Umowa kupna sprzedaży samochodu - co powinna zawierać?

Umowa kupna-sprzedaży samochodu jest umową cywilnoprawną, w której przedmiotem transakcji jest prawo własności pojazdu. Sprawdź, jak spisać ten dokument, co powinien zawierać i na jakiej podstawie prawnej się opiera. Dowiedz się też, jakie obowiązki mają obie strony transakcji, zarówno przed jak i po podpisaniu pisma.

Czym jest umowa kupna-sprzedaży pojazdu?

Umowa kupna-sprzedaży samochodu to rodzaj zawierania transakcji, dotyczącej samochodu. Ustawodawca nie wymaga konkretnej formy przeniesienia praw własności do pojazdu, choć w ciągu lat wypracowano pewien wzór pisemnej umowy, który zawiera wszystkie ważne informacje.

Transakcja sprzedaży auta może zostać zawarta zarówno ustnie, jak i pisemnie. Ze względu na konieczność przedstawienia dowodu zawarcia umowy w niektórych Urzędach, np. przy zgłoszeniu sprzedaży auta. Warto jednak przyjąć, że wymaganą formy zawarcia umowy kupna sprzedaży auta jest podpisany przez obie strony dokument.

Umowa sprzedaży samochodu a prawo

Zgodnie z artykułem 535. kodeksu cywilnego, umowa kupna sprzedaży jest formą przeniesienia własności pojazdu ze zbywcy, na nabywcę:

§ 1. Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

art. 535 kodeksu cywilnego, źr. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-cywilny-16785996/art-535

Jak widać, przepis nie reguluje tego, czy umowa musi zostać sporządzona w formie pisemnej, czy ustnej.

Czy warto to robić? Zdecydowanie nie. Posiadając akt kupna sprzedaży samochodu, można uniknąć wielu poważnych problemów, jak np. otrzymanie kary za brak OC w przypadku, gdy kupujący nie zarejestruje go na siebie, a okres ubezpieczenia się skończy.

Problem może się pojawić również w przypadku, gdy okaże się, że samochód jest zabezpieczeniem kredytu lub wzięto go w leasing. Kupujący nie ma wówczas podstawy do dochodzenia swoich roszczeń na drodze sądowej. Bez konkretnych dowodów, wygranie sprawy sądowej jest praktycznie niemożliwe.

Umowa kupna-sprzedaży samochodu, zawarta w formie pisemnej, jest jedyną szansą na odzyskanie pieniędzy. W przypadku kupna i sprzedaży samochodu umowa powinna być przechowywana przez 3 lata od jej podpisania.

Co powinna zawierać umowa kupna-sprzedaży samochodu?

Umowa kupna-sprzedaży samochodu nie ma formalnych wymagań co do formy – może zostać spisana odręcznie, na zwykłej kartce papieru. Rzecz jasna, im bardziej przejrzysta i szczegółowa będzie, tym lepiej dla obu stron transakcji.

Akt sprzedaży samochodu powinna zawierać następujące informacje:

1. Data i miejsce zawarcia umowy,
2. Dane osobowe obu stron
3. Szczegółowy opis pojazdu, w tym Numer VIN, kolor, markę, model oraz przebieg samochodu, wraz z numerem rejestracyjnym i opisanymi wszystkimi wadami technicznymi pojazdu.
4. Warunki spełnienia umowy, czyli cena i forma przekazania pieniędzy, wraz z informacją o tym, która ze stron wnosi opłatę skarbową za sprzedaż i kupno samochodu.
5. Dodatkowe zapisy oraz informacje o ilości kopii umowy.
6. Podpisy obu stron.

Umowa kupna-sprzedaży samochodu – dokumenty i załączniki

Do umowy na sprzedaż samochodu, należy dołączyć oświadczenie kupującego, potwierdzające zaznajomienie się ze stanem technicznym pojazdu. Uniemożliwia to kupującemu podniesienie roszczeń z tytułu zatajenia konkretnych uszkodzeń, a z drugiej strony zabezpiecza go przed ewentualnymi ukrytymi wadami technicznymi auta.

