Badanie techniczne pojazdu – co powinni o nim wiedzieć kierowcy?

Badanie techniczne pojazdu jest jednym z podstawowych wymogów, umożliwiających dopuszczenie samochodu czy motocykla do jazdy po drodze. Na czym polega przegląd techniczny pojazdu? Co jaki czas należy go zrobić i ile to kosztuje? Wszystkie najważniejsze informacje i odpowiedzi na powyższe pytania, znajdują się w poniższym artykule.

Czym jest badanie techniczne pojazdu?

Badanie techniczne pojazdu to szereg czynności polegających na ocenie stanu technicznego podzespołów auta, motocykla czy motoroweru. Przeprowadzenie przeglądu jest cyklicznym (najczęściej corocznym) obowiązkiem właściciela pojazdu.

Badanie techniczne może zostać wykonane w certyfikowanych stacjach kontroli pojazdów. Diagnosta analizuje sprawność i prawidłowość działania różnych układów znajdujących się w pojeździe.

Brak ważnego badania technicznego uniemożliwia zarejestrowanie samochodu, czy motocykla, a poruszanie się po drodze pojazdem bez przeglądu jest wykroczeniem, za które grozi karą grzywny, sięgającą nawet 5000 złotych.

Kiedy należy przeprowadzać badania techniczne pojazdów?

Do kiedy należy przeprowadzić przegląd? Ustawodawca przewiduje kilka terminów, zależnych zarówno od typu pojazdu, jak i jego przeznaczenia oraz masy. Większość należy badać cyklicznie co rok, podobnie jak przy zakupie polisy OC.

Samochody osobowe i dostawcze, przyczepy do 3,5t. oraz motocykle, muszą przejść przegląd raz, przed upływem 3 lat od daty pierwszej rejestracji (w przypadku nowych pojazdów). Po upłynięciu tego terminu, właściciele samochodów i motocykli, są zobowiązani do powtarzania badania technicznego co rok.

Motorowery, przyczepy rolnicze oraz ciągniki muszą przejść przegląd minimum raz na dwa lata. W przypadku pojazdów zabytkowych oraz lekkich przyczep badanie techniczne wykonuje się tylko raz, tuż przed pierwszą rejestracją.

Ustawodawca przewiduje również, które samochody muszą przechodzić coroczny przegląd, bez względu na to kiedy je zarejestrowano. Są to:

• pojazdy służące do zarobkowego przewozu ludzi (w tym taksówki i busy),
• pojazdy przewożące towary niebezpieczne,
• samochody i motocykle służące do nauki jazdy i przeprowadzania egzaminów,
• pojazdy uprzywilejowane (np. radiowozy),
• samodzielnie zbudowane auta,
• pojazdy wyposażone w zbiornik LPG.

Policja ma prawo nakazać właścicielowi danego pojazdu wykonanie dodatkowego badania technicznego, np. jeśli uczestniczył on w stłuczce parkingowej, kolizji bądź wypadku. Warto poprosić o kopię informacji diagnostycznych i dołączyć ją do wniosku o wypłatę odszkodowania z OC sprawcy (zwłaszcza, w przypadku zaniżenia kwoty rekompensaty za szkody).

Ile trwa i ile kosztuje badanie techniczne auta i innych pojazdów?

Badanie stanu technicznego samochodów osobowych, trwa zazwyczaj około 30-45 minut, choć zdarzają się przypadki, w których przegląd auta trwa nawet do godziny. Wiele zależy od zakresu badań, sprawności urządzeń diagnostycznych i umiejętności mechanika, dokonującego badania technicznego pojazdu.

W przypadku pojazdów o większych gabarytach (np. ciężarówki, auta dostawcze) czas wykonania przeglądu wynosi od 45 minut do nieco ponad godziny. Najkrótszy czas badań techniczny występuje przy motorowerach oraz motocyklach (od 15 do 30 minut).

