Klauzule abuzywne w umowach kredytowych – zagrożenia dla kredytobiorcy

Jeśli bank próbował zyskać Twoim kosztem, stosując klauzule abuzywne, masz okazję unieważnić swój kredyt. To oznacza oddanie wyłącznie pożyczonej kwoty – bez odsetek i innych kosztów prowadzenia umowy. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czym są niedozwolone postanowienia umowne i jak w najprostszy sposób prześwietlić swoją umowę pod kątem wadliwych przepisów.

Czym są klauzule abuzywne?

Klauzule abuzywne, czyli niedozwolone postanowienia umowne, to zapisy w umowie, które nie zostały przedstawione konsumentowi, a są dla niego zdecydowanie niekorzystne i prowadzą do ograniczenia jego praw lub konieczności zapłaty większej kwoty zawartej np. w kosztach prowadzenia kredytu.

Wykrycie w podpisanej umowie zapisów abuzywnych może być podstawą do odstąpienia od umowy kredytowej (do 14 dni od podpisania) lub sądowego unieważnienia umowy.

Jaki wpływ mają klauzule abuzywne na umowy kredytowe?

Występowanie klauzul abuzywnych w umowie jest bardzo niekorzystne dla kredytobiorców. Ich występowanie najczęściej oznacza ograniczenie prawa klienta instytucji finansowej bądź też konieczność zwrotu większej kwoty, aniżeli mogłoby to wynikać z początkowych ustaleń z bankiem czy firmą pożyczkową.

Skala szkodliwości takich zapisów może być różna. Za abuzywne uznawane przez UOKiK były paragrafy mówiące np. o uznaniu wysłanego listu za doręczony po określonym czasie od nadania, zapisy wskazujące, w którym sądzie powinny odbywać się rozprawy w przypadku sporu między stronami, czy tak oczywiste naruszenia, jak możliwość zmiany stawek prowizji w trakcie trwania umowy.

Jakie cechy posiada klauzula abuzywna?

W gąszczu przepisów i ustaleń pisanych trudnym do zrozumienia językiem, instytucje finansowe często zapominają, że jednym z podstawowych praw konsumenta jest prawo do jasnej i zrozumiałej informacji.

Co sprawia, że zapis umowy uznawany jest za abuzywny:

• treść zapisu jest szkodliwa dla interesów konsumenta,
• sama treść jest trudna do zrozumienia,
• przedstawiony punkt umowy skutkuje,
• można uznać, że w przypadku umowy kredytowej, bank ma lepszą pozycję negocjacyjną od kredytobiorcy.

Jak znaleźć klauzule abuzywne w swojej umowie kredytowej?

Nie ma innego sposobu na znalezienie klauzuli abuzywnych w swojej umowie niż skrupulatne analizowanie podpisanego dokumentu punkt po punkcie, paragraf po paragrafie.

Samodzielne szukanie klauzul abuzywnych w podpisanej umowie przez osobę, która na co dzień nie zajmuje się sprawami finansowymi, ani nie analizuje umów, może być bardzo czasochłonne, ale przede wszystkim nieskuteczne.

Przy poszukiwaniach warto skorzystać z rejestru klauzul niedozwolonych, prowadzonego przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Na stronie internetowej UOKiK można znaleźć wykaz orzeczeń, który doprowadził do uznania poszczególnych zapisów za abuzywne. Jeśli znajdziesz te paragrafy, możesz ubiegać się nawet o unieważnienie umowy kredytowej.

Najszybszy sposób na analizę umowy kredytowej pod kątem występowania klauzul abuzywnych

Nie musisz wydawać tysięcy złotych na adwokata lub radcę prawnego, żeby otrzymać kompleksową analizę swojej umowy pod kątem znalezienia klauzul abuzywnych.

Wystarczy, że prześlesz swoje dokumenty do Helpfind, a zespół specjalistów bezpłatnie przeanalizuje treść Twojej umowy.

Na takim rozwiązaniu możesz tylko zyskać – my zajmiemy się Twoją sprawą za darmo, a następnie, jeśli pojawią się błędy, przedstawimy ofertę. Zaproponujemy konkretną kwotę, która w ciągu kilku dni trafi na Twoje konto w zamian za prawo do wierzytelności. W ten sposób oszczędzisz czas i pieniądze.

Co kredytobiorca może zrobić po znalezieniu klauzuli abuzywnej w swojej umowie?

Możesz zająć się sprawą samodzielnie, albo zgłosić się do Helpfind. Mamy wieloletnie doświadczenie w skutecznej walce o prawa kredytobiorców, u których znaleźliśmy klauzule abuzywne w ich dokumentach.

Jeśli sprawa będzie bardzo poważna i w znaczny sposób wpływa na wysokość rat kredytu, możliwe jest unieważnienie umowy kredytowej. W przypadku kredytu konsumenckiego mowa o zastosowaniu mechanizmu sankcji kredytu darmowego.

