Sprawca wypadku nie jest właścicielem pojazdu – co robić?

Codziennie na drogach dochodzi do wielu stłuczek, wśród których zdarzają się takie, gdy sprawca wypadku nie jest właścicielem pojazdu. Choć pożyczenie pojazdu nie jest zabronione przez prawo, jazda nie swoim samochodem może się wiązać z problemami, które ciężko przewidzieć. Co robić w sytuacji, gdy sprawca kolizji tylko kieruje pojazdem mechanicznym, ale nie jest jego właścicielem? Czy właściciel pożyczonego auta może domagać się od kierowcy wyrównania utraconych zniżek?

Jazda nie swoim samochodem a polisa OC

Planując jazdę nie swoim samochodem, należy najpierw sprawdzić, czy posiada on ważne ubezpieczenie komunikacyjne. Obowiązek posiadania polisy OC narzuca ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych z dnia 22 maja 2003 roku. Zabezpieczenie to ma na celu ewentualną wypłatę odszkodowań za szkody spowodowane pojazdem.

Jazda nie swoim samochodem – sprawdź polisę OC. Jak to zrobić?

Istnieją trzy możliwości:

1. Zapytać właściciela pojazdu – to najprostszy sposób na zdobycie wiadomości o obowiązkowym ubezpieczeniu. Jeśli posiadacz samochodu z jakiegoś powodu odmawia podania informacji, wówczas trzeba rozejrzeć się za alternatywą.
2. Sprawdzić OC w CEPiK – Centralna Ewidencja Kierowców i Pojazdów umożliwia wyszukanie informacji na temat polisy OC pojazdu. Konieczne jednak będzie uzyskanie numeru rejestracyjnego, numeru VIN oraz daty pierwszej rejestracji pojazdu.
3. Sprawdzić OC na stronie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego – UFG jest instytucją, która została powołana w celu pomocy ofiarom wypadków i kolizji, w których sprawca nie posiada ważnego ubezpieczenia komunikacyjnego. Oczywiście organ ten ma dostęp do historii wszystkich samochodów poruszających się po drodze. Nie ma znaczenia to, czy jest to auto po kolizji, czy nowe. Dzięki temu każdy zainteresowany może sprawdzić na stronie internetowej Funduszu, czy pojazd posiada ważne ubezpieczenie OC – wystarczy podać numer rejestracyjny lub numer VIN samochodu.

Sprawca wypadku nie jest właścicielem pojazdu – z czym wiąże się brak polisy OC?

Brak wykupionego ubezpieczenia wiąże się z konsekwencjami karnymi, zarówno dla sprawcy wypadku, który nie jest właścicielem pojazdu, jak i prawnego posiadacza auta. W skrajnych przypadkach konsekwencją może być nawet konieczność wypłacenia ogromnych odszkodowań i odpowiedzialność karna.

Wiele zależy od rodzaju pojazdu i czasu, w którym nie posiadał on obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego. W przypadku samochodów kara za brak OC może wynieść od 1440 do nawet 6020 złotych. Sprawca wypadku, który nie jest właścicielem pojazdu, może też się spodziewać dodatkowych sankcji w wysokości 6 punktów karnych i 50 złotych mandatu. Co ważne, policja odholuje też samochód na parking depozytowy, więc dalsza jazda takim pojazdem nie jest możliwa.

Jakie konsekwencje przewiduje prawo za pożyczenie pojazdu i spowodowanie nim kolizji?

Pożyczenie pojazdu to czyn, którego polskie prawo nie zabrania – w żadnym z obowiązujących przepisów nie widnieje zapis, który zakazywałby takich praktyk czy nakładał kary grzywny za użyczenie auta.

Jazda nie swoim samochodem powinna zmuszać kierowcę do szczególnej ostrożności i uwagi, ponieważ odpowiedzialność prawną za spowodowanie kolizji pożyczonym samochodem ponosi on sam. Co prawda, ubezpieczenie OC pojazdu pokryje koszty związane z eliminacją skutków kolizji, przez co wypłatą odszkodowania zostanie obciążony właściciel pojazdu, ale mandat oraz punkty karne otrzymuje kierowca, a przy poważniejszych wypadkach i katastrofie w ruchu lądowym, może dojść nawet do aresztowania i założenia sprawy karnej.

