Z danych BIK wynika, że na koniec marca 2019 roku 48,3% Polaków spłacało kredyt bądź pożyczkę. Kredyty hipoteczne zaciągamy w zdecydowanej większości przypadków na 25-30 lat, a kredyty i pożyczki gotówkowe na kilkadziesiąt miesięcy. Czy takie zobowiązania opłaca się spłacić przed czasem?
Nadpłata kredytu a przedterminowa spłata
Z nadpłatą kredytu mamy do czynienia wtedy, kiedy kredytobiorca zwraca instytucji finansowej więcej, niż określa to harmonogram spłaty. Przykładowo, jeśli kredytobiorca w ciągu roku spłaca więcej, niż wynosi suma 12 rat to dokonuje właśnie nadpłaty. Może to być zarówno niewielka kwota przelewana regularnie na rachunek kredytowy, jak i jednorazowo wpłacona większa suma pieniędzy.
Prawo do zarówno nadpłaty, jak i przedterminowej spłaty kredytu hipotecznego gwarantuje ustawa o kredycie hipotecznym. Z kolei wcześniejsze spłacenie kredytu konsumenckiego reguluje ustawa o kredycie konsumenckim.
Nadpłata kredytu hipotecznego - czy warto?
Kredyt na zakup nieruchomości to najtańszy rodzaj finansowego zobowiązania, a okres jego spłaty wynosi nawet kilkaset miesięcy. Dlatego zaciągając kredyt hipoteczny trzeba mieć na uwadze to, że przez kilkadziesiąt lat rata kredytu będzie obciążać domowy budżet.
Kredytobiorcy nierzadko rozważają, czy warto dokonać nadpłaty kredytu bądź skrócić okres jego spłacania. Zgodnie z ustawą o kredycie hipotecznym konsument ma prawo, aby dokonać spłaty kredytu przed terminem, jaki widnieje w umowie kredytowej. Ustawa ta określa także warunki wcześniejszego uregulowania zobowiązania.
Wówczas warto wystąpić do banku z prośbą o podanie informacji o kosztach dot. przedterminowej spłaty części czy całości kredytu. Co istotne, konsumentowi w takiej sytuacji instytucja finansowa nie powinna narzucać spełnienia jakiś dodatkowych warunków.
Ile to kosztuje?
Generalnie rzecz biorąc, nadpłacanie kredytu jest dla kredytobiorcy korzystne. Warto tutaj jednak wspomnieć, że zgodnie z w/w ustawą bank może w umowie zastrzec, iż naliczy prowizję związku z wcześniejszą spłatą.
W przypadku zobowiązania cechującego się zmienną stopą procentową bank może zażądać rekompensaty za przedterminową spłatę, tylko wtedy kiedy ma to miejsce w ciągu pierwszych 36 miesięcy od chwili podpisania umowy o kredyt hipoteczny. Jej wysokość nie może jednak przekraczać wysokości odsetek od całości czy części zobowiązania.
Dodatkowo, rekompensata ta jest obwarowana tym, że nie może wynieść więcej niż 3 procent całej kwoty kredytu. W sytuacji, gdy do zakończenia umowy pozostało niespełna 12 miesięcy to kwota tej owej rekompensaty nie może być wówczas wyższa niż wysokość odsetek, które przypadają do zapłaty w czasie, do kiedy miała dana umowa obowiązywać.
Natomiast dokonując nadpłaty kredytu ze stałą stopą oprocentowania trzeba wiedzieć, że nie obowiązują w tej sytuacji zapisy kodeksu cywilnego o maksymalnej wysokości odsetek. Instytucja finansowa przepisy te oczywiście powinna przestrzegać w momencie obliczania odsetek od całości zobowiązania oraz zawierania umowy.
Kredyt gotówkowy a nadpłata
Kredyt gotówkowy nie jest celowy, związku z tym nie ma obowiązku informowania banku na co będą przeznaczone pochodzące z niego środki. Po ten produkt finansowy sięgamy najczęściej, gdy po prostu musimy sfinansować nieprzewidziane wydatki, a nie posiadamy na chwilę obecną wystarczającego budżetu.
Minusem tego rodzaju kredytu jest jednak wyższe oprocentowanie, niż ma to miejsce w przypadku kredytu hipotecznego. Ponadto wraz z ilością rat wzrasta też prowizja. Przed decyzją o nadpłacie kredytu warto przejrzeć umowę kredytową oraz załączoną do niej tabelę opłat oraz prowizji. Być może np. do nadpłaty kredytu bank przygotował zupełnie inny numer rachunku - trzeba to koniecznie zweryfikować.
Przedterminowa spłata kredytu a zwrot kosztów
Kredytodawca w sytuacji, gdy nastąpi wcześniejsza spłata kredytu, powinien w sposób proporcjonalny obniżyć koszty kredytu, w tym dokonać zwrotu prowizji za udzielenie kredytu. Takie stanowisko wspólnie zajęli Rzecznik Finansowy oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać zwrot prowizji?
-
kredyt zaciągnięty nie wcześniej niż 18.12.2011r.;
-
pobranie prowizji przez bank;
-
spłacenie wcześniej kredytu, niż przewidywała umowa;
-
kredyt konsumencki, czyli udzielony na osobę fizyczną;
-
maksymalna kwota kredytu konsumenckiego wynosi 255 550 zł (lub równowartość tej kwoty w innej walucie).
Praktyka jednak pokazuje, że banki z oczywistych względów niechętnie podchodzą do tego tematu.
