Wbrew pozorom frankowicze mają do dyspozycji kilka wariantów, dzięki którym mogą uzyskać pieniądze. Jednym z nich jest przewalutowanie kredytu we frankach po kursie z dnia podpisania umowy. Co to oznacza dla kredytobiorcy i jak można to uzyskać?
Kredyty frankowe to kredyty w rzeczywistości denominowane do franka. Oznacza, to, że kredyt w rzeczywistości zaciągany jest w złotówkach i tak też jest spłacany. Jednocześnie jednak kwota kredytu może być wyrażona we frankach i później przeliczana na złotówki. W innym przypadku kwota raty mogą być przeliczane ze złotówek na franki lub określana wedle kursu franka. Taki kredyt jest więc uzależniony od wahań kursu franka i wiąże się z ryzykiem walutowym (które jest w całości przerzucone na kredytobiorcę).
Ryzyka kredytowego można się pozbyć dokonując przewalutowania kredytu. Wówczas kredyt zostanie przeliczony z franków na złotówki po kursie z dnia uruchomienia kredytu, czyli wypłaty pieniędzy.
Na jakiej podstawie się starać?
Źródło: Wyniki badania portfela kredytów mieszkaniowych i konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2017 r. KNF, opracowania własne
Jeszcze do niedawna dużo mówiło się o ustawie prezydenckiej, która miałaby umożliwić przewalutowanie po kursie z dnia zaciągnięcia kredytu frankowego. Obecnie już wiadomo, że ustawa ta nie wejdzie w życie. Pojawiały się też inne propozycje. Mówiono również o tym, że prace nad nowym projektem ustawy ruszą do końca 2018 roku. W tej chwili jednak brak systemowych rozwiązań.Co zrobić, jeśli nie ma przygotowanych formalności? Czy to zamka drogę do odzyskania pieniędzy?
Dlatego frankowicze mogą dochodzić swoich praw wskazując na niewłaściwe zapisy w umowie. W tym przypadku niewłaściwe są klauzule indeksacyjne. Ich nieprawidłowość opiera się na dwóch problemach:
- Kredytobiorca nie zna dokładnie kwoty wysokości kredytu, ponieważ w jego umowie zajmuje się zapis „kredyt denominowany udzielony w złotych w kwocie stanowiącej równowartość x franków”
- Kredytobiorca nie jest w stanie przewidzieć wysokości rat, a także nie zna dokładnych kryteriów ich ustalania, ponieważ bank opiera się nie na ogólnodostępnych tabelach kursowych, np.: NBP, lecz własnych tabelach kursowych.
Klauzule indeksacyjne są obecnie uznane za klauzule abuzywne i wpisane są do rejestru klauzul niedozwolonych.
Z pomocą przychodzi także uchwała Sądu Najwyższego. Do tej pory wyroki sądowe w przypadku podobnych umów mogły różnić się. Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na niewłaściwość zapisów w momencie ich podpisywania. Nawet jeżeli bank zapewnia, że wykonywał umowę w uczciwy sposób.
Sąd Najwyższy zwraca także uwagę, że niektóre zapisy w umowach frankowiczów są nieprzejrzyste i niejasne. A to sprawia, że nie są zrozumiałe dla przeciętnego kredytobiorcy.
Orzecznictwo sądów i uchwała Sądu Najwyższego dają dobrą podstawę do walki o własne pieniądze.
Jak przewalutować kredyt?
Aby przewalutować kredyt we frankach po kursie z dnia podpisania umowy należy przede wszystkim złożyć pozew do sądu. Istnieją także inne możliwości — jak choćby reklamacja w banku, czy postępowanie polubowne. Obecnie jednak najskuteczniejszym rozwiązaniem jest pozew sądowy. Banki bowiem najczęściej odrzucają inne sposoby rozwiązania problemu.