To, jaki koszt musi ponieść właściciel pojazdu w związku z dokonaniem przeglądu, zależy w głównej mierze od rodzaju pojazdu oraz jego masy całkowitej:

Rodzaj pojazdu mechanicznego	Koszt przeprowadzenia badania technicznego pojazdu
Samochód osobowy	99 zł
Samochód osobowy po wypadku lub kolizji drogowej	94 zł
Motorower	51 zł
Motocykl	63 zł
Przyczepa do 3,5t.	79 zł
Samochód dostawczy/ciężarowy do 3,5t.	99 zł
Ciągnik rolniczy	63 zł
Autobus (max. 15 osób włącznie z kierowcą)	99 zł
Samochód osobowy z instalacją LPG	162 zł

Gdzie można przeprowadzić przegląd techniczny pojazdu?

Jak już wspomniano, badanie techniczne pojazdu można przeprowadzić w certyfikowanej jednostce stacji kontroli pojazdów, które dzielą się na podstawowe oraz okręgowe. W celu przeprowadzenia przeglądu pojazdu, którego masa nie przekracza 3,5t., należy udać się podstawowej stacji kontroli.

Wyjątkiem są sytuacje, w których:

• pojazd jest przeznaczony do przewozu materiałów niebezpiecznych (tzw. ADR),
• samochód lub motocykl są ściągnięte zza granicy i są po raz pierwszy sprawdzane w Polsce,
• pojazd przeszedł zmiany konstrukcyjne lub uczestniczył w wypadku, lub kolizji.

Jeśli pojazd, spełnia jeden z powyższych warunków lub jego masa całkowita przekracza 3,5t., przeglądu należy dokonać w okręgowej stacji kontroli.

Co sprawdza się podczas badania technicznego pojazdu?

Badanie stanu technicznego auta lub innego pojazdu mechanicznego można zazwyczaj podzielić na trzy etapy:

Pierwszym jest identyfikacja pojazdu. Polega ona na sprawdzeniu, czy numer VIN, czyli ciąg 18 cyfr i liter, znajdujący się na tabliczce znamionowej silnika pokrywa się z tym, który widnieje w dowodzie rejestracyjnym.

Identyfikacja pojazdu jest konieczna, ponieważ diagnosta, pracujący w stacji kontroli pojazdów musi mieć pewność, czy pojazd nie jest kradziony lub, czy jego numery nie zostały przebite. Przed zakupem używanego auta, zawsze warto sprawdzić zgodność obu numerów – pomaga to uniknąć ewentualnych problemów natury prawnej.

Druga część badania technicznego polega na sprawdzeniu dodatkowego wyposażenia samochodu, takiego jak np. butla z gazem LPG, lub napis „TAXI”, znajdujący się na wyposażeniu taksówek.

Ostatnim, i właściwie najważniejszym etapem badania, jest przeprowadzenie szeregu czynności, mających na celu ustalenie, jak działają następujące układy:

Coraz częściej, podczas badania technicznego pojazdu, przeprowadza się również pomiary dotyczące emisji spalin oraz poziomu natężenia hałasu. 

Jakie usterki wykrywają badania techniczne samochodu?

Przeprowadzając badanie techniczne, diagnosta może znaleźć różnego rodzaju usterki. Uszkodzenia, wykrywane podczas przeglądu, dzieli się na trzy kategorie:

Pierwsza to niewielkie uszkodzenia pojazdu – usterki, których występowanie umożliwia uzyskanie pozytywnego wyniku badania, choć ich naprawa powinna być priorytetem dla właściciela auta, czy motocykla. 

Należy do nich m.in. zanieczyszczenie okładzin lub klocków hamulców (bez wpływu na działanie układu hamulcowego), nieznaczne poluzowanie lusterek bocznych, czy uszkodzenie klosza światła stop, które nie ma wpływu na emisję i widoczność światła.

Poważne uszkodzenia pojazdu – czyli usterki, które mogą zagrażać bezpieczeństwu na drodze, to druga kategoria uszkodzeń pojazdu. Niestety, wykrycie znacznych usterek uniemożliwia uzyskanie pozytywnego wyniku badania. Przykładem poważnych uszkodzeń pojazdu są problemy z układem wydechowym i emisją spalin, pęknięcie szyby przedniej wpływające na widoczność, czy niesprawne oświetlenie.

