Podatek PCC – ile wynosi, jak obliczyć, kiedy i gdzie zapłacić

Brak zapłaty podatku PCC od czynności cywilnoprawnych może kosztować nawet 93 tysiące złotych! Dowiedz się, na kim ciąży obowiązek uregulowania należności, ile czasu masz na dokonanie przelewu i w jaki sposób zgłosić zaistniałą sytuację do urzędu skarbowego.

Czym jest podatek PCC?

Podatek PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych) to należność podatkowa wynikająca z ustawy, która zobowiązuje do zapłaty po dokonaniu wymienionych czynności prawnych. Zaliczają się do nich między innymi sprzedaż (za kwotę powyżej 1000 złotych), darowizna lub zamiana przedmiotów.

Ustawa o podatku PCC ściśle określa jego wysokość w zależności od wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej oraz jej rodzaju. Jednocześnie wskazuje zakres opodatkowania czy sytuacje, w których istnieje możliwość zwolnienia z konieczności zapłaty podatku.

Jakie transakcje są objęte podatkiem PCC?

Ustawa o podatku PCC jasno pokazuje, które transakcje, umowy czy czynności cywilnoprawne są objęte koniecznością uiszczenia podatku. Warto dokładnie prześledzić informacje, które mogą doprowadzić do zwolnienia z konieczności zapłaty.

Od jakich umów należy zapłacić podatek PCC:

• umowa sprzedaży (np. umowa sprzedaży samochodu, umowa sprzedaży mieszkania),
• umowa zamiany rzeczy lub praw majątkowych,
• umowa pożyczki pieniędzy,
• fakt zawarcia umowy pożyczki rzeczy (określony gatunek)
• umowa darowizny,
• umowa dożywocia,
• umowa o zniesienie współwłasności,
• umowa spadku,
• umowa spółki,
• umowa ustanowienia hipoteki,
• umowa postanowienia odpłatnego użytkowania (w tym użytkowania nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności),
• umowa depozytu nieprawidłowego.

Kiedy należy zapłacić podatek PCC?

Termin płatności podatku od czynności cywilnoprawnych to 14 dni od momentu, gdy zajdzie obowiązek podatkowy (zawarcie umowy).

Jeśli przekroczysz termin zapłaty podatku PCC, narażasz się na karę od urzędu skarbowego przy jednoczesnej zapłacie zaległej kwoty powiększonej o odsetki.

Ważne jest zwrócenie uwagi, na kim ciąży obowiązek podatkowy podczas zawierania umowy. Zapoznaj się z poniższą tabelą, która pokazuje, kto musi zgłosić transakcję do urzędu skarbowego (przez formularz PCC-3) i zapłacić podatek.

Jakie są stawki podatku PCC?

Wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych waha się między 0,1 a 2%. Najczęściej stosowaną stawką jest 2%, bowiem dotyczy umów sprzedaży oraz darowizn. Warto za każdym razem sprawdzić samodzielnie lub dopytać, jaki obowiązek podatkowy powstaje przy zawarciu poszczególnych umów cywilnoprawnych.

Istnieje jeden przypadek, w którym podatek PCC wynosi aż 6 procent – dzieje się tak w przypadku zakupu co najmniej sześciu lokali mieszkalnych w obrębie jednej nieruchomości lub przy kilku budynkach wybudowanych na jednej nieruchomości gruntowej. Wówczas podatek od szóstej i każdej kolejnej umowy wynosi 6%.

Jak obliczyć wysokość podatku PCC?

W zależności od rodzaju umowy, która jest przedmiotem czynności cywilnoprawnych, podstawa opodatkowania jest inna. Najczęściej będzie to kwota, której dotyczy umowa – np. wartość zakupionego samochodu, mieszkania czy wartość dopłaty.

Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Kara za niedopełnienie obowiązku zapłaty podatku PCC

Zgodnie z ustawą, kara za brak zapłaty podatku PCC w określonym czasie mieści się w przedziale od jednej dziesiątej wynagrodzenia minimalnego aż do jego 20-krotności! Od 1 stycznia 2025 roku pensja minimalna w Polsce wynosi 4666 złotych, więc możliwa kara to kwota w przedziale od 467 do nawet 93 320 złotych!

Jak uniknąć kary za brak zapłaty podatku PCC?

Karę za brak zapłaty podatku PCC możesz uniknąć, tylko jeśli samemu dostrzeżesz swoje niedopatrzenie. Tak zwany "czynny żal" nie będzie skuteczny w przypadku rozpoczęcia postępowania podatkowego przez urząd skarbowy.

Do uniknięcia kary za brak zapłaty PCC niezbędne jest:

• złożenie zaległej deklaracji PCC,
• zapłata podatku PCC razem z odsetkami,
• złożenie pisemnych wyjaśnień, które będą dotyczyć powodu opóźnienia.

W jakich sytuacjach zapłacisz podatek PCC samodzielnie, a kiedy zrobi to notariusz?

W wielu przypadkach podatek PCC trzeba zapłacić samodzielnie na konto urzędu skarbowego, ale istnieją przypadki, obowiązek zostanie rozliczony podczas podpisywania umowy.

Mowa o sytuacjach, w których umowa jest zawierana przez akt notarialny, a więc w obecności notariusza, do którego obowiązków należeć będzie pobranie należnego podatku PCC, złożenie formularza PCC-3 i uiszczenie podatku na konto urzędu skarbowego.

Jak złożyć deklarację PCC?