Jak złożyć pozew? Najpierw należy sprawdzić, w którym miejscu zarejestrowany jest bank. Następnie należy złożyć pozew w sądzie okręgowym właściwym dla tego właśnie miejsca.
W pozwie powinny znajdować się takie informacje jak:
- Roszczenia — czego żądasz od banku.
- Na jakiej podstawie tego żądasz — uzasadnienie.
Tutaj należy wykazać, które zapisy w umowie są niewłaściwe. Konieczna jest także właściwa strategia procesowa. Sprawy dotyczące kredytów frankowych są bardzo trudne, a linia orzecznicza wciąż się rozwija. To oznacza, że brakuje utartych ścieżek, którymi może podążać kredytobiorca, by mieć pewność, że wygra sprawę. W takiej sytuacji lepiej zwrócić się do prawnika, który ma już doświadczenie w sprawach dotyczących kredytów frankowych.
Sprawa sądowa polega na udowodnieniu słuszności Twojego pozwu i przedstaweiniu dowodów na to. Sąd powoła biegłego, który wyliczy wielkość kapitału kredytu w złotówkach. Tym samym obliczy także wysokość nadpłaconych rat. Należy zaznaczyć, że zadaniem biegłego nie jest wyliczenie roszczeń, a jedynie ich potwierdzenie (lub zaprzeczenie).
Po przedstawieniu wszystkich dowodów, a także przesłuchaniu świadków sąd wydaje wyrok. Początkowo jest on nieprawomocny — tym samym strony mają możliwość odwołania się. Uprawomocnienie się wyroku oznacza dla banków zwrot niezłusznie pobranych środków.
A zatem kredyt nie będzie już kredytem frankowym, a stanie się zwykłym kredytem złotówkowym z oprocentowaniem LIBOR.
Czy jest możliwe przewalutowanie w banku?
Obecnie klienci mają możliwość przewalutowania kredytu bezpośrednio w banku. Jest to jednak dodatkowa usługa, która wiąże się z dodatkową opłatą. A bank ponownie przelicza zdolność kredytową, więc jest to usługa warunkowa. Dodatkowo przewalutowanie odbywa się na podstawie obecnego kursu, a nie tego z dnia zaciągnięcia kredytu.
Nie ma to więc nic wspólnego ze zmianą niekorzystnych zapisów przez bank. W ten sposób kredytobiorca nie odzyska także nadpłaconych rat, czy różnic spreadowych. Jak już wspomniałam wcześniej, możliwe jest także złożenie reklamacji w banku, gdzie można wskazać na klauzulę indeksacyjną. Bank ma 30 dni, aby na nią odpowiedzieć. Często jednak banki odmawiają lub nie wypłacają wszystkich żądanych środków.
Przewalutowanie to tylko jedno z wyjść
Frankowicz ma tak naprawdę kilka wyjść z trudnej sytuacji. Przewalutowanie to tylko jeden z nich. Jako kredytobiorca możesz domagać się także:
- zwrotu składek UNWW
- zwrotu składek na ubezpieczenie pomostowe
Możesz więc zyskać więc dodatkowe pieniądze, które niesłusznie od Ciebie bank pobrał. Jest to możliwe, ponieważ w umowach kredytowych znajdują się klauzule niedozwolone. Są to klauzule niezgodne z prawem lub działające na niekorzyść kredytobiorcy.
W niektórych przypadkach możliwe jest także uznanie umowy kredytowej za nieważną. Wówczas oddajesz bankowi wypłacony kapitał, a bank oddaje Ci wszystkie wpłacone środki.
Jak możesz więc zauważyć, pomimo trudnej sytuacji, masz całkiem spore pole manewru. Musisz jednak nastawić się na batalię sądową. Obecnie nie ma rozwiązań, które umożliwią automatyczne przewalutowanie kredytu we frankach przez bank po kursie z dnia podpisania umowy. Tym bardziej powinieneś przygotować się na obrone własnych interesów.
