Dokonałeś uregulowania zobowiązania wobec banku przed datą przewidzianą w umowie kredytowej lub o pożyczkę? Należy Ci się zwrot prowizji nawet, jeśli spłata nastąpiła w drodze konsolidacji. Co zrobić, aby ją otrzymać?
Ustawa o kredycie konsumenckim
Bardzo ważnym aktem prawnym z punktu widzenia kredytobiorcy jest ustawa o kredycie konsumenckim z dn. 12 maja 2011 roku. Art. 3 ustawy mówi, że z takim kredytem mamy do czynienia wówczas, gdy jego wartość nie przekracza kwoty 255 550 zł albo jej równowartości w obcej walucie.
Ponadto, kredytami konsumencki są także m.in. kredyty gotówkowe zaciągnięte na cele związane z remontem domu lub lokalu mieszkalnego, a jego wysokość nie jest wyższa niż w/w kwota.
Za umowę o taki kredyt uznaje się:
źródło: prawo.sejm.gov.pl
Z kolei zgodnie z kodeksem cywilnym (art. 221), konsument to osoba fizyczna. W takim razie celem kredytu konsumenckiego nie może być związany z jego działalnością nie tylko gospodarczą, ale i zawodową. Oczywiście osoba prowadząca własną firmę może wziąć kredyt konsumencki, ale nie na cel związany z przedsiębiorstwem.
Koszty pozaodsetkowe - czyli jakie?
Biorąc kredyt trzeba się liczyć nie tylko z odsetkami, ale i także z tzw. kosztami pozaodsetkowymi. Banki argumentują ich pobieranie tym, że stanowią one pokrycie ich wydatków na przygotowanie umowy kredytowej czy w późniejszym etapie na obsługę kredytu.
W praktyce jednak, opłaty te są po prostu kolejnym źródłem ich wynagrodzenia. Z całą pewnością nie będą jednak skore do rezygnacji z nich, szczególnie jeśli stopy procentowe będą utrzymywać się na niewysokim poziomie.
źródło: Rzecznik Finansowy
Okazuje się, że koszty pozaodsetkowe mogą stanowić spory procent wszystkich kosztów kredytu. Na stronie Rzecznika Finansowego jest przykład konsumenta, który zaciągnął pożyczkę na kwotę 95 tys. zł, a okres spłaty wynosi 10 lat.
Klient banku w ciągu obowiązywania umowy do spłacenia ma 215 tys. zł, w tym aż 82 tys. zł z tej kwoty stanowi prowizja. W tym przypadku po spłaceniu kredytu po 3 miesiącach po jego zaciągnięciu klient może się ubiegać o zwrot 80 tys. zł.
Nie małe kwoty prowizji są także w przypadku kredytów hipotecznych. Tutaj jednak nie jest wysoki sam procent prowizji, ale kwota zobowiązania od której jest liczna prowizja, w efekcie czego pobierana jest i tak niemała kwota.
Wcześniejsza spłata kredytu - co to jest?
Przedterminowa spłata kredytu czy pożyczki to możliwość uregulowania zadłużenia przed datą przewidzianą w umowie. Aby tego dokonać należy na konto bankowe kredytodawcy wpłacić odpowiednią sumę pieniędzy. Dokonując przelewu należy pamiętać o wpisaniu w tytule przelewu numeru umowy kredytowej.
Kwestie związane z uregulowaniem zobowiązania wcześniej, niż to przewiduje umowa o kredyt/pożyczkę normalizuje w/w ustawa, a konkretnie jej 49 art. Konsument ma prawo do takiej możliwości, a kredytodawca nie może tego zastrzec w umowie.
Nawet, jeśli taki zapis się w niej znajdzie, to w świetle prawa jest nieważny (art. 58 § 3 k.c.). Co istotne dla konsumenta, nie istnieje obowiązek powiadamiania kredytodawcy o zamiarze wcześniejszej spłaty zobowiązania.
W 2016 wpłynęło od konsumentów wiele skarg dot. instytucji bankowych, które próbowały ominąć obowiązujące przepisy. Rzecznik Finansowy i Prezes UOKiK zajęli w tej sprawie wspólne stanowisko. Według nich kredytodawca w przypadku, gdy ma miejsce wcześniejsza spłata konsumenckiego kredytu, powinien obniżyć i zwrócić wszystkie koszty kredytu.
Generalnie rzecz biorąc w/w ustawa dotyczy także innych niż banki instytucji finansowych zajmujących się udzielaniem kredytów bądź pożyczek, czyli np. spółdzielczych kas oszczędnościowych.
Prowizja od kredytu - jak ją odzyskać?
Nadal niewielu kredytobiorców wie, że przy wcześniejszej spłacie zadłużenia przysługuje im zwrot prowizji od udzielenia kredytu. Dla banków jest to oczywiście niezbyt wygodny temat, nie informują klientów w jakiej sytuacji oraz kto może otrzymać zwrot prowizji. Nierzadko na wniosek klienta nie chcą także dobrowolnie dokonywać zwrotów tych kosztów pozaodestkowych.
Z danych podanych przez Rzecznika Finansowego wynika, że w 2017 roku aż 279 skarg dotyczyło właśnie niewłaściwego rozliczenia kosztów przy przedterminowej spłacie kredytu. Choć część banków dokonała już zmian w regulaminie, tak aby były bardziej korzystne dla konsumentów, to nadal pojawiają się problemy ze zwrotem prowizji.
Nierzadko ze strony banków można się spotkać powoływaniem się na interpretację Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego. Według tego funkcjonującego przy Związku Banków Polskich podmiotu prowizja jest opłatą pokrywającą koszty przygotowania umowy kredytowej oraz jej obsługi.
W reklamacji do banku należy powołać się na art. 221 kodeksu cywilnego oraz art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim. Oczywiście bank może odpowiedzieć własną interpretacją prawną.
Warto też zaznaczyć, że o zwrot bankowej prowizji mogą się ubiegać także osoby, które spłaciły wcześniej, tj. przed terminem w umowie, kredyty hipoteczne - tutaj w przypadku umów zawartych od 22.07.2017 roku nie ma znaczenia wysokość zobowiązania.
W przypadku, gdy instytucja finansowa nie chce dobrowolnie dokonać zwrotu prowizji to klientowi pozostaje zwrócić się do Rzecznika Finansowego z prośbą o interwencję lub wejść na drogę sądową.
Obie te są drogi są jednak czasochłonne. Warto skorzystać z pomocy wyspecjalizowanej w uzyskiwaniu zwrotów bankowych kancelarii, która bezpłatnie weryfikuje sprawę, a klient po zapoznaniu się z treścią analizy decyduje czy chce walczyć o odzyskanie prowizji od banku.
Prowizja od przedterminowej spłaty kredytu - czy bank może ją pobrać?
Zgodnie z w/w ustawą kredytodawca może pobierać prowizję w sytuacji, gdy konsument spłaci wobec niego zobowiązanie przed datą wyznaczoną w umowie. Tą formę wynagrodzenia nie można mylić z prowizją, która jest pobierana w trakcie udzielania kredytu.
W ten sposób co prawda, kredytodawca może sobie zrefundować ewentualne koszty wcześniejszego uregulowania zobowiązania, ale bezwzględnie musi poinformować o tym kredytobiorcę i oczywiście umieścić o tym zapis w umowie kredytowej.