

Po drugie – będą musieli zwrócić do UFG wszystkie pieniądze, jakie ten wypłacił poszkodowanym w wypadku (wraz z odsetkami). Po trzecie – policja najprawdopodobniej nałoży na sprawcę mandat wraz z odpowiednią ilością punktów karnych, dopisanych do konta kierowcy.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Jak zgłosić współwłaściciela pojazdu?

Aby zgłosić współwłaściciela pojazdu, należy: 

• przygotować akt darowizny lub umowę kupna-sprzedaży samochodu, w celu przekazania części praw własności,
• zgłosić darowiznę lub sprzedaż do Urzędu Skarbowego,
• dodać współwłaściciela do dowodu rejestracyjnego auta,
• zgłosić współwłaściciela do ubezpieczenia OC.

Czy muszę zgłosić współwłaściciela do ubezpieczenia OC pojazdu?

Tak, jest to obowiązkowa procedura, której niedopełnienie może mieć konsekwencje finansowe w postaci żądania przez ubezpieczyciela zwiększenia składek (i dopłata do tych już uregulowanych), zwłaszcza jeśli współwłaściciel spowoduje wypadek lub kolizję drogową.

Czy mogę sprzedać pojazd bez zgody współwłaściciela?

Nie ma możliwości sprzedaży auta bez zgody i wiedzy jego współwłaściciela. Rzecz jasna, można sprzedać swoje „udziały” w samochodzie, ale nie oznacza to, że kupujący staje się jego posiadaczem. Do sprzedaży pojazdu wymagana jest zgoda i podpis obu stron transakcji. Wyjątkiem od tej zasady jest kwestia współwłasności małżeńskiej – zarówno mąż jak i żona, może sprzedać samochód bez wiedzy małżonka.

Źródła:
1. bip.poznan.pl

2. samorzad.gov.pl

3. warszawa19115.pl

4. bip.gliwice.eu