Zanim zapłacisz podatek od czynności cywilnoprawnych, konieczne jest zgłoszenie tego faktu do urzędu skarbowego. Do tego będzie niezbędne wypełnienie formularza PCC-3, w którym zadeklarujesz, co jest przedmiotem czynności cywilnoprawnej, od której następnie obliczysz i zapłacisz podatek.

Złożenie deklaracji PCC-3 musi nastąpić również w ciągu 14 dni od powstania obowiązku podatkowego. Druk formularza można pobrać i wypełnić w formie fizycznej w urzędzie skarbowym odpowiednim do miejsca zamieszkania bądź przejść przez całą procedurę online na stronie e-Urzędu Skarbowego. Przygotowaliśmy instrukcję krok po kroku, która pokaże, co będzie potrzebne do przygotowania deklaracji PCC-3.

Procedura składania deklaracji PCC-3 krok po kroku

1. Wejdź na stronę podatki.gov.pl i zaloguj się w e-Urzędzie Skarbowym.
2. Przejdź do sekcji "Deklaracje" i wybierz "Złóż e-Deklarację".
3. Spośród dostępnych możliwości wybierz "PCC – podatek od czynności cywilnoprawnych".
4. Wybierz opcję PCC-3 – deklaracja w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych.
5. Podaj datę zawarcia umowy.
6. Zadeklaruj, że składasz formularz za siebie.
7. Wybierz z listy urząd skarbowy, do którego adresujesz deklarację.
8. Podaj cel złożenia deklaracji – złożenie (możliwe także dokonanie korekty).
9. Wskaż podmiot składający deklarację – osoba fizyczna zaznacza pole "inny podmiot".
10. Po podaniu PESEL dane powinny zaktualizować się automatycznie, ale sprawdź ich poprawność.
11. Podaj przedmiot opodatkowania – najczęściej będzie to umowa.
12. Zaznacz dwukrotnie, że miejscem dokonania czynności cywilnoprawnych było terytorium RP.
13. Zwięźle określ treść i przedmiot czynności cywilnoprawnych – szczególnie zwróć uwagę przy zgłoszeniu sprzedaży – wskaż producenta, model, markę, kolor, numer VIN.
14. Wskaż rodzaj czynności cywilnoprawnej.
15. Podaj kwotę w odpowiednim oknie (w zależności, jaka stawka podatku jest odpowiednia dla danej umowy) a system obliczy należny podatek PCC.
16. Zatwierdź pouczenie o konsekwencjach podawania nieprawdy lub zatajeniu prawdy.
17. Sprawdź poprawność danych.
18. Zaakceptuj formularz i prześlij.

Podatek PCC – zwolnienia i ulgi

Podatku od czynności cywilnoprawnych nie trzeba płacić od każdego zakupu. Pamiętaj przede wszystkim, że nie dotyczy zakupów z rynku pierwotnego, czyli np. samochodu z salonu czy mieszkania od dewelopera – w tych przypadkach zapłacisz podatek VAT, więc PCC nie ma zastosowania.

Warto pamiętać, że podatek PCC trzeba płacić przy okazji umów, których wartość przekracza 1000 złotych.

Obowiązek zapłaty podatku nie powstaje przy pożyczce lub darowiźnie od najbliższej rodziny, niemniej jednak sam fakt ich otrzymania musi być zgłoszony do urzędu skarbowego.

Szczególnym przypadkiem jest także zakup pierwszego, własnego mieszkania – także z rynku wtórego. Taka możliwość istnieje od 31 sierpnia 2023 roku. Warunkiem jest brak posiadania innej nieruchomości ani udziałów w dniu zawarcia umowy oraz przed nią.

Kredyt gotówkowy a podatek PCC. Czy możliwe jest obniżenie kosztów kredytu?

Być może do realizacji umowy, która wiązała się z obowiązkiem zapłaty podatku PCC, konieczne było zaciągnięcie kredytu gotówkowego. Warto sprawdzić, czy w takim przypadku można starać się o sprowadzenie sankcji kredytu darmowego.

Jeśli uda się zastosować mechanizm wynikający z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim, wówczas kredytobiorca może ubiegać się o unieważnienie umowy kredytowej – w takim przypadku będzie musiał zwrócić wyłącznie pożyczony kapitał – bez odsetek i kosztów.

Jeśli chcesz sprawdzić, czy Twoja umowa kwalifikuje się do sporych oszczędności, zgłoś się do Helpfind, lidera branży dopłat do odszkodowań online w Polsce. Bezpłatnie przeanalizujemy Twoje dokumenty, a jeśli znajdziemy podstawy prawne do zastosowania sankcji, wówczas przedstawimy także ofertę odkupu wierzytelności. W ten sposób zyskasz pieniądze i oszczędzisz czas.

Na mocy zawartej umowy otrzymasz pieniądze na swoje konto w ciągu 14 dni roboczych i nie będziesz czekać wielu miesięcy na finał sądowej rozprawy. Co więcej, sam wyrok nie będzie determinował wysokości wypłaty – pieniądze pozostaną na Twoim koncie zgodnie z zawartą umową.

Jak skorzystać z sankcji kredytu darmowego w Helpfind?

1. Wypełnij krótki formularz kontaktowy na stronie.
2. Prześlij umowę kredytową do sprawdzenia przez specjalistów.
3. Poczekaj na kontakt i wyniki bezpłatnej analizy.
4. Zaakceptuj ofertę od Helpfind.
5. Ciesz się z pieniędzy w ciągu 14 dni roboczych od podpisania dokumentów.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)