Jeśli sprawca wypadku, który nie jest właścicielem pojazdu, był pod działaniem środków odurzających, odpowiedzialność prawna za zdarzenie spada niego. Konsekwencją jest zwykle zatrzymanie prawa jazdy, nałożenie wysokiego mandatu i założenie sprawy karnej.

Artykuł 96. kodeksu wykroczeń przewiduje też karę grzywny dla osoby, która z pełną świadomością swojego czynu, udostępniła pojazd osobie znajdującej się pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających.

Kiedy odpowiedzialność jest wspólna, jeśli sprawca wypadku nie jest właścicielem pojazdu?

Jedynym przypadkiem, w którym kierowca samochodu oraz jego właściciel są zobowiązani do wspólnej wypłaty odszkodowania, jest sytuacja, w której pojazd nie ma ubezpieczenia komunikacyjnego.

Jeśli pożyczony pojazd nie posiada wykupionej polisy OC, a spowodowano nim wypadek lub kolizję, UFG wypłaci należne odszkodowanie ofiarom zdarzenia, ale sam wyciągnie konsekwencje od posiadacza pojazdu oraz kierującego nim.

Kierowca czy właściciel pojazdu – kto traci zniżki OC?

Odszkodowanie dla ofiar zdarzenia wypłaca się z ubezpieczenia OC pojazdu pomimo tego, że to kierujący pojazdem odpowiada prawnie za spowodowanie kolizji lub wypadku. W takiej sytuacji istotna jest odpowiedź, kto traci zniżki OC – kierowca czy właściciel?

Kolizja spowodowana przez osobę, która kieruje samochodem, sprawia, że koszt zakupu polisy OC przez właściciela będzie w przyszłości większy niż przed zdarzeniem, głównie z powodu utraty zniżek.

W sprawie uregulowania różnicy w wysokości składek sprzed i po wypadku warto spróbować porozumieć się w sposób polubowny. Utrata zniżek po spowodowaniu kolizji to konsekwencja działań kierowcy. Z racji tego powinien on zrekompensować swój błąd i zwrócić właścicielowi pojazdu równowartość utraty zniżek.

Jeśli polubowne rozwiązanie sprawy nie wchodzi w grę, właściciel pojazdu może wystąpić na drogę sądową i tam dochodzić swoich roszczeń. W postępowaniu cywilnym sąd może przychylić się do wniosku właściciela i nakazać kierowcy uregulowanie różnicy pomiędzy składką OC sprzed i po zdarzeniu, choć nie jest to gwarantowane.

Podsumowanie

• Pożyczanie samochodu nie jest czynnością zabronioną i ustawodawca nie przewiduje dla kierowcy i właściciela jakiś negatywnych konsekwencji prawnych. Nie zwalnia to jednak obu stron z zaopatrzenia pojazdu w ubezpieczenie OC, którego wykupienie jest obowiązkowe.
• Za brak ubezpieczenia OC odpowiada zarówno kierowca, jak i właściciel pożyczonego pojazdu. Kara za brak polisy jest zależna od rodzaju pojazdu oraz długości czasu, w którym auto bądź motocykl nie miały wykupionej polisy OC. Kara może wynieść nawet 6020 złotych!
• Odszkodowanie dla poszkodowanych w wypadku lub kolizji wypłacane jest z polisy OC pojazdu, co zwykle wiąże się ze stratą zniżek dla jego właściciela. Może on wówczas polubownie załatwić sprawę i uzyskać wyrównanie kosztów wykupienia polisy OC lub skierować sprawę o wyrównanie różnicy w opłacie na drogę sądową.
• Jeśli pojazd sprawcy wypadku nie posiada wykupionej polisy OC, odszkodowanie wypłaca Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Rzecz jasna, instytucja będzie domagać się spłaty tego zobowiązania, a odpowiedzialność za oddanie pieniędzy spada zarówno na kierowcę, jak i na właściciela pojazdu.