Zgodnie z wyrokami Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Sądu Najwyższego w Polsce, posiadacze kredytów frankowych są na bardzo dobrej pozycji do roszczenia sobie praw do zwrotu wszystkich kosztów kredytowych, kwot nadpłaty oraz odsetek, bowiem większość umów posiadała zapisy godzące w interes klientów.

Przykłady klauzul abuzywnych w umowach kredytowych

Na pierwszy rzut oka klauzula abuzywna nie różni się niczym w swojej konstrukcji od innych, licznych klauzul i warunków zawartych w umowie kredytowej. Konieczna jest dokładna analiza treści.

Zdarzają się przypadki, że rozpoznać klauzule abuzywne wcale nie jest trudno. Tak jest w przypadku zapisów, jak ten prezentowany poniżej, który znalazł się w umowie Krakowskiego Banku Spółdzielczego. W takich przypadkach kluczowa jest jednak uwaga w kontekście analizy dokumentu, bo przedstawiciel banku nie koncentrował się na tym punkcie w przedstawianiu warunków zawarcia umowy.

Klienci instytucji finansowych w Polsce są coraz bardziej świadomi, banki narażone są na liczne pozwy, dlatego w umowach znajduje się coraz mniej klauzul abuzywnych. Jednak w przypadkach kredytów frankowych o zwrot kosztów i zapłaconych odsetek można domagać się nawet 10 lat po zamknięciu pożyczki, dlatego warto nawet po latach wrócić do starego dokumentu.

Czy klauzule abuzywne występowały albo występują w kredytach frankowych?

Tak, klauzule abuzywne można było znaleźć w umowach kredytowych we frankach szwajcarskich, co stało się podstawą do wytoczenia tysięcy spraw przez kredytobiorców bankom, w których zaciągnęli pożyczki.

W 2024 roku zdecydowana większość spraw sądowych kończyła się wyrokiem korzystnym dla kredytobiorców. Sprawy sądowe o tej tematyce trwają już od wielu lat, dlatego orzecznictwo zostało już ugruntowane. Przy korzystnych dla konsumentów wyrokach TSUE i Sądu Najwyższego, tylko w marginalnych przypadkach roszczenia klientów są oddalane.

Minusem przy tego typu sprawach jest czas oczekiwania na końcowy werdykt. Proces zwykle 2 do 3 lat łącznie z apelacją, jednak przy dążeniu do unieważniania umowy, warto poświęcić ten czas.

Czy klauzule abuzywne występowały albo występują w kredytach konsumenckich?

W konsumenckich kredytach gotówkowych również można napotkać na klauzule abuzywne uderzające w interes kredytobiorców.

Schemat działania jest podobny jak w przypadku kredytów frankowych – sprawę należy rozwiązać polubownie, ale jeśli bank nie przyzna się do potencjalnie nieuczciwych praktyk, wówczas sprawa może trafić do sądu.

Kredytobiorcy w Polsce są chronieni Ustawą o kredycie konsumenckim, a szczególnie jej art. 45, mówiącym o sankcji kredytu darmowego. To kara dla banku za niedozwolone postanowienia umowne w umowach kredytowych, które skutkują uznaniem umowy za nieważną. W związku z tym kredytobiorca musi oddać wyłącznie pożyczoną kwotę, bez odsetek i innych kosztów. Rozwiązanie zyskuje na popularności w Polsce.

Klauzula abuzywna – definicja prawna i jej zastosowanie. Czym jest katalog klauzul niedozwolonych?

Istnieje szereg przesłanek, które pozwalają na uznanie zapisu w umowie za abuzywny. Warunki i wytyczne są zapisane w Kodeksie Cywilnym, a konkretnie w artykule 385 mówiącym o katalogu klauzul niedozwolonych.

Zapis nie musi znajdować się w rejestrze UOKiK, aby zostać uznany za abuzywny, jeśli spełnia kryteria przedstawione w poniżej prezentowanym opisie.

Najczęściej zadawane pytania

Jakie banki stosowały klauzule abuzywne?

Niestety dla kredytobiorców, w rejestrze klauzul niedozwolonych UOKiK znajdują się przykłady zapisów, które można było znaleźć u większości polskich banków. Wśród nich są między innymi mBank, Bank Millenium, Getin Bank, Bank BPH, PKO Bank Polski czy Alior Bank. To pokazuje, że posiadając kredyt, istnieje duża szansa na znalezienie zapisów abuzywnych.

Gdzie zgłosić klauzule abuzywne?

Jeśli uważasz, że instytucja finansowa zastosowała klauzulę abuzywną, której nie ma w rejestrze UOKiK, możesz zgłosić ją do tego organu i poprosić o zajęcie się sprawą.