Ostatnim rodzajem usterek są niebezpieczne uszkodzenia pojazdu. Zalicza się do nich np. poważne korozje różnego rodzaju przewodów, wyciek płynów (np. z chłodnicy), czy niesprawny układ hamulcowy oraz kierowniczy. Rzecz jasna, odkrycie tego typu uszkodzeń, uniemożliwia wyjazd na drogę do czasu naprawy.

Jakich dokumentów wymaga się do przeprowadzenia przeglądu technicznego pojazdu?

By przeprowadzić badanie techniczne samochodu, diagnosta, pracujący w stacji kontroli pojazdów, będzie wymagał podstawowego dokumentu identyfikującego auto, czyli dowodu rejestracyjnego. 

W przypadku, gdy właściciel nie ma takiego dokumentu, konieczne będzie przedstawienie pozwolenia czasowego pojazdu, lub, w przypadku skonfiskowania dowodu rejestracyjnego przez policję, pokwitowania zaświadczającego o tym fakcie.

Dodatkowe dokumenty, które należy dostarczyć do stacji kontroli pojazdów, zależą przede wszystkim od wyposażenia samochodu. Jeśli pojazd służy do przewozu ludzi i jest uznawany za taksówkę (np. auto 7-osobowe), może być konieczne przedstawienie świadectwa legalizacji taksometru. 

W przypadku auta, przerobionego na gaz – koniecznie należy dostarczyć protokół lub decyzję transportowego dozoru technicznego, potwierdzająca legalność zbiornika LPG i jego instalacji.

Brak badania stanu technicznego pojazdów – jaka kara grozi?

Mimo że kwestie dotyczące badania technicznego pojazdów reguluje art. 81 ustawy Prawo o ruchu drogowym, to ustawodawca nie zawarł tam informacji na temat ewentualnej kary za poruszanie się pojazdem z nieważnym przeglądem.

Co prawda, we wspomnianym artykule istnieje zapis o konfiskacie dowodu rejestracyjnego auta, w przypadku wykrycia braku ważnych badań technicznych, ale nie reguluje on wysokości grzywny, jaką może otrzymać kierowca.

Tę kwestię reguluje art. 94 kodeksu wykroczeń, który stanowi, że:

Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych.

Tej samej karze podlega, kto prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu pojazd pomimo braku dopuszczenia pojazdu do ruchu.

Poza minimalną karą grzywny, wynoszącą 1500 złotych, ustawodawca przewiduje też maksymalną wysokość tej opłaty karno-skarbowej – 5000 złotych.

Warto też pamiętać, że każdy, kto przekroczy barierę 30 dni od wyznaczonej daty kolejnego przeglądu, będzie musiał zapłacić za kolejne badanie podwójną stawkę (w przypadku samochodów osobowych – 198 złotych).

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Do kiedy trzeba zrobić przegląd techniczny auta?

W większości przypadków przegląd auta wykonuje się raz do roku pojazdy, które służą do zarobkowego przewożenia innych osób, samochody służące do nauki jazdy oraz przeprowadzania egzaminu na prawo jazdy, oraz te, które zostały uszkodzone w wyniku wypadku lub kolizji.

Jak wygląda badanie techniczne pojazdu?

Badanie techniczne pojazdu składa się z trzech etapów: identyfikacji pojazdu, sprawdzenia prawidłowości w funkcjonowaniu dodatkowego wyposażenia auta oraz oceny stanu technicznego wszystkich 

Jaka kara grozi za jazdę bez ważnego przeglądu?

Jeśli podczas kontroli policyjnej, zostanie ujawniony brak przeglądu, mundurowi skonfiskują dowód rejestracyjny, co niestety uniemożliwi dalszą jazdę posiadacza pojazdu. Konieczne będzie również opłacenie lawety, która dostarczy samochód lub motocykl do najbliższej stacji kontroli pojazdów. Dodatkowo kierowca otrzyma karę grzywny w wysokości od 1500 do 5000 złotych.

Źródła:

1. cepik.pl
2. eurodiagnosta.pl
3. gov.pl
4. lex.pl