Umowa kupna sprzedaży samochodu - co powinna zawierać?

1. Czym jest umowa kupna-sprzedaży pojazdu?
2. Prawne kwestie umowy sprzedaży auta
3. Jakie dane powinna zawierać umowa?
4. Jakie dokumenty należy załączyć do umowy kupna-sprzedaży samochodu?
5. Współwłaściciel lub kilku nabywców przy transakcji sprzedaży pojazdu
6. Co trzeba zrobić po zawarciu umowy sprzedaży samochodu?
7. Umowa kupna-sprzedaży samochodu – 5 rad dla kupującego
8. FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czym jest umowa kupna-sprzedaży pojazdu?

Umowa kupna-sprzedaży to najbardziej rozpowszechniona forma zbywania i nabywania samochodu. Ustawodawca nie wymaga spisywania jej w określonej formie, jednak w przypadku umowy kupna-sprzedaży pojazdu istnieje pewien nieformalny wzór.

Działając według jego założeń, łatwo wyeliminować ewentualne pomyłki i braki wymaganych informacji. Dzięki temu obie strony powinny być zadowolone i pewne, że umowa kupna-sprzedaży samochodu nie posiada żadnych wadliwych zapisów.

Prawne kwestie umowy sprzedaży auta

Mimo że przepisy kodeksu cywilnego, a dokładnie artykuł 535. definiuje umowę kupna-sprzedaży jako formę przeniesienia własności rzeczy ze zbywcy na nabywcę, to nie wymagają zawarcia jej w formie pisemnej. Można więc stwierdzić, że warunki transakcji można ustalić ustnie.

Czy warto to robić? Raczej nie – mając udokumentowany fakt kupna bądź sprzedaży pojazdu można uniknąć wielu poważnych problemów, jak np. otrzymanie kary za brak OC w przypadku, gdy kupujący nie zarejestruje go na siebie, a okres ubezpieczenia się skończy.

Jeśli okaże się, że samochód jest zabezpieczeniem kredytu lub jest wzięty w leasing, to kupujący nie ma podstawy do roszczeń pieniężnych. W sądzie będzie to słowo przeciw słowu, a kupujący nie tylko nie ma możliwości przejęcia praw własności auta, ale może mieć problem z odzyskaniem pieniędzy.

Umowa kupna-sprzedaży samochodu, zawarta w formie pisemnej, jest jedyną możliwością na unieważnienie takiej transakcji i odzyskanie pieniędzy. Co ciekawe – w przeciwieństwie do towarzystwa ubezpieczeniowego, wydział komunikacji nie wymaga potwierdzenia sprzedaży czy nabycia w formie pisemnej.

Najczęściej jednak zakłady ubezpieczeniowe przegrywały w sądzie, jeśli udowodniono im, że poinformowano ich o zawarciu takiej transakcji w formie ustnej. Warto jednak wspomnieć, że skierowanie tego typu sprawy na drogę sądową to rzadkość.

W przypadku kupna i sprzedaży samochodu umowa powinna być przechowywana przez 3 lata od jej podpisania.

Jakie dane powinna zawierać umowa?

Umowa kupna-sprzedaży samochodu nie ma formalnych wymagań co do formy – może zostać spisana odręcznie, na zwykłej kartce papieru. Rzecz jasna, im bardziej przejrzysta i szczegółowa będzie, tym lepiej dla obu stron transakcji.

1. Informacje dotyczące zawarcia umowy kupna-sprzedaży samochodu
   Data, miejsce oraz godzina zawarcia transakcji.
   O ile kwestia dwóch pierwszych informacji nie budzi wątpliwości, o tyle godzina może budzić lekkie zaskoczenie. Jest to istotne z punktu widzenia sprzedawcy – warto wpisać dokładny czas podpisania kontraktu, aby wyeliminować możliwość otrzymania kary mandatu za prędkość np. ze zdjęcia z fotoradaru. kupujący może popełnić takie wykroczenie, ale przypisanie grzywny i punktów karnych do konkretnej osoby może być trudne.
2. Dane obu stron
   Obowiązkowym punktem każdej umowy kupna i sprzedaży jest podanie informacji, dotyczących jej stron. W przypadku umowy między dwiema osobami fizycznymi wymagane będzie podanie ich danych osobowych tj.