Równie istotnym dokumentem, który musi zostać załączony do umowy kupna-sprzedaży samochodu jest ważna polisa OC. Sprzedający musi przekazać dowód rejestracyjny, bez którego przerejestrowanie samochodu jest niemożliwe.

Jak wygląda umowa kupna-sprzedaży samochodu w przypadku, gdy  właścicieli, lub nabywców jest kilku?

Jeśli właścicielem, lub nabywcą auta jest więcej niż jedna osoba, do umowy wystarczy dodać dane współwłaścicieli lub nabywców. Konieczne będzie również  zwiększenie ilości jednobrzmiących egzemplarzy umowy. Aby umowa została uznana za ważną, każda osoba, która została wymieniona w umowie, musi podpisać dokument.

W przypadku większej ilości kupujących sprzedawca (lub sprzedawcy) powinni zażądać od każdego z nich oświadczenia o stanie technicznym pojazdu. Konieczne będzie również zgłoszenie przyszłych posiadaczy do ubezpieczenia komunikacyjnego, bez względu na powinowactwo lub stopień pokrewieństwa.

Wszyscy nabywcy mają też obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. W tym celu muszą złożyć w odpowiednim dla swojego miejsca zamieszkania, Urzędzie Skarbowym, oświadczenia PCC 3A.

Co ważne – w przypadku zaniżonej wartości pojazdu, urzędnicy określą jego wartość handlową i to od niej naliczą podatek. Wynosi on 2 proc. ceny rynkowej pojazdu.

Jakie są obowiązki sprzedającego samochód?

Do obowiązków osoby, sprzedającej samochód należy przede wszystkim zgłoszenie sprzedaży samochodu do ubezpieczyciela. Termin, w jakim należy to zrobić, przewiduje art. 32 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK:

Posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu, jest obowiązany do przekazania posiadaczowi, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu, potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz do powiadomienia na piśmie zakładu ubezpieczeń, w terminie 14 dni od dnia przeniesienia prawa własności pojazdu, o fakcie przeniesienia prawa własności tego pojazdu i o danych posiadacza, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu.

art. 32 ust. 1. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurem Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, źr. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/ubezpieczenia-obowiazkowe-ubezpieczeniowy-fundusz-gwarancyjny-i-17041156/art-32

W przypadku, gdy sprzedawca nie dopilnuje obowiązku poinformowania ubezpieczyciela o zbyciu pojazdu, może dojść do sytuacji, w której konieczne będzie opłacenie składki OC za sprzedany już pojazd.

Innym obowiązkiem sprzedającego samochód jest poinformowanie Wydziału Komunikacji o tym fakcie. Należy tego dokonać w ciągu 30 dni od momentu podpisania umowy kupna-sprzedaży samochodu. W przeciwnym przypadku sprzedający naraża się na karę grzywny wynoszącą od 200 do nawet 1000 złotych. Stanowi o tym art. 78 ustawy Prawo o Ruchu drogowym:

Właściciel pojazdu zarejestrowanego jest obowiązany zawiadomić w terminie nieprzekraczającym 30 dni starostę o:
1) nabyciu lub zbyciu pojazdu;
2) zmianie stanu faktycznego wymagającej zmiany danych zamieszczonych w dowodzie rejestracyjnym.

art. 78, ust. 2 ustawy Prawo o Ruchu Drogowym, źr. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-o-ruchu-drogowym-16798732/art-78

Podsumowanie

• Umowa kupna-sprzedaży samochodu może być zawarta w dowolnej formie, ale najlepiej spisać ją w formie pisemnej, aby mieć dowód transakcji.
• Pisemna forma umowy kupna-sprzedaży samochodu, jest dowodem transakcji i daje kupującemu większe możliwości dochodzenia swoich praw w przypadku problemów ze stanem technicznym pojazdu, lub kłopotami natury prawnej.
• Umowa kupna-sprzedaży pojazdu powinna zawierać dane obu stron umowy, informacje na temat auta, cenę oraz dane dotyczące kopii umowy i kwestii podatkowych, oraz podpisy wszystkich osób, wyszczególnionych na umowie.
• Do umowy kupna-sprzedaży samochodu, należy załączyć oświadczenie kupującego o zaznajomieniu się ze stanem technicznym oraz dowód rejestracyjny pojazdu.