• imiona i nazwiska oraz miejsca zamieszkania,
• numery PESEL,
• serie i numery dowodów osobistych lub innych dokumentów tożsamości, którymi identyfikują się sprzedawca(y) oraz kupujący.

Jeśli jedną ze stron umowy jest podmiot gospodarczy, w dokumencie należy zawrzeć informacje takie jak:

• nazwa podmiotu gospodarczego,
• adres siedziby firmy,
• numer NIP,
• numer wpisu do KRS oraz REGON,
• sąd rejonowy podmiotu,
• imię i nazwisko osoby reprezentującej firmę i podpisującej w jej imieniu umowę.

3. Szczegółowy opis pojazdu

W tym podpunkcie należy zawrzeć wszystkie informacje dotyczące samochodu, który jest przedmiotem transakcji:

• numer VIN (ang. vehicle identification number) – jest to numer identyfikacyjny pojazdu. Kod umieszczony na elementach nadwozia lub tabliczce znamionowej jest przypisany indywidualnie do każdego samochodu. Numer VIN z pojazdu musi zgadzać się z tym w dowodzie rejestracyjnym.
• marka i model samochodu oraz rok jego produkcji,
• kolor oraz przebieg – kolor jest potrzebny do identyfikacji pojazdu. W przypadku przebiegu musi być on zgodny ze stanem faktycznym – cofanie licznika jest przestępstwem,
• numer rejestracyjny i numer karty pojazdu,
• wszelkie usterki auta – jeśli pojazd ma drobne wady mechaniczne, należy załączyć odpowiedni zapis w umowie. W przypadku większych zniszczeń warto spisać umowę kupna-sprzedaży uszkodzonego auta.

4. Warunki spełnienia umowy

Ten podpunkt mówi o cenie i formie przekazania pieniędzy za zakup samochodu. Dodatkowo należy zawrzeć informację o tym, kto wniesie opłatę skarbową za transakcję – jeśli umowa dotyczy dwóch osób prywatnych, wówczas obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych spada na kupującego.

Gdy jedną ze stron umowy kupna-sprzedaży pojazdu jest podmiot gospodarczy i jest on płatnikiem VAT, to druga strona nie musi wpłacać należności do Urzędu Skarbowego.

5. Ilość egzemplarzy oraz dodatkowe zasady

Kolejnym zapisem, który powinien znaleźć się w umowie kupna-sprzedaży samochodu jest oświadczenie o spisaniu jej w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Standardową praktyką, jest również dodanie zapisu, który mówi o tym, że wszystkie zasady, których nie reguluje umowa, ustalone są w kodeksie cywilnym.

6. Podpisy

Na każdym z nich strony powinny złożyć swój odręczny podpis. Jeśli stroną jest osoba prawna lub podmiot gospodarczy, podpis składa osoba upoważniona do sprzedaży mienia.

Jakie dokumenty należy załączyć do umowy kupna-sprzedaży samochodu?

Bardzo ważnym elementem dla sprzedającego pojazd jest oświadczenie kupującego o zaznajomieniu się ze stanem technicznym. Eliminuje to ewentualne roszczenia z tytułu uszkodzeń powstałych już po zawarciu transakcji – kupujący nie może uznać, że zatajono wady związane z pojazdem.

Kolejnym dokumentem, który należy załączyć do umowy kupna-sprzedaży samochodu, jest ważna polisa OC. Sprzedawca ma też obowiązek przekazać kupującemu kartę pojazdu oraz dowód rejestracyjny. Ostatni numer rejestracyjny w dowodzie powinien pokrywać się z tym, który widnieje w umowie kupna samochodu. Jest to o tyle ważne, że bez tych dokumentów, zarejestrowanie auta przez kupującego jest niemożliwe.

Współwłaściciel lub kilku nabywców przy transakcji sprzedaży pojazdu

Jeśli właścicielem lub nabywcą auta jest więcej niż jedna osoba, wystarczy odpowiednio zmodyfikować zapisy w umowie dodać dane współwłaścicieli lub nabywców. Konieczne będzie zwiększenie ilości jednobrzmiących egzemplarzy umowy kupna-sprzedaży pojazdu. Oczywiście, wszyscy muszą podpisać kopie, których dane zostaną wyszczególnione w kontrakcie – w przeciwnym przypadku będzie on nieważny.

W przypadku większej ilości kupujących sprzedawca (lub sprzedawcy) powinni zażądać od każdego z nich oświadczenia o stanie technicznym pojazdu. Konieczne będzie również zgłoszenie przyszłych posiadaczy do ubezpieczenia komunikacyjnego, bez względu na powinowactwo lub stopień pokrewieństwa.

Wszyscy nabywcy mają też obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. W tym celu muszą złożyć w odpowiednim dla swojego miejsca zamieszkania, Urzędzie Skarbowym, oświadczenia PCC 3A.

Co ważne – w przypadku zaniżonej wartości pojazdu, urzędnicy określą jego wartość handlową i to od niej naliczą podatek. Wynosi on 2 proc. ceny rynkowej pojazdu.

Co trzeba zrobić po zawarciu umowy sprzedaży samochodu?

Podobnie jak kupujący, tak i sprzedający ma obowiązki związane ze zbyciem pojazdu. Pierwszym z nich jest zgłoszenie sprzedaży samochodu do ubezpieczyciela.

Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK jasno określa, w jakim czasie należy to zrobić – sprzedający ma na to 14 dni. Po tym czasie ubezpieczyciel może żądać od niego kolejnej zapłaty za polisę OC. Niestety, od żądania od zapłaty nie ma odwołania, chyba że zostanie udowodnione poinformowanie towarzystwa ubezpieczeniowego o sprzedaży pojazdu.

Artykuł 78. kodeksu drogowego narzuca sprzedawcy obowiązek poinformowania Wydziału Komunikacji, w którym pojazd został zarejestrowany. Musi to zrobić w ciągu 30 dni od podpisania umowy kupna-sprzedaży samochodu – w przeciwnym wypadku otrzyma karę grzywny w wysokości od 200 do 1000 zł. Co ważne, można tego dokonać przez Internet – wystarczy znaleźć na stronie rządowej zakładkę o nazwie „Zgłoś zbycie lub kupno pojazdu”.

5 rad dla kupującego samochód

Podczas całego przebiegu transakcji warto kierować się pewnymi sposobami, aby wykluczyć możliwość straty pieniędzy. Oto pięć rad, jak uniknąć złego zakupu i kłopotów związanych z zakupem samochodu:

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Co trzeba zawrzeć w umowie kupna-sprzedaży samochodu?

Standardowa umowa kupna-sprzedaży pojazdu powinna zawierać dane obu stron, informację o miejscu, dacie i godzinie zawarcia umowy, szczegółowy opis pojazdu i warunki spełnienia umowy. Obowiązkowo musi zostać podpisana przez wszystkie osoby wymienione na umowie.

Umowa sprzedaży samochodu – jakie obowiązki ma sprzedawca?

1. Przekazanie dokumentów i informacji kupującemu – aby przeniesienie praw własności było w pełni legalne, konieczne będzie przekazanie kupującemu informacji dotyczących historii pojazdu oraz ubezpieczenia (i ewentualnej cesji). Dodatkowo sprzedający musi przekazać nabywcy dowód rejestracyjny, kartę pojazdu oraz odpis z polisy OC.
2. Poinformowanie ubezpieczyciela o sprzedaży – należy to zrobić w ciągu 14 dni od daty zawarcia umowy kupna-sprzedaży samochodu. W przeciwnym wypadku ubezpieczyciel może zażądać zapłaty za składkę.
3. Informacja do wydziału komunikacji – sprzedający musi zrobić to w ciągu 30 dni od sprzedaży.

Umowa kupna-sprzedaży samochodu – na co zwrócić uwagę będąc kupującym?

Przed zawarciem umowy kupna i sprzedaży samochodu warto sprawdzić, czy posiada ona wszystkie obowiązkowe zapisy. Należy dokonać też szczegółowych oględzin pojazdu oraz upewnić się, że nie posiada on żadnych ukrytych wad prawnych.

Ile czasu ma kupujący na przerejestrowanie auta?

Kupujący musi w ciągu 30 dni udać się do wydziału komunikacji, w celu przerejestrowania pojazdu na siebie. Jeśli tego nie zrobi, może spodziewać się kary od 200 do 1000 złotych.

Umowa kupna-sprzedaży samochodu – kto płaci podatek?

W przypadku umów kupna samochodu zawieranych między dwiema (lub więcej) osobami prywatnymi, obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, w wysokości 2 proc. wartości rynkowej pojazdu, spada na kupującego. Jeśli sprzedawcą jest podmiot gospodarczy, wówczas to on odprowadza podatek VAT od transakcji.